Ở người, virus gây bệnh Covid-19 lan từ người này sang người khác thông qua tiếp xúc với dịch cơ thể của người bệnh. Tùy thuộc vào mức độ lây lan của chủng virus, việc ho, hắt hơi hay bắt tay có thể khiến người xung quanh bị phơi nhiễm.
Cũng theo ông Phu, virus này cũng có thể bị lây từ việc ai đó chạm tay vào một vật mà người bệnh chạm vào, sau đó đưa lên miệng, mũi và mắt bản thân họ và người khác.
“Virus gây bệnh Covid-19 có thể lây trực tiếp như qua giọt nước bọt từ việc ho, hắt hơi, sổ mũi hay bắt tay hoặc lây gián tiếp. Chẳng hạn: Chúng ta vô tình chạm tay vào các bề mặt như bàn ghế, tủ, nơi có chứa virus, sau đó tiếp tục đưa tay lên mắt, mũi, miệng và chắc chắn sẽ nhiễm bệnh”, chuyên gia cao cấp của Bộ Y tế cảnh báo.
Trước câu hỏi “sờ tay lên mũi, dụi mắt, sờ má thì có nguy cơ nhiễm virus gây bệnh Covid-19 hay không”, PGS.TS. Trần Đắc Phu khẳng định: “Virus gây bệnh Covid-19 lây qua bàn tay rất phổ biến vì bàn tay được coi là ổ bệnh nếu không sạch sẽ. Thực tế, bàn tay chúng ta hay sờ vào các vật dụng bị nhiễm virus, vi khuẩn mà khi đưa tay lên mắt, mũi, miệng thì có thể sẽ lây virus gây bệnh Covid-19”.
Do đó, chuyên gia cao cấp của Trung tâm đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam khuyến cáo: “Người dân nên rửa tay thường xuyên bằng xà phòng. Phương pháp này giảm 44% nguy cơ lây nhiễm Covid-19”.
Nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế cũng khuyến cáo, mọi người cần rửa tay trong các trường hợp: Trước, trong, và sau khi nấu ăn; Trước khi ăn; Trước và sau khi điều trị vết thương; Trước và sau khi chăm sóc người ốm; Sau khi đi vệ sinh (đại tiện và tiểu tiện); Sau khi xì mũi, ho hoặc hắt hơi; Sau khi thay tã hoặc và vệ sinh cho trẻ đã sử dụng nhà vệ sinh; Sau khi chạm vào động vật, thức ăn gia súc hoặc chất thải động vật; Sau khi chạm rác…
Quy trình rửa tay đúng cách theo khuyến cáo của Bộ Y tế như sau:
Chuẩn bị: Chậu rửa, vòi nước sạch, xà phòng hoặc dung dịch rửa tay khử khuẩn, giấy lau tay dùng một lần.
Bước 1: Làm ướt hai lòng bàn tay bằng nước, lấy xà phòng vào lòng bàn tay. Chà 2 lòng bàn tay vào nhau.
Bước 2: Chà lòng bàn tay này lên mu bàn tay kia và ngược lại.
Bước 3: Chà 2 lòng bàn tay vào nhau, miết mạnh các ngón tay vào các kẽ ngón.
Bước 4: Chà mu các ngón tay này lên lòng bàn tay kia và ngược lại (mu tay để khum khớp với lòng bàn tay).
Bước 5: Chà ngón cái của bàn tay này vào lòng bàn tay kia và ngược lại (lòng bàn tay ôm lấy ngón cái).
Bước 6: Chà các đầu ngón tay này vào lòng bàn tay kia và ngược lại. Rửa sạch tay dưới vòi nước chảy đến cổ tay và làm khô tay.
Chú ý: Rửa tay ít nhất trong 30 giây, mỗi thao tác lặp lại ít nhất 5 lần.
Cần làm gì khi tiếp xúc với nguồn nguy cơ lây nhiễm Covid-19:
Bộ Y tế khuyến cáo về việc cách ly, theo dõi sức khỏe trong phòng chống Covid-19:
- Đối với những người tiếp xúc gần với bệnh nhân dương tính với Covid-19: Phải cách ly ngay tại cơ sở y tế trong vòng 14 ngày, đồng thời lấy mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm.
- Đối với người tiếp xúc với người tiếp xúc gần với bệnh nhân dương tính với Covid-19: Cách ly, theo dõi sức khỏe tại nhà, nơi lưu trú, cư trú trong vòng 14 ngày và thông báo với chính quyền cơ sở (phường, xã, thị trấn) và phải theo dõi chặt chẽ tình hình sức khỏe. Nếu thấy có biểu hiện sốt, ho, hắt hơi, sổ mũi, mệt mỏi, ớn lạnh hoặc khó thở thì lập tức cho cách ly ngay tại cơ sở y tế và lấy mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm.
- Thường xuyên đeo khẩu trang, che miệng khi ho, hắt hơi.
- Rửa tay bằng xà phòng liên tục để tránh nguy cơ lây truyền bệnh cho những người khác.
- Chia sẻ lịch trình di chuyển của bản thân với nhân viên y tế.
- Gọi ngay đến đường dây nóng thông báo thông tin: 19003228 và 19009095.