Ung thư máu là bệnh lý ác tính về máu xuất hiện khá phổ biến. Bệnh chia làm nhiều thể khác nhau như bệnh bạch cầu (cấp và mãn), ung thư hạch và đa u tủy xương. Trong đó dạng bệnh bạch cầu cấp là một trong các dạng nguy hiểm nhất của ung thư máu.
Theo các nghiên cứu nhận định, có khoảng 25% đến 30% bệnh nhân mắc bệnh bạch cầu có đột biến xảy ra trên gen FLT3 khiến tình trạng tái phát trở nên thường xuyên hơn.
Vào cuối năm 2018, FDA Hoa Kỳ đã chính thức cho phép lưu hành một loại thuốc mới có tác dụng tốt trên các bệnh nhân mắc bệnh bạch cầu có đột biến gen FLT3 là thuốc Xospata. Xospata là loại thuốc chữa ung thư máu bệnh dạng bạch cầu có tác động trực tiếp vào gen FLT3 do vậy làm giảm tần suất tái phát trên các bệnh nhân có tái phát bệnh hoặc không đáp ứng với điều trị trước đó.
Thống kê trên 138 bệnh nhân mắc bệnh bạch cầu cấp có đột biến gen TLF3 được điều trị bằng thuốc chữa ung thư máu Xospata cho thấy, có đến 21% số bệnh nhân phục hồi công thức máu một phần hoặc giảm hoàn toàn bệnh, và có đến 31% trong số 106 bệnh nhân đã không cần phải truyền máu hay tiểu cầu trong vòng 56 ngày sau điều trị bằng thuốc chữa ung thư máu Xospata.
Xospata là thuốc điều trị ung thư máu, mặc dù có hiệu quả điều trị ung thư máu khả quan và được công nhân bởi FDA Hoa kỳ, tuy nhiên khi sử dụng Xospata bệnh nhân có thể gặp một số các tác dụng phụ như:
- Tác dụng phụ thần kinh: Thuốc chữa ung thư máu Xospata khi sử dụng có thể gây tác dụng phụ khiến bệnh nhân mắc tác dụng phụ về thần kinh, hay gặp nhất là hội chứng sau đảo ngược điên (PRES). Vì vậy, nếu có các triệu chứng thần kinh như đau đầu, giảm tỉnh táo, giảm thị lực, lờ mờ, hay co giật,... bệnh nhân cần thông báo với bác sĩ ngay lập tức để được xử lý đúng cách và kịp thời.
- Tác dụng phụ trên hệ tim mạch: Thuốc chữa ung thư máu Xospata có thể gây nên sự biến đổi hoạt động bình thường của tim, thường được phát hiện bằng các bất thường biểu hiện trên điện tâm đồ ghi được sau khi sử dụng thuốc. Đặc biệt, đối với những bệnh nhân có rối loạn điện giải kali và magie thì tác dụng phụ sau dùng thuốc Xospata trên hệ tim mạch càng dễ xảy ra hơn.
- Trên hệ tiêu hóa: Viêm tụy là một trong các tác dụng phụ nguy hiểm trên hệ tiêu hóa của thuốc chữa ung thư máu Xospata, thường biểu hiện bằng tình trạng đau bụng dữ dội. Ngoài ra bệnh nhân còn có thể gặp một số tác dụng phụ khác trên đường tiêu hóa do thuốc Xospata như ảnh hưởng chức năng gan, nôn hoặc buồn nôn, táo bón, tiêu chảy,...
- Hệ hô hấp: Bệnh nhân sau khi sử dụng thuốc chữa ung thư máu Xospata có thể gặp một số biểu hiện trên hệ hô hấp như ho hay khó thở.
Ngoài những tác dụng phụ nêu trên, thuốc chữa ung thư máu Xospata còn có thể khiến bệnh nhân gặp phải một số tác dụng phụ khác như sốt, đi tiểu giảm, sưng tay chân, đau khớp,... Sau khi sử dụng thuốc chữa ung thư máu Xopata nếu có các bất thường xảy ra, bệnh nhân cần thông báo với bác sĩ sớm nhất để có hướng xử lý kịp thời.
Có thể thấy rằng, thuốc chữa ung thư Xospata là một bước tiến mới trong điều trị ung thư máu thể bệnh bạch cầu. Tuy vậy, sử dụng thuốc có thể gây nhiều tác dụng phụ nên việc sử dụng cần diễn ra thận trọng và bệnh nhân phải được theo dõi kỹ sau sử dụng.