Sau COVID-19 khả năng miễn dịch kéo dài bao lâu?

- Trong các nghiên cứu mới được thực hiện cho thấy các kháng thể phát triển từ COVID-19 vẫn tồn tại trong cơ thể ít nhất 8 tháng.

- Khi đó, nghiên cứu chỉ ra rằng đối với những người hồi phục sau COVID-19, khả năng miễn dịch đối với virus có thể kéo dài khoảng 3 tháng đến 5 năm.

- Khả năng miễn dịch có thể xuất hiện tự nhiên sau khi phát triển COVID-19 hoặc sau khi chủng ngừa COVID-19.

Vì thời gian miễn dịch sau khi phát triển COVID-19 hoặc tiêm vắc xin là không xác định. Do đó việc đeo khẩu trang, giãn cách xã hội hay cách ly vẫn là điều cần thiết và được tiếp tục thực hiện với mục đích ngăn chặn sự lây truyền dịch bệnh.

Về bản chất, dù đã hồi phục sau COVID-19 hoặc đã tiêm vắc xin phòng COVID-19 hay chưa thì có thể hiểu rằng khả năng miễn dịch và thời gian tồn tại của bệnh có thể giúp bạn tương tác với người khác an toàn hơn trong đại dịch.

Có thể hiểu rằng, thời điểm hiện tại có được 2 loại miễn dịch gồm miễn dịch tự nhiên và miễn dịch do vắc xin.

Đọc thêm:

- Hướng dẫn chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi trong mùa dịch COVID-19

- Sau tiêm vaccine COVID-19 bị rụng tóc khiến nhiều người lo lắng, bác sĩ khuyên gì?

Khả năng miễn dịch tự nhiên hoạt động như thế nào sau khi COVID-19 phát triển

Sau khi một người nhiễm virus thì hệ thống miễn dịch sẽ giữ lại ký ức về loại virus đó.

Các Viện Y tế Quốc gia đưa ra giải thích rằng: "Các tế bào miễn dịch và protein lưu thông trong cơ thể có thể nhận ra và tiêu diệt mầm bệnh nếu nó gặp lại, bảo vệ chống lại bệnh tật và giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh tật."

Các thành phần của bảo vệ miễn nhiễm bao gồm:

- Kháng thể là các protein lưu thông trong máu và nhận ra các chất lạ như virus và vô hiệu hóa chúng.

- Tế bào T trợ giúp giúp nhận biết mầm bệnh.

- Tế bào T sát thủ tiêu diệt mầm bệnh.

- Tế bào B tạo ra kháng thể mới khi cơ thể cần chúng.

Những người phục hồi sau COVID-19 được phát hiện có tất cả bốn thành phần này. Tuy nhiên, các chi tiết cụ thể về ý nghĩa của điều này đối với phản ứng miễn dịch và thời gian miễn dịch kéo dài vẫn chưa rõ ràng.

Tiến sĩ William Schaffner, giáo sư y tế dự phòng và các bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt, cho biết: Hiện nay vẫn chưa biết chính xác khả năng bảo vệ sau khi lây nhiễm tự nhiên sẽ kéo dài bao lâu và độ bền của lớp bảo vệ đó chống lại nhiều loại biến thể khác nhau như thế nào

Schaffner nói rằng: "Có một số người quan niệm rằng sau khi nhiễm bệnh tự nhiên, bạn sẽ được bảo vệ vĩnh viễn khỏi COVID-19 như thể đây là bệnh sởi. Thật không may, hai loại virus rất, rất khác nhau".

Vì COVID-19 là do virus SARS-CoV-2 gây ra, loại vi rút cảm lạnh thông thường cũng gây ra, ông cho biết các nhà nghiên cứu đã hiểu về cách các virus SARS-CoV-2 khác hoạt động, điều này có thể giúp hiểu được khả năng miễn dịch đối với COVID-19.

