Bệnh gan nhiễm mỡ có thể đơn thuần hoặc có sự kết hợp với tình trạng viêm, viêm gan nhiễm mỡ có thể do rượu hoặc không do rượu. Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm cho cơ thể, cuối cùng dẫn đến xơ gan, ung thư gan.
Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu là tình trạng viêm do tích lũy mô mỡ và các thể xơ ở trong gan, chứng bệnh này xảy ra ở những người ít khi hoặc không uống rượu bao giờ. Đến nay các Bác sĩ chuyên khoa vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây viêm gan nhiễm mỡ không do rượu.
Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu thường có nguy cơ xuất hiện ở những người mắc đái tháo đường, béo phì có kháng insulin. Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu hầu như không có dấu hiệu nhận biết đặc hiệu, nên rất khó nhận biết, căn bệnh này thường xuất hiện ở những người có độ tuổi từ 40 – 60 tuổi.
Cơ chế sinh bệnh viêm gan nhiễm mỡ không do rượu vẫn chưa được hiểu một cách đầy đủ. Có một giả thuyết về cơ chế gây viêm gan nhiễm mỡ không do rượu được chấp nhận rộng rãi nhất chính là tình trạng kháng Insulin, viêm gan nhiễm mỡ không do rượu xuất hiện khi có hội chứng chuyển hóa tại gan.
Sự kháng Insulin làm tăng tích lũy mỡ trong gan, làm cho gan nhạy cảm hơn với các tác nhân như viêm các hormone và cytokin do tế bào mỡ tiết ra đóng vai trò trung gian giữa béo phì, đề kháng insulin viêm gan nhiễm mỡ không do rượu. Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu có diễn biến lâm sàng và tiên lượng nặng nề hơn so với các thể gan nhiễm mỡ thông thường.
Bệnh nhân mắc viêm gan nhiễm mỡ không do rượu thường không có dấu hiệu gì đặc hiệu, bệnh nhân ngoài việc xuất hiện một số dấu hiệu như mệt mỏi, khó chịu, đau hạ sườn phải hay gan lớn hơn so với bình thường thì hầu như không có dấu hiệu gì đặc biệt. Điều này gây khó khăn cho việc chẩn đoán.
Đối với những bệnh nhân mắc viêm gan nhiễm mỡ không do rượu nếu xét nghiệm sẽ thấy men gan tăng khoảng 90% ở những người bệnh, photphatase kiềm và bilirubin thường trong giới hạn cho phép. Đối với biện pháp siêu âm, có thể cho hình ảnh tăng âm hơn do tế bào gan nhiễm mỡ nhưng dấu hiệu này thường không đặc hiệu.
Đến nay, vẫn chưa có một phác đồ điều trị cụ thể cho viêm gan mỡ không do rượu, tuy nhiên việc làm giảm đi các yếu tố nguy cơ như béo phì, tăng mỡ máu, đái tháo đường,…là điều vô cùng quan trọng giúp quá trình điều trị viêm gan mỡ không do rượu hiệu quả hơn.
Đã có rất nhiều nghiên cứu về điều trị gan nhiễm mỡ không do rượu kể cả biện pháp dùng thuốc và không dùng thuốc. Hiện nay, có 4 định hướng chính trong điều trị viêm gan nhiễm mỡ không do rượu bao gồm: thay đổi lối sống, giảm lipid máu, tăng nhạy cảm insulin và dùng các tác nhân chống oxy hóa.
Việc thay đổi lối sống bao gồm tăng cường vận động thể lực, có một chế độ ăn hợp lý, làm giảm đi các yếu tố gây tổn hại cho gan như rượu, bia,…Việc giảm cân là điều hết sức cần thiết nhưng giảm cân cần từ từ vì nếu giảm cân quá nhanh có thể khiến bệnh gan trở nên nặng nề hơn.
Theo đó những người mắc viêm gan nhiễm mỡ không do rượu không nên giảm quá 1,6kg/ tuần, những người giảm cân và có chế độ vận động phù hợp sẽ giúp làm giảm men gan hiệu quả, đồng thời giúp tế bào gan hoạt động tốt hơn. Ngoài ra, những bệnh nhân này còn được sử dụng thuốc hạ lipid máu để giúp gan hoạt động được bình thường.
Một số thuốc làm tăng sự nhạy cảm của insulin như Metformin, Pioglitazon,….cũng được sử dụng kết hợp với các thuốc hạ lipid máu để điều trị viêm gan nhiễm mỡ không do rượu.