Tác dụng phụ của xạ trị ung thư gan

Tham vấn chuyên môn: - Bác sĩ Chuyên khoa I Bệnh viện Quân Y 108
Tác dụng phụ của xạ trị ung thư gan
Xạ trị ung thư gan là phương pháp sử dụng năng lượng tia xạ để tiêu diệt các tế bào ung thư. Không chỉ tác động lên các tế bào ác tính, năng lượng của tia xạ còn có thể ảnh hưởng đến các tế bào khỏe mạnh xung quanh. Do vậy. bệnh nhân xạ trị ung thư gan thường gặp phải nhiều tác dụng phụ không mong muốn.

Tác dụng phụ có xu hướng xuất hiện sau khi bắt đầu xạ trị ung thư gan được 1 tuần. Các tác dụng phụ sẽ dần trở nên tồi tệ hơn trong quá trình điều trị và kéo dài tới một vài tuần sau khi điều trị kết thúc. Các triệu chứng sẽ được cải thiện trong vòng 2 tuần hoặc lâu hơn.

Tác dụng phụ phụ thuộc vào tình trạng bệnh của bệnh nhân. Tác dụng phụ thường nhẹ nếu như bệnh nhân đang xạ trị để kiểm soát các triệu chứng. Tình trạng bệnh khác nhau, thể trạng khác nhau cũng kéo theo các tác dụng phụ khi xạ trị ung thư gan là khác nhau. Bệnh nhân có thể không có tất cả các triệu chứng được đề cập dưới đây:

1. Cảm thấy mệt mỏi

Bạn có thể cảm thấy rất mệt mỏi trong quá trình điều trị. Nó có xu hướng trở nên tồi tệ hơn vào cuối quá trình xạ trị ung thư gan. Bạn luôn cảm thấy cơ thể yếu ớt và thiếu năng lượng.

Sau mỗi buổi xạ trị ung thư gan, có thể bạn sẽ cần được ngủ để giảm cảm giác mệt mỏi, uể oải. Hãy cứ nghỉ ngơi khi bạn cần, đôi khi chỉ là các giấc ngủ ngắn. Triệu chứng mệt mỏi sẽ giảm đi khi bạn kết thúc xạ trị ung thư gan, nhưng nó cũng có thể tiếp tục trong vài ngày hoặc vài tuần.

Có nhiều cách để đối phó và giảm cảm giác mệt mỏi cho bệnh nhân, ví dụ như tập thể dục. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng tập thể dục nhẹ nhàng có thể cung cấp cho bệnh nhân xạ trị ung thư gan nhiều năng lượng hơn. Điều quan trọng là phải cân bằng tập thể dục với nghỉ ngơi.

Mệt cũng có thể là do bệnh nhân bị stress, luôn lo lắng sợ hãi, thiếu ngủ, kém ăn,... Vì vậy, hãy cải thiện cả thể chất và tâm trạng, nhằm giảm thiểu các tác dụng phụ do xạ trị ung thư gan gây ra.

2. Vùng da xạ trị ung thư gan bị đỏ hoặc tối màu

Da của bạn có thể bị đỏ hoặc tối hơn ở vùng điều trị. Bạn cũng có thể bị đỏ nhẹ hoặc sẫm màu ở phía bên kia cơ thể, là nơi các chùm xạ trị rời khỏi cơ thể. 

Các khu vực da bị đỏ hoặc tối hơn có thể cảm thấy đau rát hoặc phồng rộp. Các bác sĩ có thể trị hoãn xạ trị ung thư gan nếu da của bạn quá đau, tuy nhiên điều này rất hiếm khi xảy ra. Các bác sĩ có thể sẽ kê cho bạn các loại kem để làm dịu da. 

Lưu ý, không tùy ý sử dụng kem hoặc băng gạc trên khu vực điều trị, hãy xin ý kiến của bác sĩ điều trị. Trong khi vệ sinh cá nhân, không nên sử dụng xà phòng thơm hoặc chà xát mạnh vùng da xạ trị ung thư gan.

Đau nhức thường biến mất trong vòng 2 đến 4 tuần sau khi kết thúc xạ trị ung thư gan. Nhưng vùng da đó có thể bị sẫm màu kéo dài. Hãy nói với bác sĩ nếu như thấy bất kì sự thay đổi bất thường nào ở da.

3. Tiêu chảy khi xạ trị ung thư gan

Gan rất gần dạ dày và ruột, vì vậy khi xạ trị ung thư gan thì dạ dày và niêm mạc ruột sẽ bị tổn thương, gây ra tiêu chảy. Tiêu chảy thường xuất hiện ở tuần thứ 3 - 4 sau khi tiến hành xạ trị ung thư gan. 

Bạn có thể phòng ngừa tác dụng phụ này bằng cách ăn nhiều chất xơ, hạn chế đồ ăn sống ngay từ đầu quá trình điều trị. Trong thời gian bị tiêu chảy, bạn nên bổ sung nhiều nước và thức ăn nhiều dinh dưỡng để bù lại lượng nước và khoáng chất đã mất.

Hãy cho y tá hoặc bác sĩ của bạn nếu bạn bị tiêu chảy, họ có thể kê cho bạn các loại thuốc để giúp giảm thiểu tác dụng phụ này.

Bài gốc: https://about-cancer.cancerresearchuk.org/about-cancer/liver-cancer/treatment/radiotherapy/side-effects-radiotherapy





Tác giả: Mai Nhung