Ông nói: "Tất cả chúng ta đều biết chúng ta có thể bị cảm lạnh thông thường lặp đi lặp lại, và các nghiên cứu về những loại virus đó chỉ ra rằng khả năng bảo vệ của chúng bắt đầu suy yếu sau khoảng một năm, và tất nhiên chúng ta có thể bị tái nhiễm trên đường đi".

Một nghiên cứu vào tháng 10 năm 2021 của Trường Y tế Công cộng Yale được công bố trên tạp chí The Lancet Microbe đã báo cáo rằng những người chưa được chủng ngừa sẽ có khả năng miễn dịch chống lại sự tái nhiễm trong 3 đến 61 tháng sau khi họ nhiễm COVID-19, nếu cộng đồng của họ vẫn đang bị nhiễm virus gây bệnh COVID-19.

Từ đó, các nhà nghiên cứu đã xác định kết luận của họ dựa trên phân tích dữ liệu được công bố trước đây về các loại virus tương tự như SARS-CoV-2, nguyên nhân gây ra COVID-19.

Họ kết luận rằng việc tái nhiễm vi-rút gây ra COVID-19 tương tự như nhiễm vi-rút gây cảm lạnh thông thường từ năm này sang năm khác. Tuy nhiên, họ lưu ý rằng tại thời điểm này, trong đại dịch, COVID-19 đã được chứng minh là gây chết người nhiều hơn.

Schaffner nói thêm rằng: "Chúng tôi biết sau khi nhiễm virus corona không mang lại sự bảo vệ lâu dài. Chúng tôi không mong đợi rằng việc bảo vệ khỏi sự lây nhiễm tự nhiên từ COVID sẽ lâu dài. Nhưng chúng tôi vẫn cần thêm dữ liệu về điều này".

Một nghiên cứu cũ được công bố trên tạp chí Science cho thấy khả năng miễn dịch sau khi mắc COVID-19 có thể kéo dài đến 8 tháng.

Theo Tiến sĩ Shane Crotty, giáo sư tại Viện Miễn dịch học La Jolla ở California, người đồng dẫn đầu nghiên cứu, nhóm của ông đã đo tất cả bốn thành phần của trí nhớ miễn dịch ở gần 200 người đã tiếp xúc với SARS-CoV-2 và đã hồi phục. .

Kết quả của nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng bốn yếu tố này vẫn tồn tại ít nhất 8 tháng sau khi nhiễm virus.

Điều này rất quan trọng vì điều này cho thấy cơ thể có thể "ghi nhớ" SARS-CoV-2. Nếu nó gặp lại virus, các tế bào B bộ nhớ có thể nhanh chóng trang bị và tạo ra kháng thể để chống lại nó.

Trước nghiên cứu này, Tiến sĩ. Lauren Rodda, một nghiên cứu sinh cao cấp về miễn dịch học tại Đại học Y khoa Washington, cho biết nhóm nghiên cứu của cô và những người khác đã thực hiện công việc cho thấy rằng các kháng thể được duy trì trong ít nhất 3 tháng.

Trong nghiên cứu được thực hiện chứng minh rằng ngay cả các người mắc COVID-19 với triệu chứng nhẹ cũng có các kháng thể được hình thành.

Nghiên cứu của được thực hiện này cũng gợi ý rằng khả năng miễn dịch có thể tồn tại lâu hơn nữa.

Trong một nghiên cứu khác được công bố trên Tạp chí Y học New England, các nhà nghiên cứu ở Iceland đã nghiên cứu 1.107 người đã khỏi bệnh sau COVID-19 và có kết quả dương tính với các kháng thể.

Trong khoảng thời gian 4 tháng, họ nhận thấy rằng những kháng thể COVID-19 đó không hề suy giảm.

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Immunity cho thấy những người hồi phục ngay cả những trường hợp nhẹ của COVID-19 đã tạo ra kháng thể trong ít nhất 5 đến 7 tháng và có thể tồn tại lâu hơn nữa.

