Tăng cường kiểm soát cao huyết áp nhờ sử dụng gia vị và thảo mộc

Theo số liệu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh tật Hoa Kỳ (CDC), gần một nửa dân số trưởng thành ở nước này đang bị bệnh cao huyết áp. Khi không thể kiểm soát cao huyết áp, nó sẽ làm tăng nguy cơ các bệnh lý về tim mạch. Chẳng hạn có thể kể đến như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, suy tim, bệnh thận, biến chứng mắt và các biến chứng mạch máu khác,...

Giảm lượng muối ăn vào là khuyến cáo chính hiện nay để kiểm soát cao huyết áp. Để tạo hương vị cho món ăn, trong Hướng dẫn về dinh dưỡng dành cho người Mỹ đã đề cập đến việc sử dụng các loại thảo mộc vào gia vị để thay thế cho muối.

Tuy rằng hiểu biết của các chuyên gia về những tác dụng của sử dụng các loại thảo mộc và gia vị trong kiểm soát cao huyết áp còn hạn chế. Nhưng đã có các bằng chứng khoa học cho thấy việc sử dụng các loại thảo mộc và gia vị có thể giúp hạ mỡ máu, kiểm soát đường máu và chống ôxy hóa,...

Một nghiên cứu mới đây đã được thực hiện để đánh giá hiệu quả của việc sử dụng lâu dài đối với giảm nguy cơ mắc bệnh lý tim mạch. Nghiên cứu này được thực hiện bởi các nhà khoa học đến từ Trường Đại học Bang Pennsylvania. Kết quả cụ thể mới đây đã được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm Sàng Hoa Kỳ.

Tác giả chính của nghiên cứu - Giáo sư Penny Kris-Etherton cho biết, bà đã bị ngạc nhiên bởi tác dụng kiểm soát cao huyết áp nhờ các loại gia vị và thảo mộc trong chế độ ăn theo kiểu phương Tây.

Theo bà, chúng ta đều biết rằng huyết áp có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố trong lối sống, đặc biệt là chế độ dinh dưỡng. Chẳng hạn như natri, rượu, cafein,... là những yếu tố làm tăng huyết áp. Trong khi đó canxi, kali, magie, kiểm soát cân nặng, vận động thể lực, vitamin, folat, vitamin D liều thấp,... lại có thể giúp hạ huyết áp.

Tuy nhiên, các loại gia vị và thảo mộc có tác dụng trong kiểm soát cao huyết áp lại là một phát hiện mới. Cho đến nay, chưa từng có bất kỳ nghiên cứu nào đã từ đề cập đến vấn đề này, ngoại trừ nghiên cứu của bà và các cộng sự.

Đọc thêm: 

 - Uống chanh mật ong trước hay sau khi ăn sáng sẽ tốt cho sức khoẻ hơn? 

- 7 tác dụng của quả sung và một số lưu ý về sức khỏe khi ăn

Tác dụng kiểm soát cao huyết áp nhờ sử dụng gia vị và thảo mộc

Để tiến hành nghiên cứu này, các nhà khoa học đã lựa chọn 71 người tham gia có độ tuổi từ 30-75 tuổi. Tất cả những người được lựa chọn đều là người bị thừa cân hoặc béo phì. Đồng thời họ có ít nhất một yếu tố nguy cơ mắc bệnh lý tim mạch.

Ngay khi bắt đầu, các đối tượng nghiên cứu sẽ được yêu cầu nhịn ăn trong vòng 12 giờ. Cùng với đó là một loạt các đánh giá cơ bản được thực hiện gồm chiều cao, cân nặng, vòng eo, xét nghiệm máu lúc đói, huyết áp trung tâm, huyết áp ngoại biên và mức độ xơ cứng mạch máu.

Những đối tượng này sẽ được phân chia ngẫu nhiên thành 3 nhóm. Mỗi nhóm được cho áp dụng một chế độ ăn khác nhau. Các chế độ ăn này bao gồm chế độ ăn ít gia vị (0,5g/ngày), chế độ ăn sử dụng gia vị vừa phải (3,3g/ngày) và chế độ ăn nhiều gia vị (6,6g/ngày). Những loại gia vị được sử dụng trong nghiên cứu bao gồm quế, nghệ và rau kinh giới cay.

Thời gian thực hiện chế độ ăn kiêng này kéo dài 4 tuần và chia làm các giai đoạn. Sau khi kết thúc mỗi giai đoạn, các đối tượng tham gia sẽ được đánh giá lại các thông số để tiến hành đối chiếu. Cuối cùng, có 63 trong số 71 người tham gia đã hoàn thành thời gian theo dõi như đúng yêu cầu của nghiên cứu.

