Sau khi tiêm phòng vaccine COVID-19, đây là 7 câu hỏi thường gặp nhất và giải đáp từ chuyên gia

Tiêm phòng vaccine Covid-19 bạn cần phải chú ý vì có thể gây ra một số tác dụng phụ. Đây có thể là những dấu hiệu bình thường cho thấy cơ thể bạn đang xây dựng lớp bảo vệ. Đối với những tác dụng phụ này còn có thể làm ảnh hưởng đến khả năng hoạt động hằng ngày của bạn và sớm biến mất sau vài ngày.

1. Tác dụng phụ thường gặp khi tiêm phòng vaccine Covid-19

- Nơi cánh tay xuất hiện dấu hiệu bị đau, sưng tấy.

- Cơ thể có thể cảm giác bị sốt, có cảm giác ớn lạnh, mệt mỏi và đau đầu.

- Giảm khó chịu và đau tại vị trí tiêm bằng cách: đắp khăn sạch, mát và ướt lên khu vực tiêm vaccine.

- Giảm khó chịu do sốt bằng cách uống nhiều nước hoặc ăn mặc thoải mái.

Đối với các triệu chứng xảy ra sau khi tiêm phòng vaccine Covid-19 như sốt hay đau đều là bình thường. Tuy nhiên, bạn cần liên hệ với bác sĩ kịp thời nếu có triệu chứng mẩn đỏ hoặc đau ở nơi bạn tiêm tăng lên sau 24 giờ hoặc xuất hiện các tác dụng phụ khiến bạn cảm thấy lo lắng và không biến mất sau vài ngày.

Ngoài ra, bạn cần chuẩn bị và lên lịch cho mình tiêm phòng vaccine mũi thứ 2 đúng lịch để vaccine đem lại hiệu quả an toàn nhất. Trong trường hợp có thắc mắc về hệ thống hoặc lịch tiêm vaccine bạn cần chú ý và liên hệ kịp thời với tổ chức đã đăng ký để tham gia tiêm đúng lịch.

Lần tiêm thứ 2, đối với cả 2 loại vaccine COVID-19 mRNA bạn đều cần được tiêm 2 mũi để có thể đem lại hiệu quả tối đa. Tuy nhiên, thời gian giữa mũi tiêm thứ nhất và mũi tiêm thứ 2 còn tùy thuộc vào loại vaccine mà bạn sử dụng tiêm phòng Covid-19.

Khi sử dụng chủng ngừa Pfizer-BioNTech, bạn nên tiêm mũi thứ hai 3 tuần (hoặc 21 ngày) sau mũi đầu tiên.

Nếu bạn đã chủng ngừa Moderna, bạn nên tiêm mũi thứ hai sau mũi thứ nhất 1 tháng (hoặc 28 ngày).

Cần thực hiện tiêm mũi thứ hai càng gần với khoảng thời gian được đề nghị là 3 tuần hoặc 1 tháng càng tốt. Tuy nhiên, liều thứ hai của bạn có thể được dùng lên đến 6 tuần (42 ngày) sau liều đầu tiên, nếu cần thiết. Do đó, các bác sĩ đưa ra khuyến cáo rằng không nên dùng liều thứ hai sớm hơn khoảng thời gian khuyến cáo để phòng ngừa Covid-19 đúng cách, an toàn và đạt hiệu quả.

2. Bao lâu sau khi được chủng ngừa thì khả năng miễn dịch 'đầy đủ' có hiệu lực?

Hai loại vaccine RNA hiện đang được chấp thuận sử dụng ở Hoa Kỳ, Moderna và Pfizer-BioNTech, bao gồm hai liều cách nhau ba hoặc bốn tuần. Phải mất một đến hai tuần sau lần bắn thứ hai để đạt được mức bảo vệ tối đa khỏi COVID-19. Trong các thử nghiệm lâm sàng, mỗi loại vaccine này có hiệu quả khoảng 95% trong việc ngăn ngừa các trường hợp nhiễm COVID-19.

Trong thời điểm này, tuy không biết rõ khả năng miễn dịch sẽ kéo dài trong thời gian bao lâu. Tuy nhiên, sau khi một người được tiêm chủng đầy đủ thì thời gian sẽ cho kết quả chính xác nhất.

