Sốt, mụn nước xuất hiện ở lòng bàn tay, bàn chân và trong niêm mạc miệng là những triệu chứng điển hình của bệnh tay chân miệng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp đặc biệt, trẻ bị tay chân miệng nhưng không sốt, rất khó để phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Thời gian mắc bệnh kéo dài có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ.
Tay chân miệng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ trong thời gian gần đây đã trở thành nỗi lo của nhiều bậc phụ huynh. Đặc biệt là trong thời điểm từ tháng 2 đến tháng 4 và tháng 9 đến tháng 10 hằng năm, khi bệnh bùng phát thành dịch.
Việc nhận biết bệnh tay chân miệng qua dấu hiệu điển hình từ đó trở nên vô cùng quan trọng. Phát hiện bệnh sớm có thể giúp phụ huynh quyết định đưa trẻ đến cơ sở y tế kịp thời. Cũng như có biện pháp chăm sóc và điều trị đúng cách, hiệu quả.
Dưới đây là những triệu chứng điển hình của bệnh tay chân miệng ở trẻ nhỏ:
- Ở giai đoạn đầu, các triệu chứng thường khá giống bệnh cúm khiến phụ huynh nhầm lẫn. Trẻ cảm thấy mệt mỏi, người sốt nhẹ và vừa từ 37.5 đến 39°C, đi kèm đau cổ họng.
- Giai đoạn tiếp theo từ 1 đến 2 ngày sau đó, các mụn nước sẽ xuất hiện trong niêm mạc miệng, lòng bàn tay, lòng bàn chân, đầu gối hoặc thậm chí là mông và xung quanh hậu môn của trẻ.
Như chúng ta đã biết, sốt là một dấu hiệu đặc trưng, điển hình trong giai đoạn đầu của bệnh tay chận miệng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp trẻ mắc bệnh nhưng không có triệu chứng sốt hay phát ban bỏng nước. Điều này là do tay chân miệng có 3 thể bệnh mà trẻ có thể mắc phải.
Ngoài thể điển hình với các dấu hiệu đặc trưng đã kể trên, bệnh còn tồn tại dưới 2 thể khác:
- Thể tối cấp với diễn tiến nhanh, trẻ có thể gặp tình trạng nguy kịch trong vòng từ 24 đến 48 giờ.
- Thể không điển hình. Ở thể này, trẻ mắc bệnh không có triệu chứng rõ ràng hoặc chỉ xuất hiện một trong số các triệu chứng đã nhắc đến ở trên.
Như vậy, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ hoàn toàn có thể mắc bệnh tay chân miệng nhưng không sốt và chúng có thể là dấu hiệu của những thể bệnh nguy hiểm, phụ huynh cần lưu ý kỹ để đưa trẻ đến cơ sở y tế kịp thời.
Tuy là triệu chứng điển hình của bệnh tay chân miệng trẻ em cùng với nổi phỏng nước ở ba khu vực chính là tay - chân - miệng. Bệnh nhi vẫn có thể mắc tay chân miệng mà không sốt hoặc sốt nhẹ. Lúc này, phụ huynh cần đặc biệt lưu ý vì đây có nguy cơ là thể bệnh nặng với những biến chứng nguy hiểm.
Khi trẻ mắc tay chân miệng nhưng không sốt, phụ huynh cần chú ý đến một số triệu chứng sau:
Khi mắc bệnh tay chân miệng, trẻ có thể quấy khóc nhiều hơn bình thường, thậm chí là liên tục kéo dài. Một số trẻ chỉ ngủ được khoảng 15 đến 20 phút, đôi khi khóc cả đêm không ngủ. Thông thường, các bé quấy khóc là do khó chịu vì các vết lở loét trong miệng và ngứa ngáy trên da gây nên.
Tuy nhiên, các bậc phụ huynh cũng cần lưu ý vì trẻ có khả năng nhiễm độc thần kinh ở giai đoạn sớm do tay chân miệng thể tối cấp gây ra.
Nôn là một triệu chứng khá thường gặp của bệnh tay chân miệng trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ khi bước vào giai đoạn toàn phát. Tuy nhiên nếu trẻ nôn ói nhiều thì có thể báo hiệu bệnh nặng, dễ có nguy cơ dẫn đến biến chứng.
Một trong những triệu chứng cần lưu ý khi trẻ bị tay chân miệng mà không sốt là giật mình. Đây là một trong những dấu hiệu thần kinh do tay chân miệng, có thể xảy ra ngay cả khi trẻ đang thức chơi hoặc ngủ (thỉnh thoảng giơ hai tay lên).
Phụ huynh cần đặc biệt chú ý quan sát tần suất trẻ bị tay chân miệng giật mình có tăng theo thời gian hay không để kịp thời đến cơ sở y tế.
Tiểu ít khi bị tay chân miệng mà không sốt thì có thể là dấu hiệu trẻ mắc bệnh ở thể nặng. Tiểu ít có thể là do tình trạng rối loạn huyết động, tụt huyết áp, hay suy thận.
Vì vậy, nếu trẻ mắc tay chân miệng nhưng không sốt thì phụ huynh nên quan sát tã hoặc thu thập nước tiểu của trẻ vào ly có vạch đo lường để đánh giá lượng nước bài tiết hàng ngày khi trẻ mắc bệnh.
Nếu trẻ không sốt nhưng cảm thấy khó thở và thở gấp, phụ huynh cần lưu ý bởi đó có thể là dấu hiệu của tình trạng suy tuần hoàn hoặc biến chứng hô hấp. Những triệu chứng này biểu hiện qua co rút cơ hô hấp ở mũi, cánh mũi phập phồng, thở khó nhọc, nhịp thở nhanh hơn bình thường ở những trẻ bị tay chân miệng.
Rối loạn ý thức là một trong những dấu hiệu đặc biệt lưu ý ở trẻ bị nhiễm tay chân miệng nhưng không sốt. Điều này là do nó có thể cảnh báo biến chứng viêm não, huyết áp thấp,... Bên cạnh đó, nếu trẻ có các biểu hiện như ngủ gà, bứt rứt, loạng choạng, ... cần cho trẻ nhập viện ngay để điều trị kịp thời.