Vitamin A là thành phần chính tham gia vào các phản ứng ở võng mạc.Vì vậy không khó hiểu khi thiếu vitamin A sẽ gây ra nhiều căn bệnh nguy hiểm về mắt.
- Vitamin A là dưỡng chất cần thiết cho sự hình thành của rhodopsin, một sắc tố tế bào cảm quang trong võng mạc, hỗ trợ mắt điều tiết để nhìn tốt hơn vào ban đêm. Thiếu vitamin A, mắt sẽ giảm khả năng nhìn trong môi trường thiếu ánh sáng, còn gọi là bệnh quáng gà.
- Vitamin A cũng có tác dụng bảo vệ niêm mạc và giác mạc mắt nhờ tính năng chống oxy hóa, tránh bị tổn thương bởi virus, vi khuẩn và các tác nhân gây hại khác. Thiếu vitamin A làm tăng nguy cơ viêm kết mạc. Nếu nhẹ thì có thể không cần gặp bác sĩ. Nhưng viêm kết mạc nặng có thể biến chứng thành sẹo giác mạc gây mờ mắt tạm thời, thậm chí gây mù vĩnh viễn nếu chậm trễ điều trị.
- Vitamin A giúp cho màn nước mắt được cố định vào bề mặt giác mạc. Nếu thiếu vitamin A, màn nước mắt bị mất ổn định, gây ra tình trạng khô rát mắt, tăng sinh các tế bào vảy làm sừng hóa bề mặt mắt.
- Thiếu vitamin A là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa ở trẻ em có thể phòng ngừa được. Thiếu vitamin A cũng làm giảm khả năng chống nhiễm trùng, khiến trẻ dễ bị nhiễm trùng đường hô hấp và tiêu chảy.
Nếu bạn có vấn đề về mắt nhẹ, điều trị có thể phục hồi hoàn toàn mà không bị mất thị lực vĩnh viễn. Tuy nhiên, nếu bị thiếu vitamin A trầm trọng, bạn có thể bị mất thị lực vĩnh viễn nếu điều trị bằng bổ sung vitamin A không được thực hiện ở giai đoạn đầu.
Thiếu vitamin A làm ức chế quá trình sản xuất niêm dịch, các tuyến nhờn ít hoạt động, da không duy trì được độ ẩm nên bị khô và bong tróc.
Vitamin A đang được sử dụng ngày càng nhiều trong da liễu, đặc biệt được sử dụng nhiều trong thuốc trị mụn. Bởi khi tồn tại ở dạng axit, vitamin A có thể điều hòa và biệt hóa quá trình phát triển của tế bào sừng nơi thượng bì, tác động đến cơ chế hình thành mụn.
Tuy nhiên, việc sử dụng vitamin A để điều trị mụn cũng có thể gây một số tác dụng phụ (như rối loạn tuyến bã nhờn, da nhạy cảm ánh sáng, da dễ bị thâm sạm) nên mọi người cần lưu ý khi sử dụng.
Vì vitamin A có vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động thải lọc của gan, nên thiếu vitamin A có thể gây ra xơ gan hoặc ứ mật.
Tương tự như thiếu vitamin A, nếu bạn bổ sung quá liều vitamin A thì gan cũng sẽ bị ảnh hưởng, gây ngộ độc gan, hoặc khiến gan hoạt động quá sức. Bởi vitamin A có thể được lưu trữ trong gan một thời gian dài, nên gan rất dễ bị tác động bởi vitamin A.
- Phương pháp khắc phục tình trạng thiếu vitamin A được khuyến khích nhất là tăng ăn các thực phẩm giàu vitamin A như gan, thịt bò, cá béo, gà, trứng, cà rốt, xoài, khoai lang và rau xanh.
- Đối với những trường hợp thiếu vitamin A nghiêm trọng, đã xuất hiện các triệu chứng thì cần uống bổ sung vitamin A hàng ngày.
- Với những đối tượng bị thiếu vitamin A trầm trọng nhưng gặp vấn đề về hấp thu, thì tiêm bổ sung có thể là một giải pháp điều trị thiếu vitamin A.
Các dạng thiếu vitamin A nhẹ thường có thể được điều trị mà không có vấn đề lâu dài. Đối với những trường hợp nghiêm trọng, bạn cần đi khám bác sĩ để được chỉ định bổ sung liều lượng vitamin A cụ thể. Và bạn cũng cần đi khám thường xuyên để theo dõi hiệu quả điều trị, điều chỉnh lượng vitamin A phù hợp.