Ngực của người phụ nữ bao gồm nhiều ống tuyến vú và các thùy. Mỗi thùy lại chứa các tiểu thùy có nhiệm vụ sản xuất sữa. Các ống dẫn sữa, hay còn gọi là ống tuyến vú, sẽ giúp dẫn sữa đi từ trong tiểu thùy tới núm vú.
Giãn ống dẫn sữa là tình trạng các ống dẫn sữa bị mở rộng bất thường, dày lên và có thể chứa dịch. Các ống dẫn sữa nếu có đường kính trên 3mm thì được coi là bị giãn. Đây là tình trạng lành tính, không phải ung thư, và thường không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe.
Giãn ống dẫn sữa thường không gây ra các triệu chứng. Khi có triệu chứng xảy ra, chúng có thể bao gồm:
- Có dịch màu nâu xanh hoặc trắng đục tiết ra ở núm vú.
- Cảm nhận được u cục xuất hiện ở sau núm vú.
- Núm vú bị tụt.
- Bị đau khi ống dẫn sữa bị tắc.
- Đôi khi bệnh nhân bị sưng đỏ và đau quanh vú, sốt do nhiễm trùng.
- Lão hóa: Khi mọi người già đi, hormone thay đổi, các mô vú cũng thay đổi theo. Đôi khi, những thay đổi này có thể làm tăng nguy cơ giãn ống dẫn sữa.
- Núm vú tụt: Khi núm vú bị tụt hoặc quay ngược vào trong, nó có thể thay đổi cấu trúc của ống dẫn sữa, làm tăng nguy cơ tắc nghẽn, khiến ống dẫn sữa bị giãn ra.
- Béo phì: Theo một nghiên cứu năm 2017, những người bị thừa cân hoặc béo phì có nguy cơ bị giãn ống dẫn sữa cao hơn những người có cân nặng khỏe mạnh.
- Thuốc lá: Theo một nghiên cứu từ năm 2005, những người hút thuốc lá có nguy cơ bị giãn ống dẫn sữa cao gấp 3 lần những người không hút thuốc.
- Dinh dưỡng: Khi bị thiếu vitamin A kéo dài, thì ngực có thể bị thay đổi bất thường và làm giãn ống dẫn sữa.
- Phụ nữ trung niên 40 đến 50 tuổi, phụ nữ đang trong thời kỳ hậu mãn kinh có nồng độ hormone sụt giảm.
- Phụ nữ có nhiều con, cho con bú trong thời gian dài.
- Người béo phì, thừa cân.
- Người có thói quen hút thuốc lá nhiều, trong thời gian dài.
- Những người từng bị viêm vú, bị nhiễm trùng thì có nguy cơ bị giãn ống dẫn sữa cao hơn.
Thông thường bác sĩ sẽ hỏi triệu chứng và thăm khám lâm sàng để chẩn đoán bệnh giãn ống dẫn sữa. Tuy nhiên, có khá nhiều bệnh lý tuyến vú dễ bị nhầm lẫn với giãn ống dẫn sữa, nên bác sĩ thường chỉ định thêm một vài phương pháp chuyên sâu để kết quả chẩn đoán chính xác hơn:
- Siêu âm: Bác sĩ sẽ sử dụng thiết bị chuyên dụng để tái hiện hình ảnh mô vú ở núm vú và quầng vú, từ đó đánh giá tình trạng của các ống dẫn sữa.
- Nhũ ảnh: Là phương pháp chụp X-quang tuyến vú đặc biệt, sử dụng các chùm tia có cường độ thấp hơn các phương pháp X-quang thông thường. Thông tin từ nhũ ảnh sẽ giúp bác sĩ đánh giá mô vú và tình trạng ống dẫn sữa chi tiết hơn.
- Xét nghiệm dịch núm vú: Đặc biệt được chỉ định khi dịch núm vú có lẫn máu. Phương pháp này giúp bác sĩ xác định nguyên nhân gây chảy dịch núm vú.
Đa số các trường hợp giãn ống dẫn sữa không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu tình trạng bệnh ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, bác sĩ có thể chỉ định một số phương pháp giúp giảm triệu chứng.
- Chườm ấm ngực để giảm đau và sưng, ngăn ngừa tắc nghẽn.
- Mặc áo ngực có chức năng nâng đỡ và hỗ trợ để giảm bớt sự khó chịu.
- Sử dụng các miếng thấm dùng một lần hoặc có thể giặt được để giúp thấm dịch núm vú, giữ vệ sinh vùng vú sạch sẽ để tránh nhiễm trùng.
- Nằm ngủ nghiêng về bên vú không bị ảnh hưởng.
- Bỏ hút thuốc lá, giữ cân nặng khỏe mạnh, duy trì lối sống lành mạnh.
Nếu bệnh nhân bị giãn ống dẫn sữa, tắc nghẽn và viêm thì có thể cần sử dụng đến thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen. Thuốc chống viêm như ibuprofen và acetaminophen có thể giúp giảm đau và sưng ở vú.
Bác sĩ cũng có thể khuyên dùng kháng sinh cho những người có triệu chứng viêm tuyến vú mà các phương pháp chăm sóc tại nhà không có hiệu quả. Tuy nhiên không được mua thuốc mà chưa có chỉ định của bác sĩ, tránh nguy hiểm cho sức khoẻ.
