Bệnh sán dây bao gồm 2 loại là: Sán dây lợn và sán dây bò. Căn bệnh này có thể ký sinh ở người dưới hình thức sán trưởng thành với ấu trùng. Dưới đây sẽ là hình thức lây truyền của bệnh:
Hình thức đầu tiên: Người ăn phải trứng sán dây ở lợn, trứng sau đó sẽ phát triển thành nang trùng sán bên trong cơ thể (người gạo); thường sẽ rất hiếm gặp bệnh ấu trùng sán dây bò.
Hình thức thứ hai: Người ăn phải thịt lợn, thịt bò có chứa ấu trùng sán (nang sán) chưa được nấu chín sẽ phát triển thành sán dây lợn/bò trưởng thành sau sẽ ký sinh ở ruột non của người.
Trứng sán dây lợn - Một trong những phương thức lây truyền bệnh sán dây sang người. (Ảnh: Internet)
Theo như nghiên cứu thì ổ nhiễm tới từ 3 nguồn sau đây:
Sán dây trưởng thành sống ở ruột non của con người; Ấu trùng sán dây lợn sống ký sinh ở trong tổ chức của một số động vật có vú, như: Người, lợn, lợn rừng, trâu, bò, lạc đà, cừu, dê, ngựa, thỏ, và cả chó, mèo.
Sán dây trưởng thành trong khoảng 8-10 tuần, ấu trùng sán dây lợn thì trong khoảng 9-10 tuần.
Sau khoảng 10 tuần, sán trưởng thành sẽ sống trong ruột non của con người, những đốt sán già tự rụng theo phân để bài tiết ra ngoài. Trong đốt sán có chứa trứng sán, khi đốt rữa ra trứng cũng sẽ theo đó mà giải phóng và nếu người ăn phải trứng sán dây lợn sẽ gây bệnh ấu trùng sán dây lợn.
Bệnh sán dây khi trưởng thành thường không biểu hiện hay triệu chứng gì rõ rệt.
Một số trường hợp thì có biểu hiện lâm sàng:
- Bị đau bụng, rối loạn tiêu hóa hoặc có triệu chứng suy nhược thần kinh.
- Dấu hiệu có thể thấy chính là thấy đốt sán ra theo phân hoặc tự bò ra ngoài hậu môn trong lúc người bệnh tắm, lúc ngủ đốt sán sẽ bò ra giường, ra quần áo, bò cả lên người bệnh với người nằm cùng giường. Đốt sán nhỏ, dẹt, có màu trắng ngà như sơ mít, đầu sán bằng phẳng cử động một cách linh hoạt
- Trong một số trường hợp có trứng sán trong phân sẽ được phát hiện.
Khi ấu trùng cư trú ở mắt sẽ gây ra các triệu chứng chèn ép sau nhãn cầu, tăng nhãn áp, giảm thị lực và song thị,…(Ảnh: Internet)
Bệnh ấu trùng sán lợn có triệu chứng bệnh tùy thuộc vị trí ký sinh và đóng kén của ấu trùng mà bệnh này sẽ xuất hiện các triệu chứng khác nhau: Tại vị trí não cũng sẽ tùy thuộc vào từng vị trí mà triệu chứng biểu hiện chức năng cũng khác nhau, như: Động kinh, liệt, nói ngọng, hay rối loạn ý thức và có cả những cơn nhức đầu dữ dội;
Khi ấu trùng cư trú ở mắt sẽ gây ra các triệu chứng chèn ép sau nhãn cầu, tăng nhãn áp, giảm thị lực và song thị,…
Ấu trùng khi cư trú ở cơ vân: Xuất hiện ở các nang dưới da với kích thước từ 0.5-2cm, di động một cách dễ dàng, không bị ngứa, thường ở cơ bắp tay, chân hoặc cơ liên sườn, cơ lưng, hay ngực; cho nên các nang này có thể gây ra triệu chứng như máy, giật cơ.
Để điều trị được bệnh sán dây thì mỗi chúng ta cần tuân thủ nguyên tắc của việc điều trị, cụ thể như sau:
- Nên điều trị sớm: Cần có sự cần thiết trong việc chẩn đoán sớm và thực hiện việc điều trị kịp thời ngay khi phát hiện có đốt sán ra theo phân hoặc là đốt sán ra quần lót / quần đùi để tránh gặp phải những biến chứng không mong muốn do sán dây gây ra.
- Không nên điều trị căn bệnh này bằng thuốc đông y, thuốc nam hoặc các loại thuốc cổ điển đối với bệnh sán dây vì việc này dễ xảy ra biến chứng nguy hiểm cho cơ thể người bệnh.
- Điều trị bệnh ấu trùng sán dây nên được thực hiện ở cơ sở y tế có trang bị phương tiện cấp cứu tốt và có bác sĩ chuyên khoa giúp theo dõi tình trạng người bệnh.
Thứ nhất và cũng là một trong những biện pháp quan trọng nhất là thực hiện ệ sinh cá nhân thường xuyên, không nên ăn thịt bò/lợn tái hoặc chưa được nấu chín; Thực hiện tốt việc ăn chín, uống sôi, ăn rau sống thì phải được rửa sạch dưới vòi nước.
Thứ hai, quản lý và xử lý nguồn phân tươi sao cho hợp lý, tránh reo rắc mầm bệnh ra ngoài môi trường. Phát hiện cũng như tẩy sán trưởng thành sớm nếu bị nhiễm bệnh.
Với những thông tin về bệnh sán dây trên đây, rất hi vọng sẽ giúp ích được cho bạn và người thân để luôn có được cơ thể khỏe mạnh.
Chia sẻ