- Vẹo cột sống là tình trạng khiến cột sống cong sang một bên. Cong vẹo cột sống thần kinh cơ là một loại vẹo cột sống có thể xảy ra ở trẻ em làm giảm khả năng kiểm soát các cơ hỗ trợ cột sống. Một vài tình trạng phổ biến liên quan đến bệnh cong vẹo cột sống thần kinh cơ bao gồm loạn dưỡng cơ, bại não và tật nứt đốt sống.
- Vẹo cột sống làm cho xương nhỏ của cột sống nghiêng và, hoặc xoay thay vì một đường thẳng xuống giữa lưng, cột sống trông giống như chữ "C" hoặc "S." Bệnh cong vẹo cột sống thần kinh cơ chỉ là một loại vẹo cột sống có thể ảnh hưởng đến trẻ em và thanh thiếu niên. Các loại chính khác bao gồm:
+ Vẹo cột sống vô căn.
+ Vẹo cột sống bẩm sinh.
- Trong tất cả các loại vẹo cột sống, các đường cong cột sống thường trở nên lớn hơn và đáng chú ý hơn trong thời kỳ tăng trưởng nhanh, chẳng hạn như trong thời niên thiếu. Đường cong vẹo cột sống vô căn và bẩm sinh thường ảnh hưởng đến các phần hạn chế của cột sống và ngừng tiến triển khi thanh thiếu niên đã trưởng thành.
- Ngược lại, đường cong cột sống thần kinh cơ thường phát triển ở độ tuổi trẻ hơn so với vẹo cột sống vô căn. Những đường cong này thường dài và liên quan đến toàn bộ cột sống. Ngoài ra, các đường cong vẹo cột sống thần kinh cơ tiến triển nhanh hơn và có thể tiếp tục xấu đi ngay cả khi đến tuổi trưởng thành.
- Cong vẹo thần kinh cơ được gây ra bởi một tình trạng y tế tiềm ẩn ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh của cơ thể hoặc hệ thống cơ bắp, hoặc kết hợp cả hai. Khả năng phát triển đường cong cột sống tương ứng với mức độ liên quan đến tình trạng thần kinh cơ của trẻ.
- Mặc dù không phải tất cả trẻ em mắc bệnh thần kinh cơ đều phát triển cong vẹo cột sống, nhưng nó khá phổ biến - đặc biệt ở trẻ em có tình trạng cần sử dụng xe lăn. Với một số tình trạng, một đứa trẻ có thể đi lại khi còn nhỏ nhưng có thể cần phải sử dụng xe lăn khi đến tuổi thiếu niên.
Điều này đánh dấu thời điểm những bệnh nhân này có nguy cơ cao nhất phát triển cong vẹo cột sống thần kinh cơ hoặc có đường cong cột sống hiện tại có tiến triển, chủ yếu vì thời gian này thường trùng với thời kỳ phát triển.
- Đối với bệnh nhân cong vẹo cột sống thần kinh cơ có khả năng đi lại, các dấu hiệu của bệnh tương tự như ở trẻ em bị vẹo cột sống vô căn:
+ Vai nghiêng, không đều, với một xương bả vai nhô ra so với vai kia.
+ Xương sườn nhô ra ở một bên.
+ Vòng eo không đều.
+ Một bên hông cao hơn bên kia.
- Đối với trẻ em sử dụng xe lăn, các đường cong cột sống có thể gây ra những thay đổi về ngoại hình như được mô tả ở trên, cũng như những thay đổi có thể cản trở các chức năng hàng ngày:
+ Một sự thay đổi trong tư thế tổng thể, chẳng hạn như trượt hoặc nghiêng nhiều hơn sang một bên.
+ Xương chậu nghiêng.
+ Khả năng ngồi trở nên khó khăn hơn và nhu cầu sử dụng tay và cánh tay để hỗ trợ việc ngồi.
+ Loét áp lực (loét do tư thế nằm) có thể phát triển do nghiêng xương chậu và mất cân bằng tổng thể.
- Những thay đổi này có thể cản trở sự độc lập của trẻ, khiến các hoạt động sinh hoạt hàng ngày như mặc quần áo và ăn uống trở nên khó khăn hơn.
Ngoài ra, trẻ em bị cong vẹo cột sống thần kinh cơ cũng có thể có các loại đường cong cột sống khác, chẳng hạn như kyphosis (gù lưng) hoặc lordosis (võng lưng). Đường cong vẹo cột sống lớn có thể làm giảm không gian trong ngực cho phổi và gây ra các vấn đề về hô hấp.
Kiểm tra thể chất
- Trước khi kiểm tra thể chất, bác sĩ sẽ thảo luận về lịch sử gia đình và y tế của bệnh nhân và sức khỏe tổng thể. Bác sĩ sẽ muốn biết những triệu chứng hiện diện và khi nào chúng bắt đầu.
- Trong khi kiểm tra thể chất, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra trực quan về lưng và cột sống của bệnh nhân.
Xét nghiệm hình ảnh
X-quang
- Để giúp các bác sĩ đánh giá mức độ nghiêm trọng của cong vẹo cột sống thần kinh cơ, các đường cong cột sống được đo bằng hình ảnh X quang. X-quang cung cấp hình ảnh rõ ràng của các cấu trúc dày đặc như xương, cho phép bác sĩ của bạn nhìn thấy vị trí của đường cong trên cột sống và để đo mức độ cong.
Chụp cộng hưởng từ (MRI)
- Những xét nghiệm này cung cấp hình ảnh rõ ràng của các mô mềm và giúp bác sĩ đánh giá sức khỏe của tủy sống.
- Bởi vì cong vẹo cột sống thần kinh cơ có liên quan đến các rối loạn thần kinh cơ tiềm ẩn khác. Vì thế, phẫu thuật thường liên quan đến nhiều mức độ của cột sống, tỷ lệ biến chứng sau phẫu thuật cao hơn so với một số loại vẹo cột sống khác.
- Bác sĩ sẽ nói chuyện với bệnh nhân về các biến chứng tiềm ẩn và các bước được thực hiện trước khi phẫu thuật để ngăn ngừa chúng.
Nguồn: https://orthoinfo.aaos.org/en/diseases--conditions/neuromuscular-scoliosis/