Ý nghĩa của các phương pháp xét nghiệm trong tầm soát ung thư amidan

Tham vấn chuyên môn: - Khoa Nội Tổng hợp
Ý nghĩa của các phương pháp xét nghiệm trong tầm soát ung thư amidan
Trong quá trình tầm soát ung thư amidan, sau khi thăm hỏi và khám lâm sàng, nếu bác sĩ nghi ngờ bạn có khả năng mắc ung thư amidan thì bạn cần làm thêm một số loại xét nghiệm để bác sỹ có thể đánh giá chắc chắn bạn có hay không bị ung thư.

1. Những xét nghiệm hình ảnh trong tầm soát ung thư amidan

- Chụp cắt lớp vi tính CT Scan: 

CT Scan là một thủ thuật sử dụng chùm tia X để chụp ảnh vùng amidan. Trước khi quét CT Scan, bạn có thể có thể được tiêm thuốc nhuộm, hay còn gọi là dung dịch tương phản vào tĩnh mạch để hiển thị các mạch máu và làm cho hình ảnh rõ ràng hơn. Bạn có thể về nhà ngay khi quét xong.

- Chụp cộng hưởng từ MRI:

Quét MRI sử dụng từ tính và sóng radio để xây dựng hình ảnh cắt ngang chi tiết của amidan. Như với CT scan, thuốc nhuộm có thể được tiêm vào tĩnh mạch của bạn trước khi quét để làm cho hình ảnh rõ ràng hơn giúp việc tầm soát ung thư amidan có độ chính xác cao hơn. Chụp MRI mất khoảng một giờ và bạn có thể về nhà sau khi kết thúc. Nếu bạn đã uống thuốc, hãy nhờ ai đó lái xe hoặc đi cùng bạn về nhà. 

Các bức ảnh được chụp trong khi bạn nằm trên bàn, sau đó bàn được đưa vào một máy chụp hình trụ hẹp bằng kim loại, là một nam châm lớn được mở ở cả hai đầu. Do vậy, nếu bạn có máy tạo nhịp tim nhân tạo hoặc có một vật kim loại gốc sắt khác trong cơ thể thì không thể quét MRI do ảnh hưởng của nam châm.

- Chụp cắt lớp phát xạ PET:

Chụp PET tạo ra hình ảnh màu ba chiều cho thấy một số dấu hiệu bệnh ung thư đang ở trong cơ thể. PET có thể được sử dụng để chẩn đoán, tầm soát ung thư amidan, ung thư miệng, hầu họng hoặc thanh quản. Hoặc các bác sĩ sử dụng PET để xem liệu ung thư đã lan rộng mức độ nào. 

- Siêu âm:

 Siêu âm là một phương pháp quét không đau, sử dụng sóng âm để tạo ra hình ảnh của vùng amidan. Siêu âm vừa có thể được sử dụng để tầm soát, chẩn đoán, vừa có tác dụng xem xét mức độ di căn của ung thư amidan.

- Chụp X-quang:

Chụp X-quang sử dụng tia X để tạo nên hình ảnh vùng amidan. Các bác sĩ thường chỉ đinh chụp X-quang khi bệnh nhân có dấu hiệu đã xuất hiện các khối u.

2. Những xét nghiệm tế bào trong tầm soát ung thư amidan

- Sinh thiết chọc hút bằng kim mịn FNA trong tầm soát ung thư amidan:

Bác sĩ sử dụng một cây kim nhỏ nối với ống tiêm để lấy mẫu mô từ khối u hoặc khu vực amidan đáng ngờ. Kim được truyền qua da và vào khối u. Mẫu mô sau đó được kiểm tra trong phòng thí nghiệm để xác định xem nó có chứa tế bào ung thư hay không. 

FNA sẽ giúp tầm soát ung thư amidan, tìm ra nguyên nhân xuất hiện khối u mới, xem khối u amidan là lành tính hay ác tính, giúp tìm hiểu giai đoạn của bệnh ung thư amidan đã được xác nhận, hoặc đánh giá ung thư amidan có quay trở lại sau điều trị không. Bác sĩ cũng có thể thực hiện loại sinh thiết này để xác định xem các hạch bạch huyết bị sưng do có liên quan đến sự lây lan của ung thư amidan hay do nguyên nhân khác.

- Xét nghiệm HPV khối u trong tầm soát ung thư amidan:

Ung thư đầu và cổ dương tính với HPV đang gia tăng đáng kể trong xã hội hiện nay. Nhiễm trùng HPV thường tương quan với ung thư. Bệnh nhân dương tính với HPV dễ điều trị hơn so với nhóm bệnh nhân âm tính với HPV. Xét nghiệm này cũng có thể giúp bác sĩ dự đoán tiến trình ung thư amidan có thể xảy ra.

- Xét nghiệm sinh hoá tế bào trong tầm soát ung thư amidan:

Các bác sĩ sẽ lấy mẫu mô nhỏ vùng amidan để thử các phản ứng IgA/VCA; IgA/EA; IgA/EBNA nhằm đánh giá nguy cơ nhiễm ung thư amidan. Bác sĩ sẽ cắt ra một mảnh mô nhỏ từ khu vực amidan bị nghi ngờ. Bệnh nhân sẽ được tiêm một số thuốc gây tê cục bộ vào khu vực lấy mô để làm tê nó. 

Sau đó, bác sĩ cắt vòng quanh khu vực cần sinh thiết, nhẹ nhàng nhấc mảnh mô bằng cặp nhíp và cắt nó ra. Điều này có thể gây đau đớn nhưng nó chỉ kéo dài trong một thời gian ngắn. Đối với nhiều người, phần khó chịu nhất là tiêm thuốc gây tê cục bộ.


Tác giả: Minh Vy