Viêm da cơ địa và chàm có giống nhau không? Phân biệt như thế nào?

Thực chất, chàm là một định nghĩa rộng về tình trạng viêm da với các biểu hiện như ngứa, khô, đỏ. Viêm da cơ địa cũng là một loại bệnh chàm. Tuy nhiên, chàm có nhiều loại khác nhau nên cần dựa vào triệu chứng để chẩn đoán chính xác nhất tình trạng da đang gặp phải. 

1. Phân biệt các loại chàm

1.1. Viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa là một dạng phổ biến nhất của bệnh chàm. Bệnh thường bắt đầu từ thời thơ ấu, thường nhẹ hơn hoặc không tái phát khi trưởng thành.

Các triệu chứng của viêm da cơ địa như:

- Da khô nứt nẻ

- Ngứa

- Phát ban trên vùng da sưng tấy, màu sắc khác nhau tùy thuộc vào màu da của bạn

- Các vết sưng nhỏ

- Rỉ dịch và đóng vảy

- Da dày lên

- Sạm da quanh mắt

- Da thô, nhạy cảm do gãi

Đọc thêm:

- Các phương pháp điều trị để kiểm soát bệnh chàm ở nhiệt độ khắc nghiệt

- Cách chữa viêm da cơ địa bằng lá trầu không tưởng cũ mà mới với nhiều người

Viêm da cơ địa xảy ra khi hàng rào tự nhiên của da chống lại các yếu tố có tính kích thích và dị ứng bị suy yếu. Ngoài ra, tình trạng này còn xảy ra do gen, da bị khô quá mức, hệ thống miễn dịch suy yếu và ảnh hưởng từ môi trường.

1.2. Viêm da tiếp xúc

Viêm da tiếp xúc là tình trạng da đỏ, bị kích ứng, vùng có vảy dày do phản ứng với các chất bạn tiếp xúc. Nhiều chất có thể gây ra phản ứng này, chẳng hạn như mỹ phẩm, nước hoa, đồ trang sức và thực vật. Phát ban thường xuất hiện trong vòng vài ngày sau khi tiếp xúc.

Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm da tiếp xúc rất khác nhau, có thể bao gồm:

- Da bị ngứa, chuyển sang màu đỏ, tăng sắc tố hoặc hồng, đỏ tươi, bỏng và châm chích.

- Các vết sưng ngứa

- Xuất hiện mụn nước, có thể bị chảy nước và đóng vảy.

- Theo thời gian, da có thể dày lên và có cảm giác có vảy

1.3. Chàm bội nhiễm

Bệnh chàm bội nhiễm gây ra mụn nước nhỏ hình thành trên bàn tay và bàn chân. Bệnh thường phổ biến ở phụ nữ hơn nam giới.

Mọi người có thể nhận biết chàm bội nhiễm qua một số triệu chứng như:

- Các mụn nước xuất hiện trên ngón tay, ngón chân, lòng bàn tay và lòng bàn chân.

- Những mụn nước này có thể ngứa hoặc đau.

- Da của bạn có thể đóng cặn, nứt nẻ và bong tróc.

Nguyên nhân gây ra bệnh chàm bội nhiễm có thể do dị ứng; bàn tay và bàn chân ẩm ướt; tiếp xúc với các chất như niken, coban hoặc muối crom; căng thẳng; hút thuốc.

1.4. Chàm bàn tay

Chàm bàn tay là khi các triệu chứng chàm chỉ xuất hiện ở bàn tay. Tình trạng da này thường xuất hiện ở những người làm tóc hoặc thường xuyên phải tiếp xúc tay với hoá chất.

Các triệu chứng của bệnh như:

- Bàn tay bị đỏ, tăng sắc tố, ngứa và khô.

- Chúng có thể tạo thành các vết nứt hoặc vết phồng rộp

1.5. Viêm da thần kinh

Viêm da thần kinh tương tự như viêm da dị ứng. Bệnh gây ra các mảng dày và có vảy xuất hiện trên cánh tay, chân, sau cổ, da đầu, lòng bàn chân, mu bàn tay hoặc bộ phận sinh dục.

