Triệu chứng viêm phổi ở trẻ em và người lớn có gì khác biệt?

Đối với một số người, triệu chứng viêm phổi có thể giống với bệnh cúm hoặc hầu như không đáng chú ý. Nhưng đối với những người khác, bị viêm phổi có thể dẫn tới các biến chứng sức khỏe nguy hiểm chẳng hạn như gây suy hô hấp nghiêm trọng và cần phải nhập viện điều trị, thậm chí đe dọa tới tính mạng.

Viêm phổi là tình trạng viêm ảnh hưởng đến phổi, thường do nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus di chuyển từ đường hô hấp trên xuống đường hô hấp dưới. Nhiễm trùng gây ra tình trạng sản xuất quá nhiều chất nhầy và tích tụ chất lỏng làm tắc nghẽn các túi khí nhỏ của phổi, còn gọi là phế nang.

Triệu chứng viêm phổi ở trẻ em và người lớn có gì khác biệt không?

Viêm phổi có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào, từ người lớn tới trẻ nhỏ. Triệu chứng viêm phổi ở trẻ em và người lớn có một số điểm khác biệt, theo VeryWell Health bao gồm:

- Buồn nôn và nôn mửa thường gặp hơn ở trẻ bị viêm phổi. Đặc biệt với trẻ dưới 10 tuổi thì bệnh viêm phổi có thể khó phát hiện hơn do các triệu chứng thường khác so với người trưởng thành, nhất là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ - những trẻ chưa biết nói và biểu hiện nhiễm trùng thể hiện khó khăn hơn.

Đọc thêm:

+ Tất tần tật những thông tin cần biết về bệnh viêm phổi do vi khuẩn

+ Viêm phế quản phổi là gì? Viêm phế quản phổi có phải là viêm phổi không?

- Lú lẫn, mất phương hướng , biểu hiện tương tự như chứng mất trí nhớ thường gặp hơn ở người già bị viêm phổi. Thêm vào đó, tiểu không tự chủ đột ngột cũng có thể là dấu hiệu viêm phổi sớm ở người cao tuổi, đặc biệt là người ở viện dưỡng lão hay các cơ sở chăm sóc dài hạn khác.

Để phân biệt rõ ràng hơn thì dưới đây là những triệu chứng viêm phổi cụ thể ở các nhóm người gồm: Viêm phổi ở trẻ em, viêm phổi ở người trưởng thành và viêm phổi ở người cao tuổi.

1. Triệu chứng viêm phổi ở người lớn (người trưởng thành)

Người lớn nhiễm viêm phổi có thể gặp phải các triệu chứng gồm:

- Ho đờm màu xanh lục, màu vàng hoặc có lẫn máu.

- Sốt cao kèm theo ớn lạnh.

- Vã mồ hôi nhiều.

- Thở hụt hơi.

- Thở nhanh, thở nông.

- Tiếng ran phổi (xuất phát từ sự di chuyển dịch hoặc chất xuất tiết trong khí đạo hoặc từ đường dẫn khí qua các đoạn hẹp. Ran có thể biến mất khi thở sâu hoặc ho) và tiếng lạo xạo ngắt quãng (crackles).

- Mệt mỏi, mất sức.

- Đau ngực dữ dội hoặc đau nhói, cơn đau khó chịu hơn khi ho hoặc hít thở sâu.

- Chán ăn.

2. Triệu chứng viêm phổi ở trẻ em

Các dấu hiệu và triệu chứng có thể có của bệnh viêm phổi ở trẻ em bao gồm:

- Ho khan hoặc ho có đờm.

- Sốt.

- Đau đầu.

- Thở nhanh, thở nông.

- Bị hụt hơi.

- Thở rên (Grunting).

- Cánh mũi phập phồng khi thở.

- Tiếng lạo xạo khi nghe phổi.

- Rút lõm lồng ngực khi thở.

- Đau dạ dày.

- Buồn nôn và nôn mửa.

- Da tím tái, nhợt nhạt.

- Khó khăn trong ăn uống do các vấn đề hô hấp.

Đối với trẻ dưới 2 tháng tuổi, đôi khi viêm phổi không gây ra cơn ho nào.

