Các chất dinh dưỡng đa lượng là những chất dinh dưỡng cần thiết với số lượng lớn cung cấp năng lượng cần thiết để duy trì các chức năng của cơ thể và thực hiện các hoạt động của cuộc sống hàng ngày. Có 3 chất dinh dưỡng đa lượng - carbohydrate, protein và chất béo.
Mặc dù mỗi chất dinh dưỡng đa lượng này cung cấp năng lượng cần thiết để chạy các chức năng của cơ thể, lượng năng lượng mà mỗi loại cung cấp khác nhau. Năng lượng được đo bằng kJ (kilojoule).
Carbonhydrate và protein mỗi loại cung cấp 17kJ/gr trong khi chất béo cung cấp 37kJ/gr. 1 kilojoule (kJ) = 1000 joules và 4.2 joules là năng lượng cần thiết để tăng nhiệt độ 1gr nước lên 1 ° C.
Bằng chứng nghiên cứu dinh dưỡng cho thấy nếu như cung cấp đủ và cân bằng năng lượng trong chế độ ăn uống có thể làm tăng hoặc giảm khả năng gặp các vấn đề như bệnh tim. Ví dụ, nếu nhu cầu năng lượng của một thiếu niên năng động là khoảng 12.000 kJ mỗi ngày, thì số chất dinh dưỡng đa lượng cần tiêu thụ là 388g carbohydrate cùng với 110gr protein và 97gr chất béo sẽ đáp ứng nhu cầu năng lượng này. Những con số này tương đương khoảng 55% năng lượng cần thiết được lấy từ carbohydrate, 30% từ chất béo và 15% từ protein.
Carbohydrate ở dạng tinh bột và đường là các chất dinh dưỡng đa lượng cần thiết với số lượng lớn nhất. Carbohydrate cung cấp nguồn chính của năng lượng để cung cấp nhiên liệu hoạt động hàng ngày của cơ thể con người. Các chuyên gia khuyên bạn nên cung cấp carbohydrate khoảng 45% đến 65% tổng nhu cầu năng lượng hàng ngày của mình.
Bên cạnh đó, một số carbohydrate cơ thể tiêu thụ được chuyển đổi thành một loại tinh bột được gọi là glycogen, được lưu trữ trong gan và cơ bắp để sử dụng sau này làm nguồn năng lượng.
Không phải tất cả các carbohydrate được tìm thấy trong thực phẩm đều có thể tiêu hóa được. Ví dụ, cellulose là một loại carbohydrate không tiêu hóa được có trong trái cây và rau quả. Mặc dù không thể được sử dụng làm nguồn năng lượng, loại carbohydrate này đóng vai trò rất quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của ruột già và hỗ trợ loại bỏ chất thải cơ thể. Nó thường được gọi là chất xơ.
Các protein là chất dinh dưỡng đa lượng cần thiết, cơ thể chúng ta tiêu thụ protein như một phần của chế độ ăn uống và chúng bị phân hủy trong ruột thành các acid amin. Cơ thể sau đó có thể sử dụng các acid amin này theo 3 cách chính:
- Góp phần trong việc sản xuất các protein mới cần thiết cho sự phát triển và sửa chữa các mô, tạo ra các hormone và enzyme thiết yếu và hỗ trợ chức năng miễn dịch.
- Là một nguồn năng lượng.
- Là nguyên liệu ban đầu trong sản xuất các hợp chất khác cần thiết cho cơ thể.
Tất cả các protein trong cơ thể được tạo thành từ sự sắp xếp của 20 loại acid amin khác nhau. Chín trong số các acid amin này là thiết yếu, có nghĩa là thực phẩm chúng ta ăn phải chứa protein có khả năng cung cấp chúng. Các acid amin khác có thể được tổng hợp bởi gan nếu không được cung cấp bởi chế độ ăn uống.
Protein trong chế độ ăn uống có nguồn gốc từ động vật chứa tất cả các acid amin thiết yếu cần thiết, trong khi nguồn protein thực vật thì không. Tuy nhiên, cần cân bằng các chất protein đến từ động vật và thực vật để có một cơ thể khỏe mạnh.
Mặc dù chất béo là chất dinh dưỡng đa lượng bị coi là yếu tố xấu liên quan đến bệnh tim và tăng cân, một số chất béo trong chế độ ăn uống vẫn rất cần thiết cho sức khỏe cơ thể.
Các nhà khoa học khuyến nghị nên cung cấp 20% đến 35% nhu cầu năng lượng hàng ngày của cơ thể thông qua việc tiêu thụ chất béo và dầu. Ngoài việc cung cấp năng lượng, chất béo là chất dinh dưỡng đa lượng cần thiết để cung cấp acid béo mà cơ thể cần nhưng không thể tạo ra (như omega-3) hỗ trợ hấp thụ các vitamin tan trong chất béo A, D, E và K và carotenoids.
Chất béo trong chế độ ăn uống có 3 loại chính:
- Chất béo bão hòa - được tìm thấy trong thực phẩm như thịt, bơ và kem (nguồn động vật).
- Chất béo không bão hòa - được tìm thấy trong thực phẩm như dầu ô liu, bơ, các loại hạt và dầu hạt cải (nguồn thực vật).
- Chất béo chuyển hóa - được tìm thấy trong các sản phẩm nướng, đồ ăn nhẹ, thức ăn nhanh và một số loại bơ thực vật.
Thay thế chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa trong chế độ ăn uống bằng chất béo không bão hòa đã được chứng minh là cách tốt nhất làm giảm nguy cơ phát triển bệnh tim.
Nguồn dịch: https://www.sciencelearn.org.nz/resources/534-macronutrients