Tất tần tật những thông tin cần biết về bệnh viêm phổi do vi khuẩn

Viêm phổi là tình trạng nhiễm trùng phổi nghiêm trọng do virus, vi khuẩn hoặc nấm gây ra. Trong đó, viêm phổi do vi khuẩn cũng phổ biến như viêm phổi do virus nhưng thường nghiêm trọng hơn và cần được can thiệp điều trị y tế.

1. Triệu chứng viêm phổi do vi khuẩn

Mức độ nghiêm trọng của bệnh viêm phổi phụ thuộc vào loại vi khuẩn cụ thể gây ra nhiễm trùng là gì cũng như thể trạng, độ tuổi của người bị viêm phổi do vi khuẩn. Bệnh thường nghiêm trọng hơn ở trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, người già trên 65 tuổi và người có các bệnh mãn tính như bệnh phổi, bệnh hô hấp, bệnh tim mạch,... nếu không được điều trị sớm.

Đọc thêm:

+ 4 triệu chứng cảnh báo ung thư phổi thường bị bỏ qua do nhầm lẫn với bệnh hô hấp thông thường

+ Cảnh giác với cơn đau phổi là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm

Theo VeryWell, các triệu chứng của bệnh viêm phổi do vi khuẩn thường gặp bao gồm:

- Ho có đờm màu xanh lá cây, màu vàng hoặc ho ra đờm có lẫn máu.

- Sốt cao tới 40 độ C.

- Ớn lạnh, run rẩy.

- Khó thở, thở hụt hơi, nhất là khi di chuyển hoặc vận động nhiều.

- Cảm thấy rất mệt mỏi.

- Chán ăn.

- Đổ mồ hôi nhiều hơn.

- Nhịp tim nhanh.

- Môi và móng tay chuyển sang màu tím xanh do thiếu oxy máu.

- Lú lẫn, mê sảng ở người lớn tuổi.

- Đau cơ, đau khớp.

Các triệu chứng viêm phổi do vi khuẩn ở trẻ em và người trưởng thành dường như không có sự khác biệt, duy chỉ có trẻ sơ sinh chưa biết nói thì có thể quấy khóc, bỏ ăn bỏ bú hơn bình thường.

2. Nguyên nhân gây viêm phổi do vi khuẩn

Theo VeryWell Health, có những nguyên nhân điển hình và không điển hình gây viêm phổi do vi khuẩn, cụ thể:

- Viêm phổi do vi khuẩn điển hình: Là nhóm phổ biến. Gây ra bởi phế cầu khuẩn, vi khuẩn Hib (còn gọi Haemophilus influenzae), khuẩn tụ cầu vàng, liên cầu khuẩn nhóm A, vi khuẩn Moraxella catarrhalis, vi khuẩn kỵ khí và vi khuẩn gram âm hiếu khí.

- Viêm phổi không điển hình: Là nhóm ít phổ biến hơn. Gây ra bởi vi khuẩn Legionella, viêm phổi do Mycoplasma, viêm phổi do Chlamydia, Chlamydia psittaci.

Tùy thuộc vào từng loại vi khuẩn bị nhiễm trùng là gì mà các triệu chứng viêm phổi do vi khuẩn có thể có một số khác biệt. Nhưng nhìn chung, viêm phổi do vi khuẩn có thể gặp ở bất kỳ ai, mọi lứa tuổi và giới tính. Tuy nhiên, có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm phổi do vi khuẩn mà bạn cần chú ý, theo Medical News Today:

+ Trẻ nhỏ dưới 2 tuổi.

+ Người lớn trên 65 tuổi.

+ Người mắc một số bệnh lý gây suy yếu miễn dịch: Bệnh tim, hen suyễn, bệnh phổi, HIV/AIDS hoặc bệnh tự miễn.

+ Người đang hóa trị trong ung thư.

+ Người đã được phẫu thuật ghép nội tạng.

+ Phụ nữ mang thai.

+ Người có thói quen hút thuốc lá.

3. Chẩn đoán viêm phổi do vi khuẩn

Viêm phổi có thể khó chẩn đoán do các triệu chứng viêm phổi do vi khuẩn sớm thường tương tự như các bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp trên, chẳng hạn cúm, cảm lạnh. Do vậy, để chẩn đoán bệnh, bác sĩ sẽ tìm hiểu kỹ lưỡng về bệnh sử, thăm khám lâm sàng các triệu chứng, nghe tim phổi bằng ống nghe và thực hiện một số xét nghiệm để xác định chính xác nguyên nhân như xét nghiệm máu, nuôi cấy đờm, chụp CT, đo nồng độ oxy trong máu, nội soi phế quản,...

Bởi vậy, khi khám tại các cơ sở y tế, hãy cho bác sĩ biết càng chi tiết càng tốt về các triệu chứng mà bạn gặp phải cũng như tiền sử gia đình, xung quanh bạn có ai đang có các triệu chứng tương tự như vậy hay không, các triệu chứng này diễn ra bao lâu, điều gì khiến các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn,....

4. Điều trị viêm phổi do vi khuẩn

Điều trị viêm phổi do vi khuẩn phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, loại tác nhân gây bệnh (vi khuẩn) và các yếu tố khác. Viêm phổi có thể được điều trị tại nhà nếu chỉ ở mức độ nhẹ, nhưng trong những trường hợp nghiêm trọng, người bệnh bị viêm phổi do vi khuẩn có thể cần phải nhập viện. Có 2 nhóm nguy cơ biến chứng cao nếu bị viêm phổi do vi khuẩn là người già trên 65 tuổi và trẻ dưới 2 tháng tuổi nên nhập viện để theo dõi đảm bảo không bị biến chứng.

