Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, không chỉ các yếu tố như căng thẳng, thiếu ngủ hay thay đổi thời tiết mà thực phẩm cũng đóng vai trò là nguyên nhân không thể xem nhẹ dẫn đến tình trạng đau nửa đầu. Hiểu rõ mối liên hệ giữa chế độ ăn uống và cơn đau nửa đầu sẽ giúp chúng ta có những lựa chọn thông minh hơn để hạn chế tối đa nguy cơ mắc phải chứng bệnh khó chịu này.
Dưới đây là những thực phẩm là nguyên nhân gây đau nửa đầu phổ biến mà bạn cần chú ý. Nhưng trước khi bạn loại bỏ từng tác nhân trong danh sách dưới đây khỏi chế độ ăn uống của mình thì bạn cũng cần nhớ rằng, nhọn ăn hoặc bỏ bữa cũng có thể gây đau nửa đầu, đặc biệt là ở nữ giới. Chính vì thế, hãy chắc chắn là bạn ăn đủ các bữa trong ngày với dinh dưỡng cân bằng.
Theo một nghiên cứu năm 2018 trên Tạp chí Thần kinh học Châu Âu thì 35,6% số người tham gia bị chứng đau nửa đầu cho biết đồ uống có cồn là nguyên nhân gây ra chứng đau nửa đầu của họ. Rượu vang, đặc biệt là rượu vang đỏ, được 77,8% người tham gia báo cáo là nguyên nhân gây đau nửa đầu với tỷ lệ phổ biến nhất trong số các loại đồ uống có cồn.
Đọc thêm:
- Hạ đường huyết do rượu và cách xử trí
- Bệnh đau nửa đầu bên trái là gì? Có cách nào chữa trị khỏi không?
Mặc dù lý do khiến rượu bia có thể dẫn tới cơn đau nửa đầu bùng phát vẫn chưa được kết luận chính thức nhưng nhiều chuyên gia tin rằng một số hợp chất trong những loại đồ uống có cồn này, chẳng hạn như tannin và flavonoid, có thể là thủ phạm.
Hơn nữa, uống rượu quá mức hay nghiện rượu có thể dẫn tới mất nước. Mất nước từ lâu đã được chứng minh có thể dẫn tới các cơn đau đầu, choáng váng và mệt mỏi.
Caffeine được cho là có liên quan tới chứng đau nửa đầu cả về nguyên nhân gây bệnh và liệu pháp giảm đau. Mặc dù cho tới hiện tại, các nghiên cứu chưa chỉ ra đủ bằng chứng để bệnh nhân bị đau nửa đầu ngừng sử dụng caffeine nhưng các nhà khoa học đều nhấn mạnh việc lạm dụng caffeine có thể là nguyên nhân gây đau nửa đầu do thần kinh bị kích thích quá mức dẫn tới căng thẳng và quá tải. Đồng thời, việc ngừng sử dụng caffeine một cách đột ngột cũng có thể kích hoạt cơn đau này do cơ thể trải qua quá trình cai nghiện.
Theo Mayo Clinic, lượng caffeine được khuyến nghị cho một người trưởng thành là 400 miligam mỗi ngày. Đối với thanh thiếu niên nên tự giới hạn không quá 100 mg lượng caffeine mỗi ngày. Riêng đối với phụ nữ mang thai nên hạn chế uống dưới 200 mg caffeine mỗi ngày, vì caffeine có thể gây hại tới thai nhi.
Aged cheese là các lọai phô mai cần thời gian ủ, lên men rồi mới ăn như Cheddar, goat Gouda, Swiss,... cũng có thể là một thực phẩm gây đau nửa đầu. Theo Health, một nghiên cứu năm 2012 được công bố trên Tạp chí Khoa học thần kinh đã xác định phô mai già là một trong những loại thực phẩm được báo cáo phổ biến nhất gây ra chứng đau nửa đầu.
Nguyên nhân được chỉ ra là do thực phẩm này chứa hợp chất gọi là tyramine có thể tương tác với các chất dẫn truyền thần kinh trong cơ thể và dẫn đến chứng đau nửa đầu.
Xúc xích, thịt nguội,... là một trong những ví dụ điển hình của các loại thịt chế biến sẵn và ướp muối có thể kích hoạt cơn đau nửa đầu.
Cụ thể, thịt chế biến sẵn và thịt ướp muối đôi khi chứa hàm lượng cao của các chất bảo quản và natri, trong đó có chất tyramine và các phụ gia có thể gây đau nửa đầu ở một số người. Sự tăng cường của tyramine trong thực phẩm có thể gây co thắt mạch máu và sau đó là giãn mạch, dẫn đến đau nửa đầu.
Ngoài ra, lượng natri cao cũng có thể gây tăng huyết áp, một yếu tố khác có thể gây ra đau nửa đầu. Do đó, những người thường xuyên gặp phải cơn đau nửa đầu nên hạn chế tiêu thụ các loại thịt này trong chế độ ăn uống hàng ngày.
