Tác dụng phụ của xạ trị ung thư xương và cách đối phó

Tham vấn chuyên môn: - Bác sĩ Chuyên khoa I Bệnh viện Quân Y 108
Tác dụng phụ của xạ trị ung thư xương và cách đối phó
Xạ trị liều cao có thể làm hỏng các mô khỏe mạnh gần đó, cũng như các cấu trúc chính vùng xạ trị. Có những tác dụng phụ của xạ trị ung thư xương nào? Cách đối phó là gì?

1. Tác dụng phụ của xạ trị ung thư xương

Tác dụng phụ của xạ trị ung thư xương có xu hướng bắt đầu sau một tuần khi xạ trị bắt đầu. Chúng dần dần trở nên tồi tệ hơn trong quá trình điều trị và trong một vài tuần sau khi điều trị kết thúc. Nhưng sau khi hoàn thành điều trị khoảng 2 tuần thì các tác dụng phụ của xạ trị ung thư xương bắt đầu được cải thiện.

Những tác dụng phụ của xạ trị ung thư xương ở những bệnh nhân khác nhau là khác nhau. Tác dụng phụ có thể gặp phải như:

- Bệnh nhân có thể cảm thấy mệt mỏi và yếu trong quá trình điều trị. Nó có xu hướng trở lên tồi tệ hơn nếu liệu trình điều trị được tiếp tục. Cơ thể bệnh nhân luôn cảm thấy thiếu năng lượng. Mệt mỏi có thể tiếp tục trong một vài tuần sau khi điều trị kết thúc nhưng nó thường cải thiện dần. Điều bệnh nhân cần làm là nghỉ ngơi hợp lý, tập thể dục nhẹ nhàng để tang cường sức khỏe.

- Buồn nôn: hãy nói với bác sĩ nếu cảm giác khó chịu diễn ra nghiêm trọng và thường xuyên. Bác sĩ có thể kê cho bạn các thuốc chống buồn nôn để cải thiện tác dụng phụ của xạ trị ung thư xương.

- Ở vùng xạ trị, da của bạn có thể bị đỏ hoặc sạm màu. Bạn cũng có thể bị đỏ nhẹ hoặc sẫm màu ở phía bên đối diện của vùng xạ trị hay còn gọi là nơi các chùm xạ trị đi ra khỏi cơ thể.

Các khu vực da này có thể bị đau rát. Nếu tình trạng nghiêm trọng, hãy hỏi bác sĩ về những loại kem làm dịu da. Đau nhức thường biến mất trong vòng 2 đến 4 tuần sau khi kết thúc điều trị. Nhưng da bị sạm màu có thể tồn tại rất lâu, thậm chí là vĩnh viễn.

- Tác dụng phụ của xạ trị ung thư xương có thể là rụng tóc hoặc rụng lông ở khu vực điều trị. Lông và tóc sẽ mọc trở lại một thời gian sau khi quá trình điều trị kết thúc.

- Bệnh nhân có thể bị bùng phát cơn đau tạm thời hoặc, tăng cảm giác đau ở khu vực bị ung thư. Nguyên nhân là do xạ trị làm xung quanh khu vực điều trị bị phù nề, viêm. Hầu hết mọi người đều cảm nhận được tác dụng phụ của xạ trị ung thư xương này. Bạn có thể cần phải uống thuốc giảm đau hoặc tăng liều thuốc giảm đau trong một thời gian ngắn.

- Tia xạ liều cao cũng có thể làm ảnh hưởng đến quá trình tạo máu trong xương, gây ra tình trạng thiếu các tế bào máu: hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu.

- Buồn nôn, nôn và tiêu chảy là những tác dụng phụ của xạ trị ung thư xương thường gặp nếu chiếu xạ và bụng.

2. Cách hạn chế tác dụng phụ của xạ trị ung thư xương

- Trong quá trình xạ trị cần loại bỏ các phụ kiện kim loại để hạn chế hấp thụ nhiều tia xạ, giảm tác dụng phụ của xạ trị ung thư xương. Trước và sau xạ trị cần cho bệnh nhân ăn nhẹ, uống sữa, ăn hoa quả hoặc thức ăn mềm lỏng.

- Bệnh nhân cần tin tưởng và tuân thủ theo hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ. Khi gặp vấn đề bất thường cần thông báo ngay với bác sĩ để được tư vấn và can thiệp kịp thời.

- Tái khám đúng lịch hẹn để bác sĩ có thể đánh giá và kiểm soát các tác dụng phụ của hóa trị ung thư xương.

- Bệnh nhân cần tập thể dục nhẹ nhàng, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bồi bổ cho cơ thể, giúp cơ thể chống lại bệnh tật cũng như các tác dụng phụ của xạ trị ung thư xương tốt hơn.

- Bệnh nhân nếu được chuẩn bị tinh thần tốt sẽ đối mặt với các tác dụng phụ của xạ trị ung thư xương tốt hơn. Bởi các tác dụng phụ thường sẽ tự kết thúc sau khi hoàn thành điều trị khoảng 2 tuần.

Bài gốc: https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/bone-cancer/treatment/radiotherapy/side-effects


Tác giả: Mai Nhung