Trước và trong quá trình xạ trị ung thư thực quản, bệnh nhân cần chuẩn bị những gì?

Tham vấn chuyên môn: - Khoa Nội Tổng hợp
Trước và trong quá trình xạ trị ung thư thực quản, bệnh nhân cần chuẩn bị những gì?
Trước và trong quá trình xạ trị ung thư thực quản, bệnh nhân và người nhà cần phải chú ý tới một số nguyên tắc điều trị để thu được kết quả khả quan nhất.

Trước khi bệnh nhân bắt đầu xạ trị ung thư thực quản, các bác sĩ và chuyên gia sẽ giải thích những gì cần thiết và có liên quan tới quá trình điều trị. Họ cũng sẽ yêu cầu bệnh nhân ký vào một mẫu đơn để nói rằng họ cho phép các bác sĩ điều trị. Nếu có bất kì thắc mắc nào hãy yêu cầu các bác sĩ và chuyên gia giải thích.

Những việc cần chuẩn bị trước khi bắt đầu xạ trị ung thư thực quản bao gồm: ngăn ngừa mang thai trước, trong và sau quá trình điều trị, ngừng hút thuốc. Hãy nói với bác sĩ trước hoặc trong cuộc hẹn lập kế hoạch xạ trị đầu tiên nếu bệnh nhân có máy tạo nhịp tim, cấy ghép ốc tai hoặc ốc tai điện tử (dụng cụ cấy ghép thính giác trong tai). Xạ trị có thể ảnh hưởng đến cách thức các thiết bị này hoạt động.

1. Trao đổi lại với bác sĩ về lựa chọn điều trị

Trước khi tiến hành bất kỳ điều trị nào, bác sĩ sẽ giải thích mục tiêu của phương pháp là gì. Họ thường sẽ yêu cầu bệnh nhân ký vào một mẫu đơn nói rằng bạn cho phép (hay đồng ý) để nhân viên bệnh viện điều trị.

Hãy lưu ý rằng không có điều trị y tế nào có thể được đưa ra mà không có sự đồng ý của bệnh nhân. Trước khi được yêu cầu ký vào biểu mẫu, bệnh nhân cần được cung cấp thông tin đầy đủ về:

- Loại và mức độ điều trị.

- Uu điểm và nhược điểm của phương pháp xạ trị ung thư thực quản.

- Bất kỳ rủi ro hoặc tác dụng phụ đáng kể có thể gặp phải khi tiến hành xạ trị ung thư thực quản.

Nếu bạn không hiểu những gì bác sĩ hoặc nhân viên y tế đã nói, hãy cho họ biết ngay để có thể được giải thích lại. Tốt hơn hết, hãy đi cùng người thân khi lắng nghe các giải thích từ nhân viên y tế, điều này có thể giúp bạn nhớ các cuộc thảo luận tốt hơn. Bệnh nhân luôn có thể yêu cầu thêm thời gian nếu cảm thấy rằng không thể đưa ra quyết định hoặc chưa hiểu rõ về các vấn đề sẽ gặp phải trong và sau quá trình xạ trị ung thư thực quản.

Bệnh nhân cũng có thể thấy hữu ích hơn khi viết một danh sách các câu hỏi trước cuộc hẹn với bác sĩ. Việc hiểu biết rõ liệu xạ trị ung thư thực quản ảnh hưởng như thế nào tới cơ thể là rất cần thiết. Các nhân viên y tế sẽ sẵn sàng dành thời gian để trả lời cho các câu hỏi.

Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng có quyền lựa chọn không điều trị. Các bác sĩ sẽ giải thích những gì có thể xảy ra nếu không điều trị. Quan trọng là cần nói với bác sĩ hoặc y tá phụ trách, để họ có thể ghi lại quyết định của bệnh nhân trong bệnh án. Tuy rằng bệnh nhân ung thư thực quản không cần phải đưa ra lý do tại sao họ không muốn điều trị, nhưng việc nói ra điều đó có thể giúp bác sĩ biết lý do để họ có thể cho lời khuyên tốt nhất.

2. Tránh mang thai trong quá trình xạ trị ung thư thực quản

Tránh thai trong quá trình điều trị là một điều rất quan trọng. Điều này là do xạ trị trong giai đoạn thai kỳ có thể gây hại cho em bé đang phát triển. Bác sĩ sẽ có thể cung cấp cho bệnh nhân thêm thông tin về điều này.

