Trước khi tìm hiểu về xét nghiệm ung thư vú CA 15-3 chúng ta hãy cùng tìm hiểu về CA 15-3 là gì.
AC 15-3 có tên đầy đủ là kháng nguyên ung thư CA 15-3 (kháng nguyên carbohydrate 15-3). Nó được phân bố nhiều ở màng tế bào, dịch bào và vùng ngoại bào. CA 15-3 tham gia vào sự kết dính tế bào, làm giảm tương tác giữa các tế bào với nhau.
Điều này chứng minh, sự biểu hiện quá mức của kháng nguyên CA 15-3 có liên quan đến sự xâm lấn và di căn của ung thư. Chính vì vậy CA 15-3 được coi là dấu ấn ung thư, đặc biệt là ung thư vú , là chỉ số quan trọng trong xét nghiệm ung thư vú.
Theo thống kê, các ca ung thư giai đoạn đầu có CA 15-3 tăng 10% so với bình thường, nhưng tăng đến 70% ở giai đoạn ung thư vú di căn Điều này là do các tế bào ung thư góp phần thúc đẩy quá trình sản xuất CA 15-3. Vì vậy các chỉ số trong xét nghiệm ung thư vú CA 15-3 sẽ giúp các bác sĩ theo dõi và đánh giá được sự phát triển, mức độ đáp ứng điều trị và khả năng tái phát bệnh.
Xét nghiệm CA 15-3 không được coi là xét nghiệm sàng lọc ung thư vú riêng biệt. Nó thường được chỉ định làm cùng các loại xét nghiệm các như chụp X-quang, siêu âm,... và để tăng độ chính xác của việc chuẩn đoán. Bác sĩ cũng hạn chế làm xét nghiệm này giai đoạn ung thư sớm.
Vì ở giai đoạn này, mức tăng CA 15-3 là không đáng kể, không rõ rệt. Làm xét nghiệm CA 15-3 kết hợp với các dấu ấn khác như CA 27-9, CEA, HER2/neu, các thụ thể progesterone và estrogen,... có thể giúp phát hiện ung thư vú từ sớm, khi chưa phát hiện khối u, và khi bệnh nhân chưa có các triệu chứng lâm sàng.
Xét nghiệm ung thư vú CA 15-3 được chỉ định để theo dõi hiệu quả điều trị và khả năng tái phát bệnh. Tuy nhiên, với những bệnh nhân ung thư vú không tăng CA 15-3 thì cũng không thể sử dụng xét nghiệm này để theo dõi. Theo thống kê cho thấy, có khoảng 30% ca bệnh ung thư vú không làm tăng kháng nguyên CA 15-3.
Theo thống kê, trong suốt quá trình điều trị, ở bệnh nhân không còn triệu chứng, thì chỉ số CA 15-3 huyết tương tăng khoảng 5%. Trong khi đó, nó là 29% ở các bệnh nhân đáp ứng điều trị 1 phần. Nếu CA 15-3 ở mức lớn hơn 40U/mL thì bệnh nhân cần nhập viện điều trị ngay bởi 100% ung thư vú đang tiến triển.
Việc xét nghiệm các chỉ số CA 15-3 giúp bác sĩ nhanh chóng theo dõi được hiệu quả điều trị và tình trạng hiện tại của bệnh. Tuy nhiên vẫn cần kết hợp với nhiều phương pháp chuẩn đoán khác bởi xét nghiệm ung thư vú CA 15-3 cho độ chính xác chưa cao:
- Ở ngưỡng 28 U/mL, chẩn đoán của ung thư vú chính xác khoảng 19% - 22% trước phẫu thuật.
- Ở ngưỡng 50 U/mL, chẩn đoán của ung thư vú giai đoạn 0 chính xác khoảng 32%.
- Ở ngưỡng 25 U/mL, độ chính xác trong chẩn đoán của ung thư vú chưa có hạch sẽ là 16%, đã có hạch là 54%.
- Ở các ngưỡng 25, 28 và 50 U/mL, chẩn đoán của ung thư vú đã di căn chính xác từ 54 đến 91%.