Nhóm của họ đã thử nghiệm gần 30.000 người ở Arizona kể từ ngày 30 tháng 4 năm 2020, ngay sau khi thử nghiệm máu tìm loại virus corona biến chủng mới được phát triển.

Cách thức hoạt động của miễn dịch do vắc xin xảy ra sau khi được chủng ngừa

Hiện tại, ba loại vắc xin được phép sử dụng ở người lớn ở Hoa Kỳ là của Pfizer-BioNTech, Moderna và Johnson & Johnson/Janssen.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) báo cáo rằng nghiên cứu hiệu quả vắc xin của những người ký hợp đồng với COVID-19 trong thế giới thực, tiếp tục đưa ra bằng chứng cho thấy vắc xin mRNA COVID-19 (Pfizer và Moderna) cung cấp khả năng bảo vệ tương tự như chúng đã được chứng minh trong các cơ sở thử nghiệm lâm sàng.

Ví dụ, trong các thử nghiệm lâm sàng, vắc xin Moderna có hiệu quả khoảng 94% trong việc ngăn ngừa COVID-19 và vắc xin Pfizer-BioNTech có hiệu quả 95%.

Dữ liệu thực tế cũng cho thấy vắc xin Pfizer và Moderna có hiệu quả trong việc giảm nguy cơ mắc COVID-19, bao gồm cả bệnh nặng, bằng cách 90% trở lên ở những người được tiêm chủng đầy đủ.

Trong khi vắc-xin Johnson & Johnson đã 66,3% hiệu quả trong các thử nghiệm lâm sàng, cần nghiên cứu thêm về mức độ hiệu quả của nó trong thế giới thực.

Cả ba vắc xin hoạt động bằng cách giúp cơ thể phát triển khả năng miễn dịch đối với virus gây ra COVID-19 mà bạn không cần phải mắc COVID-19.

Schaffner nói: "Chúng tôi biết rằng sau khi bạn bị nhiễm trùng tự nhiên, và sau đó được chủng ngừa, bạn sẽ nhận được sự gia tăng đáng kể về mức độ kháng thể của mình. Và mức độ kháng thể rất cao theo truyền thống có liên quan đến thời gian bảo vệ lâu hơn. Và trong phòng thí nghiệm, có vẻ như những kháng thể đó cũng cung cấp khả năng bảo vệ tốt hơn chống lại các biến thể".

Trong khi vắc xin Pfizer và Moderna cần tiêm hai mũi cách nhau vài tuần để được bảo vệ toàn diện, thì Johnson & Johnson chỉ cần tiêm một mũi.

Khi bạn được bảo vệ bằng vắc-xin đầy đủ, cơ thể bạn sẽ còn lại nguồn cung cấp tế bào T cũng như tế bào B, những tế bào này sẽ ghi nhớ cách chống lại virus trong tương lai, giống như cách chúng làm với khả năng miễn dịch tự nhiên.

Tuy nhiên, thường mất vài tuần để cơ thể sản xuất tế bào T và tế bào B sau khi tiêm chủng. Trong thời gian này, có thể nhiễm virus gây ra COVID-19 cho đến khi cơ thể bạn có thể bảo vệ.

Trong phần Hỏi và Đáp với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Tiến sĩ Katherine O'Brien, giáo sư tại Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg, nhận xét về vắc-xin Pfizer và Moderna: "Chúng tôi thấy phản ứng miễn dịch tốt bắt đầu trong vòng khoảng 2 tuần kể từ liều đầu tiên đó. Và nó thực sự là liều thứ hai sau đó tăng cường phản ứng miễn dịch và chúng tôi thấy khả năng miễn dịch thậm chí còn mạnh hơn sau liều thứ hai, một lần nữa trong một khoảng thời gian ngắn hơn sau liều thứ hai. "

Nhu cầu về các mũi tiêm tăng cường

Trong khi các loại vắc xin được thiết kế rõ ràng để tạo ra một phản ứng miễn dịch lớn, Schaffner nói rằng chúng không hiệu quả 100%, và do đó nhu cầu tiêm nhắc lại có thể trở thành tiêu chuẩn giống như hàng năm đối với bệnh cúm, đặc biệt là để bảo vệ chống lại biến thể mới của virus gây ra COVID-19.