Trước khi đồng ý thực hiện xạ trị, bệnh nhân sẽ cần làm các kiểm tra về việc có hoặc không đang mang thai, có thể sẽ cần cung cấp mẫu nước tiểu để thử thai. Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng tránh mang thai trong khi xạ trị ung thư thực quản - điều này có nghĩa là sẽ cần sử dụng một hình thức kiểm soát việc mang thai với độ tin cậy cao. Nếu nghĩ rằng mình có thể mang thai bất cứ lúc nào trong quá trình xạ trị ung thư thực quản, bệnh nhân cần nói ngay với bác sĩ.

Ngoài ra, nếu muốn có con trong tương lai, hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc y tá chuyên khoa trước khi bắt đầu tiến hành xạ trị ung thư thực quản. Bác sĩ sẽ cho biết nếu có nguy cơ việc xạ trị ảnh hưởng đến khả năng sinh con của bệnh nhân. Họ cũng có thể thảo luận về các lựa chọn có thể để bảo tồn khả năng sinh sản ở phụ nữ .

3. Khi đang sử dụng các thiết bị y tế cấy ghép

Nếu bệnh nhân có sử dụng các thiết bị y tế như máy tạo nhịp tim, cấy ghép ốc tai hoặc ốc tai điện tử (dụng cụ cấy ghép thính giác trong tai), cần phải báo cho bác sĩ trước hoặc trong cuộc hẹn lên kế hoạch đầu tiên. Xạ trị ung thư thực quản có thể ảnh hưởng đến cách thức các thiết bị này hoạt động, vì vậy việc điều trị phải được lên kế hoạch một cách rõ ràng và có phương án dự phòng cần thiết.

4. Chuẩn bị các phương pháp chăm sóc da trước khi xạ trị

Trong quá trình xạ trị ung thư thực quản, bệnh nhân sẽ cần chăm sóc thêm cho vùng da đang được điều trị. Điều này là do xạ trị có thể gây ra các phản ứng da. Chính vì vậy, các nhân viên y tế sẽ hướng dẫn bệnh nhân một số cách để chăm sóc vùng da gặp vấn đề.

Nếu bạn muốn bơi lội, tốt nhất hãy hỏi bác sĩ của bạn xem có cần thiết phải tránh bơi không. Đôi khi bác sĩ sẽ khuyên bạn nên đợi đến một vài tuần sau khi bạn điều trị xong.

5. Một số điều cần chuẩn bị trong quá trình xạ trị ung thư thực quản

Yêu cầu giúp đỡ trong các công việc nhà

- Cảm thấy mệt mỏi  là một tác dụng phụ phổ biến của xạ trị, vì vậy bệnh nhân có thể cần giúp đỡ với các công việc hàng ngày. Mặc dù một số việc có thể khó để yêu cầu giúp đỡ, gia đình và bạn bè thường sẵn sàng làm bất cứ điều gì họ có thể. 

- Nếu bệnh nhân sống một mình hoặc đang chăm sóc người khác, có thể yêu cầu với các nhân viên y tế tại bệnh viện. Họ có thể giúp bệnh nhân tìm bất kỳ trợ giúp nào có sẵn.

Di chuyển giữa các cuộc hẹn với bác sĩ

Rất nhiều bệnh nhân muốn tự lái xe đến bệnh viện để điều trị. Tuy nhiên cần nhớ rằng, có thể cơ thể sẽ cảm thấy mệt mỏi hơn khi quá trình điều trị tiến triển. Nếu cảm thấy mệt mỏi, tốt nhất nên hỏi một thành viên gia đình hoặc bạn bè.

Lên kế hoạch cho bữa ăn và đồ ăn nhẹ trong quá trình xạ trị ung thư thực quản

- Việc điều trị và di chuyển đến bệnh viện có thể mệt mỏi, rất nhiều người không muốn ăn hay uống thêm gì. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải ăn và uống tốt trong quá trình xạ trị thực quản. 

- Nếu có thể, hãy lên kế hoạch trước vè việc mình sẽ ăn gì. Mang theo đồ ăn nhẹ và đồ uống đến bệnh viện vào những ngày điều trị, Hãy chọn những loại thức ăn dễ ăn mà vẫn đủ chất dinh dưỡng.

Ngừng hút thuốc

Nghiên cứu cho thấy rằng ngừng hút thuốc có thể làm cho xạ trị ung thư thực quản hiệu quả hơn, nó cũng có thể làm giảm tác dụng phụ của việc điều trị. Nếu bạn hút thuốc, hãy cố gắng dừng lại, hoặc có thể nói chuyện với các nhân viên y tế để có lời khuyên tốt nhất.

Nguồn: https://www.macmillan.org.uk/information-and-support/oesophageal-gullet-cancer/treating/radiotherapy/radiotherapy-explained/how-should-i-prepare-for-radiotherapy.html#2764


Tác giả: Thúy Nga