3. Triệu chứng viêm phổi ở người lớn tuổi

Viêm phổi ở người lớn tuổi có xu hướng dễ biến chứng hơn nhưng lại ít triệu chứng hơn so với người trẻ tuổi, theo một nghiên cứu năm 2024 trên NCBI. Nguy cơ biến chứng do viêm phổi cao hơn do nhóm này thường mắc các bệnh lý đi kèm như phổi tắc nghẽn mãn tính, bệnh thận, bệnh tim mạch,... hoặc đang dùng các loại thuốc chống loạn thần, thuốc kháng cholinergic làm tăng nguy cơ bị viêm phổi trong khi các triệu chứng không đặc trưng hoặc bị "che giấu" bởi thuốc, chẳng hạn như ho.

Theo đó, các triệu chứng viêm phổi ở người lớn tuổi thường bao gồm:

- Ho nhẹ, thường là ho khan không có đờm.

- Sốt nhẹ hoặc không sốt.

- Thở nhanh, thở nông.

- Lú lẫn, rối loạn phương hướng.

- Mê sảng.

- Mất cảm giác thèm ăn.

- Suy nhược cơ thể và sức khỏe tổng thể nhìn chung suy giảm, bao gồm cả nguy cơ té ngã mới hoặc lặp lại.

4. Phân biệt viêm phổi do vi khuẩn và viêm phổi do virus

Viêm phổi chủ yếu do vi khuẩn hoặc virus và ít gặp hơn là viêm phổi do nấm và do ký sinh trùng. Có hơn 100 tác nhân gây bệnh truyền nhiễm được biết là gây ra viêm phổi, nhưng chỉ một số ít liên quan đến phần lớn các trường hợp. Những tác nhân này có thể gây ra các triệu chứng rất cụ thể và riêng biệt.

Viêm phổi do vi khuẩn là dạng viêm phổi phổ biến nhất. Viêm phổi do vi khuẩn có xu hướng nghiêm trọng hơn và đôi khi dẫn đến sốt cao nguy hiểm (trên 40.5 độ C) kèm theo các dấu hiệu mê sảng. Viêm phổi do virus có xu hướng phát triển dần dần trong nhiều ngày, thường có các triệu chứng nhẹ hơn và dễ bị nhầm lẫn với các triệu chứng của bệnh cúm.

Viêm phổi do vi khuẩn và virus đôi khi có thể được phân biệt bằng các loại triệu chứng mà chúng gây ra, cụ thể:

- Viêm phổi do virus, thường gặp nhất là virus hợp bào hô hấp (RSV) có nhiều khả năng gây ra chứng thở khò khè hơn là viêm phổi do vi khuẩn.

- Viêm phổi do vi khuẩn Streptococcus pneumoniae gây ra có liên quan đến đờm màu gỉ sắt, đờm màu nâu đen.

- Viêm phổi do vi khuẩn Klebsiella pneumoniae gây ra có liên quan đến đờm có máu ( ho ra máu ) đờm có độ đặc giống như thạch.

- Viêm phổi do Mycoplasma pneumoniae (còn được gọi là viêm phổi đi bộ ) thường gây ra các triệu chứng nhẹ hơn, bao gồm đau khớp và sưng hạch bạch huyết ở cổ.

- Viêm phổi do vi khuẩn Legionella có thể kèm theo đau bụng, tiêu chảy và cực kỳ lú lẫn.

- Viêm phổi do vi khuẩn Chlamydia pneumoniae gây ra có các triệu chứng liên quan đến đau họng, khản giọng và sổ mũi.

Nhìn chung, việc nhận biết các triệu chứng viêm phổi rất quan trọng bởi mỗi nhóm tuổi khác nhau có thể có những dấu hiệu khác biệt. Hơn nữa, bệnh viêm phổi có thể khó chẩn đoán vì các triệu chứng có thể dễ bị nhầm lẫn với bệnh cúm hoặc cảm lạnh thông thường. Do vậy, nếu nghi ngờ có các triệu chứng viêm phổi hãy nói chuyện với bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán bằng các kiểm tra đánh giá sức khỏe và xét nghiệm xác nhận chẩn đoán như xét nghiệm công thức máu, chẩn đoán hình ảnh, nuôi cấy đờm,...

Nguồn dịch tham khảo: Pneumonia Symptoms in Adults and Children