Ô nhiễm không khí và khói bếp tác động đến phổi của bạn như thế nào?

Bệnh phổi có lây qua đường hô hấp không?

Theo một thống kê gần đây, có khoảng 3 tỷ người trên thế giới, tức gần 1/2 dân số toàn cầu thường xuyên phải tiếp xúc với nhiên liệu nấu ăn, ánh sáng và lượng nhiệt tại nhà. Đây đều là những nguồn gây ô nhiễm không khí gia đình bởi những than củi, gỗ, rác thải thực phẩm khi đốt cháy đều tạo ra nồng độ các hạt khói nhỏ dày đặc.

Tiến sĩ Jamie Rylance thuộc Chuyên khoa hô hấp, Bệnh viện Đại học Aintree (Anh) đã tiến hành nghiên cứu và cho biết: "Nghiên cứu chỉ ra rằng khi tiếp xúc với sự ô nhiễm không khí gia đình sẽ làm giảm khả năng miễn dịch và tăng nguy cơ nhiễm trùng phổi, khiến bạn dễ dàng mắc bệnh viêm phổi. Nhóm bệnh nhân là phụ nữ và trẻ em ở các nước đang phát triển phải tiếp xúc nhiều với ô nhiễm sẽ có nguy cơ mắc bệnh viêm phổi cao hơn.

Việc tiếp xúc với khói từ nhiên liệu nhà bếp sẽ làm tăng nguy cơ viêm phổi. Ở những quốc gia có thu nhập thấp, viêm phổi chính là nguyên nhân chính gây tử vong ở trẻ sơ sinh.

Jamie Rylance cũng đã thực hiện nghiên cứu của mình ở quốc gia Malawi (Châu Phi) bằng cách kiểm tra sức khỏe của những tình nguyện viên là người thường xuyên tiếp xúc với không khí ô nhiễm. Nhóm đã sử dụng một kính hiển vi để kiểm tra và lấy các mẫu tế bào miễn dịch từ đường hô hấp phổi.

Tế bào miễn dịch từ đường hô hấp phổi hay còn gọi là đại thực bào phế nang là vũ khí quan trọng có khả năng chống lại sự nhiễm khuẩn và làm sạch đường hô hấp. Các tế bào miễn dịch sẽ sản sinh ra chất diệt vi khuẩn, chúng thực hiện một quá trình oxy hóa đột ngột.

Trong nghiên cứu này đã đo được nồng độ hạt khói nhỏ của các tế bào đại thực bào cho thấy càng tiếp xúc nhiều với khói thì đáp ứng diệt khuẩn càng yếu ớt. Khi những người này hít phải khói trong thời gian dài thì hệ miễn dịch càng yếu và dễ mắc bệnh. Đây chính là lí do tại sao tiếp xúc nhiều với ô nhiễm không khí lại gây bệnh viêm phổi và là câu trả lời cho câu hỏi bệnh phổi có lây qua đường hô hấp không.

Nghiên cứu đã được đăng tải trên Tạp chí American Journal of Respiratory Cell and Molecular Biology.

Viêm phổi điển hình do một vi rút hoặc một vi khuẩn gây ra, khi bạn phơi nhiễm trong môi trường hoặc bị lây từ một người khác. Nhiễm trùng có thể lây lan từ người sang người do tiếp xúc trực tiếp hoặc do hít phải các hạt li ti trong không khí do ho hoặc hắt hơi. Đôi khi một người bị nhiễm vi rút như cúm, sẽ phát sinh bội nhiễm do vi khuẩn như Staphylococcus aureus khi họ bị bệnh. Viêm phổi hiếm khi do một ký sinh trùng hoặc vi nấm. Viêm phổi do dị vật, thường là thức ăn hoặc thức ói vào trong phổi qua họng, kích thích đường thở và mô phổi, và làm tăng cơ hội nhiễm khuẩn.