Thuốc kháng sinh sẽ được chỉ định để điều trị viêm phổi do vi khuẩn, điều quan trọng là phải sử dụng đủ số liều kháng sinh để tiêu diệt hoàn toàn vi khuẩn và ngăn bệnh tái phát trở lại, ngay cả khi sau vài liều đầu các triệu chứng bệnh đã cải thiện. Ngoài thuốc kháng sinh thì thuốc giảm đau, thuốc hạ sốt, thuốc long đờm, thuốc giảm các triệu chứng hô hấp khác, máy thở, liệu pháp oxy,... có thể được chỉ định.

Chăm sóc bệnh nhân bị viêm phổi do vi khuẩn tại nhà thường bao gồm: Nghỉ ngơi và uống thật nhiều nước trừ khi có hướng dẫn khác; có chế độ ăn uống lành mạnh đầy đủ dinh dưỡng (Tập trung vào các thực phẩm tốt cho phổi như thịt gà, cá, ngũ cốc nguyên hạt, rau, trái cây và chất béo lành mạnh); sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc tắm nước ấm để làm loãng chất nhầy giúp người bệnh dễ thở hơn; tránh xa khói thuốc lá và hãy nghỉ ở nhà cho tới khi hết sốt và không ho có đờm nữa.

Viêm phổi do vi khuẩn bao lâu thì khỏi?

Tiên lượng của bệnh viêm phổi do vi khuẩn rất khác nhau, tùy thuộc vào loại tác nhân gây bệnh viêm phổi, độ tuổi và sức khỏe chung của người bị viêm phổi và các yếu tố khác.

Người trưởng thành khỏe mạnh thường hồi phục nhanh chóng sau viêm phổi khi được chăm sóc đúng cách. Nhưng có thể có một số vấn đề sức khỏe lâu dài, chẳng hạn như: Giảm khả năng tập thể dục bình thường, suy giảm tinh thần, bệnh tim trở nên trầm trọng hơn (đối với những người đã mắc bệnh tim mạch từ trước), chất lượng cuộc sống nói chung suy giảm (trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm),... Ngoài ra, trẻ em bị viêm phổi có thể mắc các bệnh phổi mãn tính.

Vậy viêm phổi do vi khuẩn bao lâu thì khỏi? Viêm phổi do vi khuẩn cũng có xu hướng tự khỏi trong vòng vài tuần khi được kê đơn thuốc kháng sinh trong 5 đến 14 ngày. Nếu hệ miễn dịch tốt, đáp ứng điều trị thì hầu hết các triệu chứng viêm phổi do vi khuẩn sẽ cải thiện trong vòng 24 đến 48 giờ sau khi bắt đầu điều trị bằng thuốc kháng sinh và khỏi trong 1 - 2 tuần. Đối với một số người thể trạng kém thì có thể kéo dài lâu hơn để các triệu chứng biến mất hoàn toàn.

Người nhập viện vì bệnh viêm phổi có thể phải nằm viện từ 4 đến 16 ngày. Người bị viêm phổi nặng (đặc biệt là người lớn tuổi) có thể mất tới 60 ngày để hồi phục, tới sáu tháng để lấy lại sức khỏe hoàn toàn sau khi nhập viện.

5. Viêm phổi do vi khuẩn có nguy hiểm không?

Viêm phổi do vi khuẩn có thể phát triển phức tạp ở cả trẻ em và người lớn. Biến chứng của bệnh viêm phổi do vi khuẩn có thể xảy ra ở bất kỳ ai, đặc biệt là nhóm có nguy cơ cao với hệ miễn dịch yếu hoặc chưa hoàn thiện.

Theo Medical News Today, các biến chứng viêm phổi do vi khuẩn có thể gặp bao gồm:

- Suy hô hấp: Tiến triển khi nồng độ oxy trong phổi giảm xuống quá thấp hoặc khi nồng độ carbon dioxide tăng lên đột biến. Xảy ra khi người bệnh không có đủ oxy để thở, suy hô hấp mức độ nghiêm trọng có thể khiến chứng năng phổi ngừng hoàn toàn.

- Nhiễm trùng máu: Xảy ra khi nhiễm trùng gây ra phản ứng viêm quá mức tới toàn bộ cơ thể, dẫn tới suy đa tạng và đe dọa tính mạng.

- Áp xe phổi: Là biến chứng xảy ra khi có một túi mủ bị nhiễm trùng trong phổi. Áp xe phổi có thể dẫn đến các biến chứng như giãn phế quản, viêm màng não, ho ra máu nặng, suy kiệt các cơ quan đe dọa đến tính mạng…

- Tràn mủ màng phổi: Tràn mủ màng phổi (hay viêm mủ màng phổi) là bệnh lý liên quan túi mủ tích tụ ở khoang màng phổi. Viêm phổi không được điều trị đúng cách sẽ gây tràn dịch mủ ở màng phổi. Tràn mủ màng phổi cũng có thể dẫn tới các mối đe dọa sức khỏe như suy hô hấp, nhiễm trùng lan rộng tới các cơ quan khác, xẹp phổi, sẹo màng phổi,...

Một trong những cách tốt nhất để phòng ngừa viêm phổi do vi khuẩn chính là duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh bằng cách: Ăn các thực phẩm lành mạnh, nghỉ ngơi đầy đủ, rửa tay thường xuyên và tiêm phòng cúm, phế cầu khuẩn hàng năm.

Nguồn dịch tham khảo:

1. What to know about bacterial pneumonia

2. What Is Bacterial Pneumonia?

3. What Is Bacterial Pneumonia? (WebMD)