Thuốc tiêm phòng vaccine Covid-19 có thể trở thành mũi tiêm hằng năm và được sử dụng với mục đích tương tự như thuốc chủng ngừa cúm. Đặc biệt, lợi ích của vaccine Covid-19 có thể kéo dài trong khoảng thời gian ngắn hoặc dài hơn.

3. Những người đã được tiêm phòng không có triệu chứng có lây virus cho người chưa được tiêm phòng không?

Câu hỏi sau khi những người tiêm phòng không có có triệu chứng có lây virus cho người chưa được tiêm phòng hay không rất quan trọng nhưng lại chưa được nghiên cứu chặt chẽ để đưa ra kết luận chính xác.

Thực tế, các dữ liệu có sẵn cho đến ngày nay cho biết rằng việc tiêm phòng vaccine Covid-19 có tác dụng hạn chế đáng kể sự lây nhiễm ở những người không có triệu chứng.

Trong thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 của Moderna, với 1 thử nghiệm về chẩn đoán trước liều thứ 2 của vaccine cho biết có tới 89,6% các trường hợp không có triệu chứng và có triệu chứng đã được ngăn ngừa bằng liều đầu tiên.

Còn kết quả sơ bộ từ các thử nghiệm ở giai đoạn 3 của vaccine Oxford-AstraZeneca cho thấy giảm 67% các xét nghiệm tăm bông dương tính sau một lần tiêm chủng.

GS. Swartzberg tại Trường Y tế Công cộng của Đại học California Berkeley cho biết sau khi có kết quả của việc tiêm phòng vaccine như sau: "Điều đó sẽ khiến tôi cảm thấy, với tư cách là một người có trách nhiệm, tôi có thể an toàn hơn khi ở bên những người khác."

4. Làm thế nào là an toàn để những người được tiêm chủng gặp nhau?

Swartzberg nói rằng quyết định cho những người được tiêm chủng tập hợp liên quan đến tính toán thần kinh, điều này cần tính đến khả năng bất kỳ ai có thể tiếp xúc với virus SARS-CoV-2, dù đã tiêm phòng hay không. Điều này cho thấy rằng vì vẫn có một cơ hội nhỏ, thậm chí là người được tiêm chủng vẫn có thể bị nhiễm bệnh.

Trong khi đó, theo thời gian số lượng người được tiêm chủng nhiều hơn và số lượng người nhiễm bệnh tiếp tục giảm. Cuộc tụ tập giữa những người được tiêm chủng sẽ là một nơi an toàn và tiếp tục trở nên an toàn hơn.

PGS. miễn dịch Cynthia Leifer tại Đại học Cornell cho biết: "Để đạt được mặt an toàn, chúng ta vẫn nên thực hiện các biện pháp điều chỉnh khoảng cách càng nhiều càng tốt trong thời gian ngắn hạn cho đến khi chúng ta phân phối vắc xin rộng rãi hơn." Cynthia Leifer còn đưa ra khuyến cáo rằng mọi người vẫn cần tuân thủ các nguyên tắc phòng tránh đối với nhóm đông người và cần đeo khẩu trang hoặc cách xa nhau ít nhất 6 feet.

Chưa hết, còn có những ẩn số xung quanh mức độ hiệu quả của vaccine chống lại các biến thể mới chưa được phát hiện.

Leifer nói thêm: "Càng lưu hành nhiều COVID ngay bây giờ, thì càng có nhiều tiềm năng cho các biến thể phát sinh. "Chúng tôi không thể dự đoán khi nào một biến thể mới có thể xuất hiện mà có lẽ không được bao gồm trong vaccine".

Các Novavax vắc-xinvaccine, mà không được chấp thuận cho sử dụng, cho thấy sự sụt giảm đáng kể trong hiệu quả-từ 89,3 % đến 49,4 % chống lại một biến thể có nguồn gốc ở Nam Phi, nhưng từ đó đã lan rộng trên thế giới. Pfizer và Moderna vẫn đang thử nghiệm xem vaccine của họ hoạt động tốt như thế nào đối với một biến thể dễ lây lan hơn được phát hiện lần đầu tiên ở Anh

5. Người đã tiêm phòng vẫn nên đeo khẩu trang nơi công cộng?

Sau khi tiêm phòng vaccine Covid-19, các chuyên gia cho biết rằng mọi người vẫn nên đeo khẩu trang, ít nhất trong thời điểm hiện tại.