Một nghiên cứu năm 2016 được công bố trên Tạp chí Cephalagia lưu ý rằng trái cây họ cam quýt là tác nhân tiềm ẩn đáng kể gây ra chứng đau nửa đầu có triệu chứng chứ không phải chứng đau nửa đầu không có triệu chứng.
Trái cây họ cam quýt như cam, quýt, bưởi và chanh thường được coi là lành mạnh và giàu vitamin C. Tuy nhiên, ở một số người, những loại trái cây này có thể kích thích cơn đau nửa đầu do chứa chất gây dị ứng nhất định hoặc do tính axit trong chúng. Mỗi người có mức độ nhạy cảm khác nhau với các loại thực phẩm, vì vậy nếu nhận thấy mỗi lần ăn trái cây họ cam quýt mà gặp phải tình trạng đau nửa đầu, cần phải xem xét lại việc tiêu thụ chúng trong chế độ ăn của mình.
Chất làm ngọt nhân tạo như aspartame có thể kích thích cơn đau nửa đầu ở một số người nhạy cảm. Mặc dù vẫn còn nhiều tranh cãi trong cộng đồng khoa học về mức độ ảnh hưởng của chất làm ngọt nhân tạo đến sức khỏe, nhưng có một số báo cáo cho rằng chúng có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm cơn đau nửa đầu cho những người nhạy cảm.
Các chất làm ngọt nhân tạo có thể ảnh hưởng đến mức độ các chất dẫn truyền thần kinh trong não, gây ra sự mất cân bằng hóa học và kích thích cơn đau nửa đầu ở những người nhạy cảm. Điều quan trọng là mỗi người cần lưu ý đến cơ thể của mình và xác định liệu có phản ứng nào với các chất làm ngọt nhân tạo hay không để điều chỉnh chế độ ăn uống cho phù hợp.
Giống như phô mai chín, các thực phẩm ngâm muối chua hoặc lên men cũng có thể chứa lượng tyramine cao và làm tăng nguy cơ gây đau nửa đầu. Những thực phẩm này bao gồm:
- Dưa muối
- Kim chi
- Kombucha
- Đậu bắp ngâm,...
Thực phẩm đông lạnh có thể trở thành nguyên nhân gây đau nửa đầu, phụ thuộc vào quá trình chế biến và bảo quản của chúng.
Nếu thực phẩm đông lạnh chứa hàm lượng các phụ gia, chất bảo quản hoặc tyramine cao sau quá trình chế biến, chúng có thể gây đau nửa đầu cho một số người nhạy cảm. Trong khi đó, thực phẩm đông lạnh mà được bảo quản và chế biến đúng cách, không chứa các thành phần có hại thì ít có khả năng gây ra đau nửa đầu. Người tiêu dùng nên kiểm tra nhãn mác và thành phần của thực phẩm đông lạnh để đảm bảo chúng không chứa các chất có thể kích thích cơn đau nửa đầu.
Bên cạnh đó, nhiều người nhạy cảm cũng dễ bị đau đầu hơn khi ăn thực phẩm lạnh, đặc biệt là ăn sau khi tập thể dục hoặc khi thời tiết nóng.
Theo Everyday Health, đồ ăn cay như ớt có thể gây ra đau nửa đầu do khả năng liên kết với các thụ thể cảm giác đau nhất định (TRP) trong não, đặc biệt là cơn đau đầu như búa bổ.
Ngoài những thực phẩm gây đau nửa đầu kể trên thì một số thực phẩm còn gây tranh cãi về khả năng kích hoạt cơn đau nửa đầu khác cũng cần thận trọng khi ăn bao gồm quả hạch, sô cô la, các loại cây họ đậu, bột ngọt MSG,...
Khi nghi ngờ một số thực phẩm gây đau nửa đầu, hãy bắt đầu viết nhật ký về cơn đau đầu mà bạn gặp phải, bao gồm những nguyên nhân tiềm ẩn, nguyên nhân không chắc chắn khác và dần dần loại bỏ chúng.
Giảm cân với chế độ ăn uống lành mạnh nhìn chung rất hữu ích trong việc ngăn ngừa chứng đau nửa đầu. Chế độ ăn kiêng đau nửa đầu không được khuyến khích vì các nghiên cứu không cho thấy bất kỳ lợi ích nào trong việc cải thiện tần suất hoặc mức độ nghiêm trọng của chứng đau nửa đầu bằng những chế độ ăn kiêng đó. Nếu cơn đau nửa đầu không thuyên giảm và tần suất tăng lên, hãy nhanh chóng thăm khám bác sĩ để được tư vấn cách đối phó và giảm nhẹ.
Nguồn dịch:
1. 10 Foods That May Trigger a Migraine
2. 10 Foods That Trigger Migraine