Kết quả cho thấy, mặc dù các trị số cholesterol trọng lượng phân tử thấp, đường huyết, chức năng mạch máu, tình trạng oxy hóa, huyết áp do tại phòng khám,... đều không đổi. Nhưng chỉ số huyết áp 24 giờ ở những người ăn nhiều gia vị đã được cải thiện hơn so với những người ăn vừa phải hoặc ăn ít.

Nhóm nghiên cứu nhấn mạnh rằng, huyết áp 24 giờ có giá trị cao hơn so với huyết áp đo tại phòng khám trong tiên lượng tử vong do bệnh tim mạch.

Những điểm còn hạn chế của nghiên cứu mới

Nghiên cứu được diễn ra trong thời gian quá ngắn khiến sự tái tạo mạch máu chưa kịp xảy ra. Các nhà khoa học cho rằng đây là nguyên nhân khiến họ không nhận thấy lợi ích trong cải thiện mức độ xơ cứng thành mạch.

Theo nhóm tác giả, lượng gia vị và thảo mộc đã sử dụng có thể không đủ để đảo ngược các tác động của một chế độ ăn không tốt cho sức khỏe. Khi này, việc đơn độc tăng cường sử dụng gia vị và thảo mộc để giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch là điều không được khuyến cáo.

Thực đơn sử dụng các loại gia vị và thảo mộc giữa những đối tượng tham gia nghiên cứu cũng khác nhau. Điều này tạo nên sự tiếp xúc không đồng nhất giữa các đối tượng tham gia với gia vị hoặc thảo mộc.

Bên cạnh đó, thời gian mà các loại thảo mộc và gia vị lưu lại trong cơ thể trước khi bị đào thải ra ngoài cũng không dài. Vì vậy, kết quả kiểm soát tăng huyết áp có thể bị ảnh hưởng nhiều bởi những loại gia vị và thảo mộc được sử dụng gần nhất trước khi đánh giá.

Theo Tiến sĩ Simon Reginson đến từ Quỹ Dinh dưỡng Anh Quốc, nghiên cứu cho thấy tiềm năng của việc sử dụng thảo mộc và gia vị trong chế độ ăn để kiểm soát cao huyết áp.

Ông cho rằng, mặc dù có thể có các lợi ích khi sử dụng các loại gia vị và thảo mộc trong chế độ ăn uống. Nhưng sự khác biệt về kết quả giữa các mức độ sử dụng là nhỏ bé, không đáng kể. Trong khi đó, để cải thiện sức khỏe cộng đồng cần có các chế độ ăn kiêng phù hợp. Các chế độ này phải được đưa ra dựa trên bằng chứng về ăn kiêng và sức khỏe.

Điều cần tiếp tục trong tương lai

Giáo sư Kris-Etherton cho biết, điều quan trọng phải làm là đánh giá tác động của từng loại gia vị lên huyết áp. Biết được cơ chế mà chúng đã kiểm soát cao huyết áp như thế nào.

Chẳng hạn kể đến như đánh giá tác động của các loại gia vị và thảo mộc lên hệ vi sinh đường ruột. Từ đó xem xét liệu việc kiểm soát cao huyết áp nhờ sử dụng gia vị và thảo mộc có liên quan đến sự thay đổi của hệ thống vi sinh vật hay không.

Bên cạnh đó, cần có thêm các chương trình dạy cách sử dụng các loại thảo mộc và gia vị để có chế độ ăn lành mạnh. Đồng thời cung cấp thông tin về các tiêu chí lâm sàng, chẳng hạn những yếu tố nguy cơ trong các bệnh lý mãn tính. Kết quả của những chương trình giáo dục này phải được đánh giá bằng các nghiên cứu cụ thể.

Cuối cùng Tiến sĩ Reginson kết luận, mô hình ăn uống trung bình nên thay đổi lớn hơn để tạo ra thói quen ăn uống lành mạnh và bền vững. Nhưng kể cả khi sử dụng một loại thực phẩm hay một thành phần nào đó chỉ có thể đem lại những lợi ích rất nhỏ. Sự thay đổi vẫn nên được khuyến khích để có chế độ ăn lành mạnh hơn.

Nguồn thao khảo:

https://www.medicalnewstoday.com/articles/can-herbs-and-spices-lower-blood-pressure