Ung thư vú di căn phổi là gì? Cơ chế lây lan, dấu hiệu nhận biết, điều trị và tiên lượng sống

Tham vấn chuyên môn: - Khoa Ngoại Tổng hợp
Ung thư vú di căn phổi là gì? Cơ chế lây lan, dấu hiệu nhận biết, điều trị và tiên lượng sống
Ung thư vú di căn phổi là gì? Đây là quá trình mà tế bào ung thư vú lây lan tới phổi thường gặp vào giai đoạn cuối (xếp thứ hai sau ung thư vú di căn xương). Vậy cơ chế lây lan của tế bào ung thư là gì? Nhận biết dấu hiệu như thế nào và tiên lượng sống của bệnh nhân là bao lâu?

1. Ung thư vú di căn phổi là gì?

Trước khi tìm hiểu về dấu hiệu nhận biết cũng như cơ chế lây lan của ung thư vú di căn phổi là gì bạn cần biết được giai đoạn ung thư vú di căn phổi là gì?

Ung thư vú di căn phổi là một trong những dạng di căn của ung thư vú khi tế bào ung thư vú lây lan sang phổi của người bệnh và phát triển thành dạng u đặc.

2. Cơ chế lây lan của ung thư vú di căn phổi

Trong một nghiên cứu mới công bố gần đây trên tạp chí Nature về cơ chế lây lan của ung thư vú di căn phổi là gì, các nhà khoa học đã phát hiện ra được một bộ gen có thể là tác nhân của sự xúc tiến xâm lấn (hay còn gọi là lây lan) của tế bào ung thư vú sang tới phổi. Từ đó guaur thích được cơ chế lây lan cũng như có thể gợi ý ra được những loại thuốc có thể ức chế hoạt động lây lan này.

Cụ thể đó là nghiên cứu đã tiến hành thí nghiệm trên chuột và phát hiện ra quá trình mà tế bào ung thư vú lây lan sang phổi phụ thuộc chủ yếu vào 4 loại gene, những loại gen này phối hợp với nhau từng bước một cách rất chặt chẽ trong giai đoạn ung thư vú di căn.

- Tế nào ung thư di căn hình thành trong ngực

- Tế bào ung thư di chuyển tới hệ bạch huyết và chuyển vào phổi

- Tế bào ung thư đi ra khỏi mạch máu và tiếp tục phát triển.

Theo như Tiến sũ Don Nguyen cùng với những cộng sự thuộc trung tâm nghiên cứu tại New York cho biết 4 gene được tìm ra kể trên không đóng vai trò quan trọng trong thời gian đầu lúc khối u hình thành nhưng lại đóng vai trò quan trọng khi tế bào ung thư bắt đầu quá trình xâm lấn sang các cơ quan khác của cơ thể, trong đó có phổi.

Hơn nữa 4 loại gene trên thực tế cũng nằm trong nhớm 18 loại gene có liên quan tới bệnh ung thư vú đã được tìm ra bởi một nhóm nghiên cứu khác.

Việc phát hiện ra nhóm gene này không chỉ giúp giải thích cơ chế lây lan của tế bào ung thư vú di căn phổi là gì mà còn hỗ trợ trong quá trình nghiên cứu cách ức chế sự phát triển của những tế bào ung thư này trong tương lai.

3. Dấu hiệu khi ung thư vú di căn phổi

Bệnh nhân khi bị chẩn đoán đang bị ung thư vú giai đoạn di căn tới phổi nghĩa là trong phổi đã xuất hiện khối u bướu dạng đặc có kích thước dưới 3 cm không đi kèm xẹp phổi hay hạch rốn phổi và thường nằm ở vùng ngoại vi của lá phổi.

Những tổn thương do di căn khá giống với tình trạng của bệnh viêm phổi. Đặc biệt với nữ giới thì có tới 80% tổn thương do ung thư vú di căn phổi là ung thư biểu mô tuyến, còn với khối u nguyên phát ở phổi cũng có tới 60 - 70% là ung thư biểu mô tuyến.