Ngoài việc rõ ràng không ai biết được chủng ngừa và ai chưa được chủng ngừa. Đây có thể trở thành vấn đề và gây ra những tình huống khó xử. Chưa kể, mỗi người được tiêm phòng vaccine Covid-19 còn có phản ứng miễn dịch khác nhau.

Leifer nói thêm: "Vì vậy, bạn chủng ngừa cho 100 người, tất cả họ sẽ có mức độ phản ứng khác nhau với loại vacine đó; một số có thể không đủ tốt để bảo vệ chúng." Do đó, bạn không thực sự có thể biết được cách nòa cơ thể của bạn có phản ứng với vaccine và hiệu quả của việc đeo khẩu trang là một cách giúp bổ sung thêm cho bạn một lớp bảo vệ trong mùa dịch Covid-19 diễn ra trên toàn thế giới.

Điều này cho thấy vẫn còn một câu hỏi bỏ ngỏ đối với những người đã được thực hiện tiêm phòng vaccine Covid-19 rằng liệu họ có khả năng truyền virus bao nhiêu.

Swartzberg nói: "Tôi coi vaccine như một miếng dán lớn, nhưng có những miếng vá khác mà chúng ta có thể phải tự bảo vệ mình. "Vắc-xin có lẽ là loại lớn nhất." Một miếng dán khác như vậy là một chiếc mặt nạ và anh ấy không nghĩ rằng bất cứ ai nên ngừng sử dụng chúng."

Hướng dẫn của CDC lưu ý đeo khẩu trang đúng cách để hạn chế sự lây truyền của Covid-19.

6. Liệu bạn có an toàn để đi du lịch sau khi được chủng ngừa không?

Rất nhiều người sau vài tháng hoặc nhiều năm kể từ khi họ tiêm phòng họ có thể gặp lại gia đình, bạn bè trực tiếp. Tuy nhiên việc thực hiện tiêm phòng vaccine Covid-19 lại không đồng nghĩa với việc bạn có thể đi du lịch trên khắp thế giới một cách an toàn.

Thời điểm này vô cùng nhạy cảm để mọi người có thể đi du lịch sau khi tiêm phòng vaccine Covid-19. Bởi vì, các biến chủng của virus SARS-CoV-2 vẫn đang biến thể liên tục và xuất hiện nhiều biến chủng khác. Vì vậy, để bảo vệ bản thân an toàn, bạn không nên đi du lịch sau khi được tiêm phòng vaccine chủng ngừa.

7. Mất bao lâu cho đến khi đủ số người được chủng ngừa để 'trở lại bình thường?'

Thực tế cho thấy, dịch Covid-19 diễn ra từ cuối năm 2019 kéo dài đến nay cho thấy sự nguy hiểm và khó lường của dịch bệnh này. Tuy nhiên, với việc triển khai vắc xin thì bạn có thể có hi vọng hơn khi muốn ăn ở nhà hàng, đi học hoặc tụ tập cùng bạn bè.

Cho đến nay, đã có hơn 107 triệu người được tiêm chủng trên toàn thế giới. Tại Hoa Kỳ có khoảng 3% đã được dân số tiêm chủng. Các ước tính cho kết quả rằng có tới 70% dân số Hoa Kỳ cũng sẽ được tiêm chủng ít nhất một phần nào vào giữa tháng 9 với tốc độ hiện tại. Các nhà khoa học cũng cho biết thêm có từ 75 đến 80% dân số sẽ cần được tiêm phòng trước khi đất nước đạt miễn dịch đàn.

Do đó, việc triển khai tiêm phòng vaccine Covid-19 cần diễn ra nhanh chóng, được tăng tốc hơn với các kế hoạch sản xuất và phân phối sáng tạo để mọi người có thể trở lại cuộc sống bình thường nhanh nhất.

Thực tế, tiêm phòng vaccine không phải tấm vé vàng. Tuy nhiên, việc tiêm phòng vaccine lại cung cấp cho mọi người một cách có hiệu quả nhất để giảm nguy cơ mắc bệnh và có thể trở về sống cuộc sống bình thường một cách sớm nhất.

Nguồn tham khảo: https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/expect/after.html

https://www.nationalgeographic.com/science/article/after-you-get-covid-19-vaccine-what-can-you-do-safely