Như chúng ta đã biết, béo phì là tình trạng cơ thể trẻ có mức cân nặng bất thường do sự tích tụ mỡ quá mức trong cơ thể và đây cũng là nguyên nhân gây nên nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau như tim mạch, hô hấp, xương khớp,... Vì vậy, có không ít cha mẹ cho rằng, trẻ đã bị dư thừa chất béo do béo phì nên việc tiếp tục sử dụng chất béo cho trẻ béo phì là không cần thiết. Vậy điều này liệu có đúng?
Bên cạnh đường bột và chất đạm thì chất béo là một trong các nguồn dinh dưỡng cơ bản của con người. Trong cơ thể, chất béo ngoài cung cấp dinh dưỡng thì nó đảm nhận nhiều vai trò khác nhau. Sử dụng chất béo cho trẻ béo phì không đảm bảo, thiếu hụt do bất kỳ nguyên nhân nào cũng có thể để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng.
Các vài trò chính của chất béo đối với cơ thể bao gồm:
- Chất béo là thành phần chính cấu trúc nên màng tế bào và nhiều mô khác nhau của cơ thể.
- Chất béo là môi trường hòa tan các vitamin hòa tan trong dầu như vitamin A, D, K, E.
- Là thành phần không thể thiếu của muối mật và acid mật trong dịch mật giúp hấp thu thức ăn tốt hơn.
- Ngoài ra, chất béo còn là các hạt nhân để cơ thể tổng hợp nên các loại hormon như hormon sinh dục, hormon tăng trưởng,...
Với rất nhiều các vai trò không thể thay thế như vậy, việc sử dụng chất béo cho trẻ béo phì là thực sự cần thiết.
Theo các khuyến cáo y tế, ở giai đoạn phát triển một đứa trẻ sẽ cần lượng chất béo chiếm khoảng 30-40% khẩu phần. Tuy nhiên đối với những đứa trẻ béo phì, lượng chất béo sử dụng hàng ngày nên được hạn chế lại ở mức phù hợp với thể trạng của trẻ.
Nhu cầu sử dụng chất béo cho trẻ béo phì được cho rằng chỉ bằng 1/2 so với trẻ bình thường, tức chiếm khoảng 20% năng lượng trong khẩu phần ăn.
Về cơ bản, chất béo có thể được phân chia làm các loại là chất béo lành mạnh (chất béo không no) và các chất béo kém lành mạnh (chất béo no) và chất béo chuyển hóa. Và lựa chọn sử dụng chất béo cho trẻ béo phì tốt nhất là các chất béo không no.
Những loại chất béo không no tốt cho trẻ béo phì có thể được tìm thấy trong nhiều nguồn thực phẩm khác nhau như chất béo có nguồn gốc từ thực vật (như dầu đậu nành, dầu oliu,... trừ dầu cọ và dầu dừa), mỡ của các loại cá,...
Các loại chất béo có nguồn gốc từ động vật chủ yếu là chất béo no, chúng không tốt khi sử dụng nhiều nhưng cũng có sự cần thiết nhất định đối với cơ thể. Do vậy, không nên cấm hoàn toàn trẻ sử dụng các chất béo này. Thay vào đó, hãy cân đối tỷ lệ giữa chất béo no và không no khi sử dụng chất béo cho trẻ béo phì để đạt hiệu quả tốt nhất.
Chất béo chuyển hóa (là chất béo không no dưới nhiệt độ cao bị biến thành chất béo no) thường thấy nhiều hơn trong các loại thực phẩm chiên rán, chúng làm cho thực phẩm ngon hơn và bắt mắt hơn. Nhưng đây là loại chất béo có hại rất nhiều cho cơ thể khi sử dụng. Vì thế, cha mẹ không nên cho trẻ sử dụng những thực phẩm chứa chất béo này.
Qua đó có thể thấy rằng, với các vai trò thiết yếu của mình thì kể cả khi trẻ bị béo phì thì việc sử dụng chất béo vẫn là rất cần thiết. Tuy nhiên, hãy thận trọng và sử dụng chất béo đúng cách để có thể đảm bảo sức khỏe cho trẻ.