Viêm da thần kinh - còn được gọi là lichen simplex mạn tính - không nguy hiểm đến tính mạng hoặc lây nhiễm. Tuy nhiên, tình trạng ngứa da có thể làm gián đoạn giấc ngủ, chất lượng cuộc sống của bạn.

Viêm da thần kinh thường bắt đầu ở những người mắc các loại bệnh chàm hoặc bệnh vẩy nến khác. Các bác sĩ không biết chính xác nguyên nhân gây ra nó, nhưng căng thẳng có thể là nguyên nhân kích thích hoặc bị kích ứng từ quần áo chật hoặc vết cắn của bọ.

1.6. Chàm đồng xu

Loại bệnh chàm này gây ra các nốt tròn, hình đồng xu trên da của bạn nên rất dễ phân biệt với các loại chàm khác.

Triệu chứng của chàm đồng tiền thường gặp như: Các đốm tròn, hình đồng xu hình thành trên da của bạn. Các nốt có thể ngứa hoặc trở thành vảy.

Nguyên nhân gây chàm đồng xu có thể do phản ứng với vết côn trùng đốt hoặc phản ứng dị ứng với kim loại hoặc hóa chất. Da khô cũng có thể gây ra tình trạng này.

Hơn nữa, nếu bạn đã bị các loại chàm khác như viêm da cơ địa, khả năng cao bạn cũng có thể bị chàm đồng xu.

1.7. Viêm da ứ nước

Viêm da ứ nước là tình trạng viêm da phát triển ở những người có hệ tuần hoàn kém. Bệnh thường xảy ra ở cẳng chân vì đó là nơi máu thường tích tụ.

Khi máu đọng lại trong các tĩnh mạch của cẳng chân, áp lực lên các tĩnh mạch sẽ tăng lên. Áp lực tăng lên sẽ làm hỏng các mao mạch, vốn là những mạch máu rất nhỏ. Điều này cho phép các protein rò rỉ vào các mô của bạn. Sự rò rỉ này dẫn đến sự tích tụ của các tế bào máu, chất lỏng và protein, và sự tích tụ đó khiến chân của bạn bị sưng tấy.

Những người bị viêm da thể ứ thường bị sưng phù chân và bàn chân, có vết loét hở hoặc ngứa và đỏ da.

2. Làm thế nào để ngăn ngừa viêm da cơ địa và chàm?

Viêm da cơ địa và các loại chàm khác có thể được ngăn ngừa bằng cách quản lý các tác nhân có thể gây viêm da. Cụ thể:

- Tránh tiếp xúc với các chất gây kích ứng như bụi, nấm mốc, phấn hoa, thuốc nhuộm, nước hoa, ... 

- Kiểm soát căng thẳng để giảm viêm khắp cơ thể.

- Dưỡng ẩm da thường xuyên, tránh để da bị khô quá mức

- Tránh các hoạt động làm khô và kích ứng da của bạn, chẳng hạn như sử dụng xà phòng và chất tẩy rửa mạnh, tắm nước nóng lâu và mặc quần áo chật, hạn chế.

- Nếu xuất hiện tình trạng ngứa da, bạn nên thoa kem làm dịu da hoặc chà nhẹ vào vùng ngứa, tránh gãi mạnh vì có thể làm tình trạng trầm trọng hơn. 

Có thể nói, chàm là thuật ngữ chỉ chung cho nhiều loại viêm da, trong đó có viêm da cơ địa. Chàm là bệnh không quá nguy hiểm nhưng làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh, gây ra tình trạng khó chịu, tự ti. Ngoài ra, chàm dễ tái phát, nhất là vào mùa lạnh, nên mọi người cần chủ động có những biện pháp phòng ngừa bệnh.

Nguồn tham khảo:

1.  What Are the 7 Different Types of Eczema?

2. Difference Between Eczema and Dermatitis