Thiếu vitamin K ở trẻ và những câu hỏi thường gặp

1. Cơ chế gây chảy máu do thiếu vitamin K ở trẻ sơ sinh

Vitamin K là một vitamin quan trọng được cơ thể sử dụng để hình thành nên cơ chế đông máu và cầm máu. Trẻ sơ sinh có rất ít vitamin K được lưu trữ trong cơ thể. Điều này có nghĩa là em bé có lượng vitamin K thấp hay còn được gọi là thiếu vitamin K. 

Nếu không có đủ vitamin K, cơ thể trẻ sơ sinh không thể tạo ra các chất được sử dụng để hình thành cục máu đông - được gọi là yếu tố đông máu. Khi chảy máu xảy ra do nồng độ vitamin K thấp được gọi là chảy máu do thiếu vitamin K. 

Chảy máu do thiếu vitamin K là một tình trạng nghiêm trọng và có khả năng đe dọa tính mạng của trẻ từ sơ sinh đến 6 tháng tuổi. Tiêm bổ sung vitamin K sau khi sinh là cách tốt nhất để ngăn ngừa tình trạng chảy máu do thiếu vitamin K này.

2. Thời gian bị chảy máu do thiếu vitamin K kéo dài bao lâu?

Đây là một suy nghĩ hoàn toàn sai lầm, chảy máu do thiếu vitamin K có thể xảy ra với những em bé khỏe mạnh từ sơ sinh đến 6 tháng tuổi. Nguy cơ không chỉ giới hạn trong 7 hoặc 8 ngày đầu tiên của cuộc đời và chảy máu do thiếu vitamin K không chỉ xảy ra với những em bé sinh khó. 

Năm 2013, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) đã điều tra 4 trường hợp trẻ sơ sinh bị chảy máu do thiếu lượng vitamin K. Cả bốn đều trên 6 tuần tuổi khi chảy máu bắt đầu và chúng vẫn khỏe mạnh và phát triển bình thường. Không ai trong số những trẻ này được tiêm bổ sung vitamin K khi sinh.

Đây là lý do vì sao hiện nay tất cả các trẻ sơ sinh sau khi sinh ra đều được tiêm bổ sung vitamin K, điều này là thật sự cần thiết để ngăn ngừa các tình trạng chảy máu nguy hiểm xảy ra, đe dọa tới tính mạng của trẻ nhỏ.

3. Chảy máu do thiếu vitamin K có hiếm gặp?

Trên thực tế, chảy máu do thiếu vitamin K cực hiếm gặp ở Hoa Kỳ, nhưng điều này chỉ vì hầu hết trẻ sơ sinh đều được tiêm bổ sung vitamin K. Trong hai thập kỷ qua, nhiều quốc gia ở châu Âu đã bắt đầu các chương trình cung cấp vitamin K sau khi sinh, tất cả đều chứng kiến số ca chảy máu do thiếu vitamin K giảm xuống mức rất thấp. Tuy nhiên, tại các khu vực trên thế giới không có sẵn vitamin K, hiện tượng này trở nên phổ biến hơn nhiều.

Đầu những năm 1980 ở Anh, một số bệnh viện bắt đầu chỉ cung cấp vitamin K cho trẻ sơ sinh được cho là có nguy cơ chảy máu cao hơn. Sau đó, họ nhận thấy sự gia tăng trong các trường hợp của chảy máu do thiếu vitamin K. Điều này cho chúng ta biết rằng việc cung cấp vitamin K để ngăn ngừa chảy máu là điều khiến hiện tượng trên trở thành một tình trạng hiếm gặp - khi vitamin K không được cung cấp cho trẻ sơ sinh, các trường hợp chảy máu xảy ra phổ biến hơn nhiều.

4. Hệ quả khi chảy máu do thiếu vitamin K

Trẻ sơ sinh không có đủ vitamin K không thể hình thành cục máu đông để cầm máu và chúng có thể chảy máu bất cứ nơi nào trong cơ thể. Chảy máu có thể xảy ra trong não hoặc trong các cơ quan quan trọng khác của cơ thể và có thể xảy ra nhanh chóng. 

Mặc dù chảy máu do thiếu lượng vitamin K thấp không xảy ra thường xuyên ở Hoa Kỳ, nhưng nó rất nguy hiểm một khi xảy ra. Cứ một trong năm em bé bị chảy máu do thiếu vitamin K tử vong. Trong số những trẻ sơ sinh bị chảy máu do thiếu vitamin K muộn, khoảng một nửa trong số chúng bị chảy máu não, có thể dẫn đến tổn thương não vĩnh viễn. Những trẻ khác bị chảy máu trong dạ dày hoặc ruột, hoặc ở các bộ phận khác của cơ thể. Nhiều trẻ sơ sinh cần truyền máu, và một số cần phẫu thuật.

Nguồn dịch: https://www.cdc.gov/ncbddd/vitamink/faqs.html