Viêm phổi do rối loạn nuốt ở người già

1. Viêm phổi do rối loạn nuốt

Viêm phổi do rối loạn nuốt là căn bệnh thường gặp do tình trạng phổi bị viêm nhiễm do hít phải các chất lạ từ họng xuống dạ dày - thực quản rồi trào ngược vào phổi. Các chất lạ này có thể là đờm, nước bọt, dịch tiết ở họng, thức ăn, nước uống và dịch vị acid (với bệnh nhân bị trào ngược dạ dày).

Bệnh thường gặp ở nhóm người cao tuổi và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu nhưng thường không được quan tâm. 

Viêm phổi do rối loạn nuốt được chia làm 2 nhóm: hội chứng Mendelson (tổn thương phổi chủ yếu do dịch vị dạ dày trào ngược) và viêm phổi do sắc thức ăn, đờm, nước bọt (bệnh này gặp nhiều ở người già).

2. Nguyên nhân dẫn viêm phổi do rối loạn nuốt

Nguyên nhân chủ yếu của bệnh là các chất lạ như nước bọt, thức ăn vụn, đờm, dịch vị rơi vào trong phổi và gây phản ứng tạo tiền đề cho vi khuẩn xâm nhập vào phổi. Những mẩu thức ăn, nước uống từ bên ngoài chứa vi khuẩn nên khi lọt vào phổi sẽ khiến phổi bị tổn thương, viêm nhiễm và vi khuẩn sinh sôi phát triển gây bệnh viêm phổi.

3. Dấu hiệu của bệnh viêm phổi do rối loạn nuốt

Tùy vào mức độ nặng nhẹ mà bệnh có triệu chứng khác nhau. Ho, sặc thường xuất hiện khi đang nuốt nước bọt, nuốt thức ăn nước uống, Nhiều trường hợp rối loạn nuốt làm bệnh nhân ho dữ dội và có dấu hiệu của việc suy hô hấp, khó thở, co thắt thanh môn, bệnh nhân có thể tử vong nếu không cấp cứu kịp thời. 

Khi các chất lạ như thức ăn, đờm dãi tiến vào trong phổi, các triệu chứng sẽ xuất hiện là khạc ra đờm vàng, sốt cao, đau ngực, khó thở.

Các dấu hiệu của bệnh viêm phổi cũng có thể khá mờ nhạt do miễn dịch kém ở người già nhưng cũng có thể nghiêm trọng đến độ gây suy hô hấp nặng do hai phổi cùng bị tổn thương.

4. Phòng ngừa và điều trị bệnh

Để điều trị bệnh viêm phổi do nuốt, trước hết cần điều trị các viêm nhiễm ở phổi bằng kháng sinh với các loại thuốc làm long đờm, chống viêm, bổ sung nước và chất điện giải cho cơ thể. 

Khắc phục tình trạng sặc do nuốt thức ăn bằng cách chọn thức ăn phù hợp. Người bị sặc thức ăn lỏng cần ăn những món đặc hơn và ngược lại.

Liệu pháp nuốt được nhiều người sử dụng nhằm phục hồi chức năng, liệu pháp gồm 3 bước: hỗ trợ bù khi nuốt, luyện tập tăng cường chức năng các cơ nhai - nuốt và luyện tập khi đang trong quá trình nuốt.

Một số trường hợp bệnh nặng thì cần phải truyền dinh dưỡng và thuốc qua đường tĩnh mạch, mở thông dạ dày - hỗng tràng qua nội soi để trị bệnh.

Người già bị rối loạn nuốt cần tập ăn miếng nhỏ, thức ăn thích hợp với cơ thể. Không xao nhãng khi ăn, tránh xem tivi, đọc báo khi đang ăn.

Vệ sinh răng miệng thường xuyên và khi bệnh nhân bị sắc thì phải biết cách cấp cứu khoa học, tránh làm xóc người bệnh khiến dị vật vào sâu hơn.