Vai trò của canxi trong độ tuổi dậy thì quan trọng là do chiều cao của con người tăng nhiều nhất vào vài năm đầu đời và trong độ tuổi dậy thì. Ở giai đoạn dậy thì sẽ có khoảng thời gian mà chiều cao tăng vọt thêm 10-12cm nếu được chăm sóc dinh dưỡng và ý thức tập luyện thể lực tốt.
Sau giai đoạn dậy thì, sự sụt giảm của các nội tiết tố liên quan đến hấp thu canxi và phốt pho làm cho sự phát triển chiều cao chậm lại do ngừng quá trình chuyển canxi vào xương. Khi đã hết dậy thì (sau 18 tuổi), chiều cao của trẻ sẽ tăng rất chậm và hầu như chỉ cao thêm được chừng 1-2cm (trẻ trai có thể cao đến 22-25 tuổi, trẻ gái có thể cao đến 20-22 tuổi). Nếu bỏ qua giai đoạn dậy thì thì tức là trẻ đã lãng phí một cơ hội ngàn vàng tăng trưởng chiều cao và cơ hội sẽ không bao giờ trở lại.
Để hiểu rõ hơn về vai trò của canxi trong độ tuổi dậy thì, cha mẹ và trẻ cần nhớ canxi chính là yếu tố thiết yếu trong cấu tạo mô xương để hệ xương khỏe mạnh. Độ tuổi dậy thì cũng được xem là thời điểm "vàng" để phát triển mạnh về chiều cao và thể lực, vì vậy cha mẹ cần bổ sung đầy đủ nhu cầu canxi cho con trong giai đoạn này.
Khi bổ sung đầy đủ lượng canxi vào khẩu phần ở những năm tháng đầu đời và độ tuổi dậy thì sẽ thúc đẩy sự tăng trưởng của xương. Trẻ sẽ đạt được chiều cao tối đa, tăng mật độ xương, tăng khối lượng xương, trẻ có sức vóc và thể lực khỏe mạnh, đồng thời phòng tránh bệnh loãng xương và các vấn đề về xương khớp khi trưởng thành sau này.
Vai trò của canxi trong độ tuổi dậy thì quan trọng là vậy, nhưng không phải phụ huynh nào cũng biết đến nhu cầu canxi ở độ tuổi của con và cách bổ sung sao cho hợp lý, khoa học.
Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, canxi đặc biệt quan trọng ở trẻ nhỏ, đó là giai đoạn trọng điểm phát triển của hệ xương. Nhu cầu canxi khác nhau theo lứa tuổi và tình trạng sinh lý. Nhu cầu canxi cao ở trẻ nhỏ vì trẻ đang phát triển, đặc biệt có 2 giai đoạn trẻ tăng tốc về chiều cao là trẻ dưới 5 tuổi và thời kỳ tiền dậy thì. Dưới đây là bảng nhu cầu canxi theo độ tuổi:
Đối tượng | Lượng canxi (mg/ngày) |
Trẻ 0 - 5 tháng | 300 |
Trẻ 6 - 11 tháng | 400 |
Trẻ 1- 3 tuổi | 500 |
Trẻ 4- 6 tuổi | 600 |
Trẻ 7- 9 tuổi | 700 |
Thiếu niên 10-18 tuổi | 1000 |
Người trưởng thành 19 - 50 tuổi | 700 |
Người > 50 tuổi | 1000 |
Phụ nữ có thai | 1000 |
Phụ nữ nuôi con bú | 1000 |
Theo đó, thiếu niên từ 10 - 18 tuổi cần lượng canxi lên đến 1000mg/ngày, chứng tỏ vai trò của canxi trong độ tuổi dậy thì là hết sức quan trọng.
Chế độ dinh dưỡng đúng đắn không chỉ đóng vai trò quyết định đối với sự phát triển về thể chất, mà còn chi phối lớn tới sự tăng trưởng chiều cao. Trong giai đoạn dậy thì, cha mẹ không chỉ chú ý chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất cho trẻ mà còn cần tăng cường một số nhóm thực phẩm thiết yếu, có lợi cho phát triển chiều cao. Vậy bổ sung canxi thế nào để phát huy hết vai trò của canxi trong độ tuổi dậy thì?
Phần lớn canxi được tìm thấy trong các sản phẩm từ sữa và trong độ tuổi dậy thì, chúng ta nên nạp vào cơ thể khoảng 700ml sữa mỗi ngày (xấp xỉ 1.300mg canxi) hoặc lượng tương đương các thực phẩm từ sữa khác.
Tuy nhiên, cũng có thể thay thế các sản phẩm từ sữa bằng các loại thực phẩm khác, bao gồm: rau xanh, đậu nành, ngũ cốc dinh dưỡng, bánh mì, thịt, cá, trứng, tôm, cua,...
Theo Viện dinh dưỡng Quốc gia, ngoài vai trò của canxi trong độ tuổi dậy thì, dinh dưỡng của trẻ cần phải có đủ năng lượng. Bữa ăn của cần đảm bảo đầy đủ 4 nhóm thực phẩm: đạm (chiếm 10-15% tổng năng lượng), tinh bột (chiếm 60-65% tổng năng lượng), chất béo (chiếm 10% tổng năng lượng) và vitamin - khoáng chất.
Để phát triển nhanh và tối đa chiều cao, vai trò của canxi trong độ tuổi dậy thì luôn cần được cha mẹ chú ý (vì đây là thành phần chính cấu thành xương và răng của trẻ), DHA (giúp phát triển trí não, bảo vệ mắt, giúp duy trì và tăng khối lượng xương), các khoáng chất khác tham gia cấu tạo xương như magie, mangan, đồng, kẽm, boron, silic,… Đặc biệt là collagen (được chuyển hóa từ đạm), là nơi để canxi gắn vào và Chondroitin giúp tăng tạo sụn, tăng hoạt dịch khớp, kích thích xương dài ra nhanh hơn.
Những thông tin trên đây đã phần nào giúp cha mẹ và trẻ thiếu niên hiểu được vai trò của canxi trong độ tuổi dậy thì. Hãy có cách bổ sung canxi tự nhiên một cách khoa học, hợp lý để có một chiều cao lý tưởng và khỏe mạnh.