Tác hại của ngồi thiền sai cách, ảnh hưởng như thế nào đến sức khoẻ?

Có không ít người bắt đầu tập ngồi thiền gặp phải tình trạng đau đầu, buồn ngủ. Cũng có một số người gặp phải các vấn đề nghiêm trọng hơn như ảnh hưởng xương khớp, cổ lưng. 

Tập ngồi thiền là trong trạng thái động, có thể hiểu đơn giản rằng, người tập có thể tập các động tác yoga, tập thở đúng các và học cách tập trung ý nghĩa vào các động tác cũng như hơi thở đúng cách. 

1. Thiền là gì?

Thực tế, có thể thấy rằng thiền định còn được biết đến là một phương pháp có tác dụng giúp cho tâm dần an định, không gây ra tình trạng suy nghĩ lung tung.

Thiền cụ thể là một bài tập về hơi thở, vì thế người tập có thể tập luyện ở bất cứ nơi nào mà không xuất hiện tình trạng tâm trí bị xao nhãng. Đây không phải bộ môn về tâm linh nên mọi người đều có thể tập luyện được.

Ngồi thiền đúng cách đem lại nhiều lợi ích, giúp thư giãn, hỗ trợ điều trị một số bệnh như trầm cảm, giảm tình trạng đau nhức cơ thể cũng như giúp rèn luyện sự tập trung và có hiệu quả trong cải thiện cuộc sống. Nhưng một nghiên cứu được thực hiện vào năm 2017 từ Đại học Brown và Đại học California trên tạp chí PLOS đã chứng minh điều ngược lại.

Đọc thêm:

- Cải thiện tình trạng trầm cảm bằng các loại rau củ quả

- 9 bài tập Yoga cho người cao tuổi sống thọ, sống lâu

2. Tác hại của ngồi thiền

Có rất nhiều nghiên cứu chỉ ra các tác dụng của ngồi thiền đối với sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Tuy nhiên, khi thực hành sai cách, thiền không những không có tác dụng mà còn ảnh hưởng đến sức khoẻ:

2.1. Khiến người tập ảo tưởng

Không ít người chuyển sang ngồi thiền với mong muốn giúp họ có tinh thần thoải mái, lạc quan, tích cực và khỏe mạnh hơn. Nhưng trong nghiên cứu được thực hiện cho thấy có đến gần một nửa số người tham gia có các mâu thuẫn trong tư tưởng, các tiếng nói cũng như hình ảnh vô hình còn giống như một dạng bệnh tâm thần phân liệt.

Đặc biệt, chứng ảo tưởng của người ngồi thiền còn cho thấy họ có sự suy giảm đáng kể về khả năng kiểm soát bản thân và hoàn thành công việc.

Giải pháp được đưa ra để người ngồi thiền tránh các tác hại của ngồi thiền như ảo tưởng bằng cách, khi ngồi thiền nên mở nhạc nhẹ, đây còn là cách giúp bạn tĩnh tâm tốt hơn. Ngoài ra, bạn còn cần điều chỉnh nhịp thở của mình để tư tưởng không hướng đến các suy nghĩ nào. Đặc biệt, cách hít thở khi ngồi thiền còn giúp bạn thả lỏng và dễ chịu hơn. 

2.2. Khiến người tập mất động lực làm việc

Tác hại của ngồi thiền sai cách chính là khiến người ngồi thiền bị trì hoãn và còn làm mất động lực để có thể hoàn thành công việc, điều này cũng giống với một số triệu chứng của bệnh trầm cảm.

Để giải quyết tình trạng này, người tập nên thay đổi bằng cách mỗi ngày chỉ nên tập 2 phút, sau đó tăng dần thời gian lên 3 phút, 5 phút, 7 phút và 10 phút cho đến khi quen dần.

Ngoài ra, không chỉ ngồi thiền, người tập cũng cần tham gia các hoạt động thể chất khác nhau, đây còn là cách có thể giúp người tập thiền có thể dễ dàng cân bằng cuộc sống hơn.