Phẫu thuật điều trị giãn ống dẫn sữa hiếm khi cần thiết. Phương pháp này chỉ được áp dụng khi bệnh nhân bị chảy dịch liên tục, không đáp ứng với thuốc hoặc phương pháp điều trị tại nhà.
Lựa chọn phẫu thuật bao gồm:
- Phẫu thuật cắt bỏ vi phẫu chỉ loại bỏ ống dẫn sữa bị tắc.
- Phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ ống dẫn sữa.
Bệnh nhân phẫu thuật loại bỏ ống dẫn sữa cần được gây mê toàn thân. Bác sĩ sẽ thực hiện một vết mổ nhỏ ở quầng vú, sau đó cắt bỏ các ống dẫn sữa, cuối cùng khâu vết mổ lại. Sau phẫu thuật, bệnh nhân sẽ có một vết sẹo nhỏ nhưng sẽ mờ dần theo thời gian.
Khi bị giãn ống dẫn sữa, sữa và dịch dễ dàng bị tích tụ ở trong ống. Nếu như có vi khuẩn xâm nhập, giãn ống dẫn sữa có thể bị biến chứng bội nhiễm gây sưng, đau và viêm tuyến vú.
Giãn ống dẫn sữa hiếm khi gây biến chứng nghiêm trọng. Nhưng nó thường gây nhiều phiền toái và khó chịu như chảy dịch từ núm vú khiến người bệnh luôn cảm thấy ẩm ướt, khó chịu, tự ti. Các mô vú có thể bị đỏ, sưng và đau làm giảm chất lượng cuộc sống.
- Không hút thuốc, hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá.
- Tập thể dục đều đặn, duy trì cân nặng khỏe mạnh.
- Có chế độ dinh dưỡng cân bằng, đủ chất.
- Giữ vệ sinh ngực và núm vú sạch sẽ.
- Không mặc áo ngực quá chật, nên chọn áo đúng kích cỡ.
- Đi khám sức khỏe định kỳ.
- Khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường ở núm vú cần đi thăm khám sớm.
- Uống nhiều nước, ưu tiên các loại nước ép hoa quả để giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
- Tăng cường các thực phẩm có chức năng chống viêm như rau cải, rau bina, củ gừng, tỏi, củ dền, cà chua, cần tây, dâu tây, việt quất.
- Các loại rau củ quả tươi chứa nhiều vitamin C và E như cam, bưởi, súp lơ, cà chua,.... sẽ giúp chống lão hóa, làm chậm quá trình giãn ống dẫn sữa.
- Kiêng thức ăn có nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sắn, kiêng rượu bia và đồ uống có chất kích thích để tránh làm tăng nguy cơ viêm tuyến vú.
Giãn ống dẫn sữa không phải là một tình trạng nghiêm trọng và không làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vú. Tuy nhiên, nó có thể gây khó chịu và đôi khi có thể dẫn đến nhiễm trùng cần điều trị. Khi thấy các biểu hiện như sưng đỏ, đau, núm vú tiết dịch, sốt,... thì cần đi bệnh viện để được điều trị sớm.
Mặc dù giãn ống dẫn sữa là một tình trạng lành tính, và các triệu chứng của nó thường tự khỏi mà không cần điều trị, nhưng nó vẫn có các biến chứng nhất định. Khi các dấu hiệu nghiêm trọng và dai dẳng, hoặc xuất hiện các triệu chứng mới thì bạn nên nói chuyện với bác sĩ.
Nếu các biện pháp chăm sóc tại nhà không cho hiệu quả, bệnh nhân cũng cần đến bệnh viện để điều trị sớm, tránh dẫn đến nhiễm trùng và áp xe.
Giãn ống dẫn sữa vẫn có thể gặp ở những người chưa có chồng con. Đặc biệt là phụ nữ hậu mãn kinh, người hút thuốc lá, người bị béo phì.
Phụ nữ chưa có con bị giãn ống dẫn sữa có thể gặp khó khăn trong vấn đề cho con bú sau này. Do đó, khi có triệu chứng, cần đi thăm khám sớm để được điều trị và khắc phục kịp thời, giảm thiểu tổn thương mô vú.
Giãn ống dẫn sữa rất hiếm gặp ở nam giới, nhưng không phải là không thể xảy ra. Do đó, khi có dấu hiệu nghi ngờ, nam giới không nên chủ quan mà cần đi thăm khám sớm.
Giãn ống dẫn sữa hiếm khi xảy ra trong thời thơ ấu. Nếu có, nó thường xuất hiện dưới dạng khối nang với dịch tiết núm vú có máu. Nguyên nhân và sinh lý bệnh của giãn ống dẫn sữa ở trẻ em vẫn chưa rõ ràng.
Bị giãn ống dẫn sữa không làm tăng nguy cơ phát triển ung thư vú trong tương lai. Tuy nhiên, không vì thế mà người bệnh chủ quan. Các triệu chứng của ung thư vú đôi khi giống với tình trạng giãn ống dẫn sữa. Khi nghi ngờ bệnh giãn ống dẫn sữa tái phát, người bệnh cần đi thăm khám sớm để loại trừ nguy cơ ung thư.
Núm vú tụt có thể gây giãn ống dẫn sữa. (Ảnh: Internet)
Giãn ống dẫn sữa gây tiết dịch. (Ảnh: Internet)
Hình ảnh phóng đại cho thấy không gian bất thường của ống dẫn sữa bị giãn. (Ảnh: Internet)
Bạn thường quan tâm đến các vấn đề sức khỏe gì dưới đây ?
Chia sẻ