Trên thực tế, vào ngày 22 tháng 9 năm 2021, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA), đã sửa đổi giấy phép sử dụng khẩn cấp (EUA) cho vắc xin Pfizer-BioNTech COVID-19 để cho phép sử dụng liều tăng cường duy nhất. Điều này cho phép tiêm nhắc lại ít nhất 6 tháng sau khi một người được tiêm chủng đầy đủ.

Vào ngày 20 tháng 10, FDA ủy quyền sử dụng một liều nhắc lại duy nhất của vắc-xin Moderna COVID-19 có thể được sử dụng ít nhất 6 tháng sau khi hoàn thành loạt chính, cũng như sử dụng một liều nhắc lại duy nhất của vắc-xin Johnson & Johnson COVID-19 được tiêm ít nhất 2 tháng sau khi hoàn thành phác đồ chính đơn liều.

Ngoài ra, FDA cho phép mỗi loại vắc xin tăng cường COVID-19 có sẵn có thể được trộn và kết hợp với những người đủ điều kiện sau khi hoàn thành tiêm chủng chính.

Những người đủ điều kiện cho tất cả các chất tăng cường bao gồm những người ở độ tuổi:

- 65 tuổi trở lên.

- 18 đến 64 tuổi có nguy cơ cao bị COVID-19 nghiêm trọng.

- Từ 18 đến 64 tuổi, những người thường xuyên tiếp xúc với SARS-CoV-2 trong thể chế hoặc nghề nghiệp khiến họ có nguy cơ cao bị các biến chứng nghiêm trọng của COVID-19.

FDA đã xem xét nhiều dữ liệu khác nhau khi cho phép sử dụng thêm các mũi tiêm tăng cường.

Tiêm phòng ở trẻ em

Vào ngày 10 tháng 5 năm 2021, FDA đã mở rộng cấp phép sử dụng khẩn cấp (EUA) đối với vắc xin Pfizer-BioNTech COVID-19 cho trẻ em từ 12 đến 15 tuổi.

Vào tháng 10 năm 2021, Pfizer và BioNTech đã yêu cầu FDA cho phép sử dụng khẩn cấp vắc xin của mình cho trẻ từ 5 đến 11 tuổi.

Schaffner nói: "Chúng ta cần mở rộng sự bảo vệ đó lên một tỷ lệ lớn hơn nhiều trên toàn quốc. Trẻ em ít mắc bệnh hiểm nghèo hơn nhưng chúng có thể mắc bệnh hiểm nghèo. Đã có hơn 300 trẻ em ở mọi lứa tuổi đã chết vì COVID kể từ khi bắt đầu có COVID, và đối với những gia đình đó, con số này là 100%".

Ông nói thêm rằng biến thể Delta khiến trẻ em có xu hướng truyền virus hơn.

"Bây giờ Delta đã xuất hiện và hiện là loại virus chiếm ưu thế và dễ lây lan hơn nhiều so với chủng ban đầu và rõ ràng là nó đang di chuyển vào nhóm trẻ em. Vì vậy hành vi của nó khác với chủng ban đầu, và điều đó càng có nhiều lý do khiến trẻ em cần được tiêm chủng sớm để phòng ngừa dịch bệnh.

Nguồn tham khảo:

1. https://www.healthline.com/health-news/how-long-does-immunity-last-after-covid-19-what-we-know#A-need-for-booster-shots

2. https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/coronavirus-covid-19-update-fda-takes-additional-actions-use-booster-dose-covid-19-vaccines

3. https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/different-vaccines/how-they-work.html

4. https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/media-resources/science-in-5/episode-23---i-am-vaccinated-what-next