2.3. Làm thay đổi cảm xúc

Thiền còn có thể là nguyên nhân làm ảnh hưởng đến cảm xúc, ký ức đã bị kìm nén trong quá khứ, thậm chí còn có thể dẫn đến một cảm xúc tiêu cực. Nghiên cứu thực hiện cho kết quả rằng những người ngồi thiền có cảm giác hoảng loạn, lo lắng, sợ hãi và hoang tưởng cũng như gặp phải tình trạng trầm cảm, đau buồn.

Giải pháp đối với hiện tượng này là nên để tâm trí của mình tự nhiên, mỗi ngày cần giảm đi một ít các suy nghĩ trong đầu cho đến khi tâm trí trong sáng. Nếu như quá khó trong việc chi phối cảm xúc, người tập ngồi thiền có thể mở mắt khi tập, sau đó tập đếm nhịp thở rồi quan sát hơi thở và cơ thể của mình.

2.4. Có thể gây đau nhức

Một trong số những tác hại của ngồi thiền chính là gây ra tình trạng đau nhức người, kèm theo đó có thể gây đau đầu, mệt mỏi và chóng mặt.

Để cải thiện tình trạng này, người tập ngồi thiền cần ngồi thiền đúng cách để cơ thể có thể được thoải mái và không có cảm giác bị gồng khi hít vào. Hơn nữa, việc ngồi với vai thấp và thả lỏng, thẳng lưng, không nên căng các cơ cũng như không ép sát khuỷu tay vào người mà nên hơi đưa ra.

Tư thế ngồi thiền đúng cách sẽ giúp bạn giảm tình trạng đau nhức cơ thể, hỗ trợ giải tỏa căng thẳng và còn giúp rèn luyện thể chất. Ngoài ra, sau khi kết thúc thiền cần xoa bóp cơ mặt, chân và cổ lưng, hông để giãn cơ cũng như giúp tâm trí cân bằng.

2.5. Gây suy nhược cơ thể

Một số người áp dụng việc ngồi thiền với việc nhịn ăn, mục đích để giảm cân và thanh lọc cơ thể. Trong khi đó, họ không ăn uống bất cứ thứ gì ngoài nước. Đây còn là một nguyên nhân khiến cơ thể mệt mỏi, suy nhược, thậm chí có thể gây tử vong.

Để cải thiện và tránh gây ra tình trạng suy nhược cơ thể, người ngồi thiền cần ăn uống đầy đủ. Nên lựa chọn phương pháp đúng để thanh lọc tâm trí và cơ thể. Hơn nữa, tốt hơn hết nên có chuyên viên để theo dõi và hướng dẫn thiền đúng cách. 

2.6. Ảnh hưởng đến các mối quan hệ xung quanh

Thiền là cách giúp bạn thay đổi cuộc sống tích cực hơn nhưng cũng có thể là nguyên nhân gây ra ảnh hưởng đến các mối quan hệ của mọi người.

Trong một số nghiên cứu, người thiền cảm thấy khó khăn trong việc hòa nhập với xã hội sau khi thực hành thiền chuyên sâu hoặc khi học một khóa tu thiền. Trong khi đó, một số người khác lại cảm thấy bị ảnh hưởng xã hội đến mức tiêu cực đến nghề nghiệp của bản thân.

Khi tinh thần sa sút và cảm thấy không hòa nhập với công động thì bạ nên ngừng tập thiền. Bạn có thể tìm đến các huấn luyện viên yoga để được tập bài bản và có thể hiểu kỹ hơn về các nguyên tắc khi tập thiền.

Trên đây là những tác hại của ngồi thiền. Nếu tập thiền không phù hợp, có thể lựa chọn các môn thể dục, thể thao khác như dưỡng sinh, yoga, bơi... Lưu ý, dù tập môn thể thao nào, cũng nên lắng nghe cơ thể của bản thân.