Do vậy mà dấu hiệu ung thư vú di căn phổi và biểu hiện của ung thư biểu mô nguyên phát ở phổi rất dễ bị nhầm lẫn. Để xác định chính xác bệnh nhân sẽ được chỉ định chụp X-quang.

Khi bước vào giai đoạn ung thư vú di căn phổi bệnh nhân có thể sẽ gặp biểu hiện tràn dịch màng phổi do tế bào ung thư vú di căn tới phổi cản trở sự hấp thụ dịch trở lại vào hệ tĩnh mạch. Người bệnh bị ho liên tục kèm khó thở không rõ nguyên nhân.

Việc bị tràn dịch màng phổi có thể cùng hoặc khác bên ngực bị ung thư vú và sự khác nhau này có thể gợi ý về cơ chế tràn dịch. Nếu cùng bên thì thường do đường máu hoặc do xâm lấn trực tiếp từ khối u qua thành ngực, còn nếu khác bên là do đường máu.

4. Tiên lượng sống và điều trị ung thư vú di căn phổi

Phương pháp điều trị cho bệnh nhân ung thư vú di căn phổi phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

- Các triệu chứng của di căn phổi 

- Kích thước và vị trí chính xác của di căn phổi

- Số lượng di căn

- Khối u đã lan đến những bộ phận khác chưa

- Phương pháp điều trị cho bệnh nhân trước đây là gì 

- Thể trạng và độ tuổi bệnh nhân

Căn cứ vào các yếu tố trên, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp phù hợp, cụ thể như sau:

- Phương pháp hóa trị: Nếu bệnh nhân mới di căn, tỷ lệ đáp ứng của việc điều trị hóa trị là khoảng 10-40%.

- Phương pháp phẫu thuật: phương pháp này thường gây đau đớn cho bệnh nhân và dẫn đến nhiễm trùng, tuy nhiên theo một vài nghiên cứu thì bệnh nhân bị ung thư vú di căn phổi có thể sống được lâu hơn nếu như khối u di căn được loại bỏ hoàn toàn.

Tiên lượng sống của bệnh nhân ung thư vú bị di căn tới những bộ phận khác và bệnh nhân ung thư vú di căn phổi thực hiện điều trị bằng liệu pháp hóa trị dao động từ 12 – 24 tháng; còn bệnh nhân ung thư vú di căn phổi thực hiện điều trị bằng phẫu thuật có thể tiên lượng sống thêm 103 tháng nếu như phẫu thuật loại bỏ được hết tất cả các khối u ung thư trong phổi.

- Phương pháp xạ trị: Đây là biện pháp có ưu điểm giảm triệu chứng ho và đau đớn cho người bệnh đồng thời cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân. Xạ trị có nhược điểm là dễ gây kích ứng da, viêm thực quản, viêm phổi cho bệnh nhân.

- Phương pháp phẫu thuật laser: Phương pháp này được sử dụng trong trường hợp khối u di căn khổi chèn lên khí quản hay đường thở. Nhược điểm của phương pháp này là là có thể gây đau, chảy máu và nhiễm trùng.

- Phương pháp đặt stent: Áp dụng khi đường thở của bệnh nhân mắc ung thư vú di căn phổi bị chèn ép bởi những khối u, giúp mở đường khí thông thoáng.

Trường hợp bệnh ung thư vú di căn phổi có gây ra tràn dịch màng phổi thì có thể được áp dụng điều trị bằng hóa trị hay nội tiết để làm giảm sự tràn dịch ở phổi. Điều trị bằng nội tiết có thể đáp ứng được 70%, điều trị tại chỗ bao gồm chọc hút dịch màng phổi, dẫn lưu màng phổi và làm xơ hóa hay mở màng phổi, bơm hóa chất vào màng phổi để hy vọng tiêu diệt tổn thương và làm giảm tiết dịch.



Tác giả: Kim Phụng