Các bài tập giúp phục hồi chức năng hô hấp đối với bệnh nhân viêm phổi

Tham vấn chuyên môn: - Khoa Nội Tổng hợp
Các bài tập giúp phục hồi chức năng hô hấp đối với bệnh nhân viêm phổi
Để nhanh chóng trở về trạng thái bình thường, bên cạnh điều trị bằng thuốc và chế độ dinh dưỡng hàng ngày, người bệnh cũng nên tập các bài tập giúp phục hồi chức năng hô hấp khi bị viêm phổi.

Tập hít thở là một trong những phương pháp giúp phục hồi chức năng hô hấp một cách hiệu quả. Trong các bài tập phục hồi, phương pháp tập thở cơ hoành và thở chúm môi sẽ giúp người bệnh "chủ động, tích cực" nhất.

1. Kỹ thuật thở cơ hoành giúp phục hồi chức năng hô hấp.

- Bước đầu tiên trong việc học thở là học cách hít thở sâu bằng cơ hoành. Cơ hoành là một cơ hình vòm nằm bên dưới phổi, là cơ hô hấp chính, nếu hoạt động kém sẽ làm thông khí ở phổi kém và các cơ hô hấp phụ phải tăng cường hoạt động.

- Thở bằng cơ hoành là một biện pháp phục hồi chức năng hô hấp giúp tăng cường lượng không khí di chuyển ra vào phổi mà không làm mệt mỏi các cơ hô hấp ngực. Thở bằng cơ hoành giúp người bệnh tăng cường tống thải đờm dịch. 

- Với một số bệnh nhân, đây là biện pháp dẫn lưu hiệu quả và còn làm tăng thông khí, tăng trao đổi ôxy, giúp người bệnh bớt khó thở hơn. Nên tập thở cơ hoành nhiều lần trong ngày cho đến khi trở thành thói quen để phục hồi chức năng hô hấp. Bạn có thể tập thở ở tư thế ngồi hoặc đứng với đầu giữ thẳng. Sau khi đã thành thạo kỹ thuật, nên tập thở cơ hoành cả khi đi bộ và cả khi làm việc nhà. 

- Tập thở bằng cơ hoành cần được duy trì lâu dài đối với những người mắc các bệnh về phổi, ngay cả khi người bệnh đã ra viện. Đây là biện pháp phục hồi chức năng hô hấp tốt nhất có thể đề phòng những biến chứng của bệnh, ngăn ngừa viêm nhiễm và giảm những đợt cấp tái phát.

- Kỹ thuật thở cơ hoành:

+ Nằm ngửa, thả lỏng cổ và vai, toàn thân thư giãn, tinh thần thoải mái. 

+ Đặt 1 bàn tay lên bụng và đặt bàn tay còn lại lên ngực. 

+ Hít vào chậm, đều qua mũi sao cho bàn tay trên bụng có cảm giác bụng phình lên. 

+ Lồng ngực không di chuyển. Hóp bụng lại dần theo nhịp thở ra, thở chậm qua miệng với thời gian thở ra gấp đôi thời gian hít vào và bàn tay trên bụng có cảm giác lõm xuống. 

+ Tập thở sâu, từ từ, tăng dần mỗi ngày và không quá sức. Những ngày đầu tiên trong quá trình tập luyện chỉ nên thực hiện từ 5- 10 chu kỳ/ lượt, sau đó thư giãn thở đều tự nhiên 2-3 phút trước khi lặp lại lượt tiếp theo. Mỗi buổi từ 5 - 10 lượt, mỗi ngày tập từ 1 - 2 lần. 

+  Khi thành thạo kỹ thuật, không cần hai bàn tay đặt trên bụng và ngực nữa, có thể tập cả ở tư thế ngồi hoặc đứng, thậm chí ngay cả khi đi lại, làm việc.

2. Phục hồi chức năng hô hấp bằng kỹ thuật thở chúm môi

- Ở người bị bệnh viêm phổi, triệu chứng thường gặp là khó thở. Thở chúm môi cũng là một phương pháp phục phồi chức năng hô hấp rất tốt. Người tập thở ra bằng miệng với môi chúm lại, tạo áp suất dương trong phổi giúp cho đường thở không bị xẹp lại khi thở ra nên khí thoát ra ngoài dễ dàng hơn qua đó tăng cường lưu thông đường hô hấp. 

- Kỹ thuật thở chúm môi:

+ Tư thế nằm hoặc ngồi thoải mái, thả lỏng cổ và vai, toàn thân thư giãn, tinh thần thoải mái. 

+ Hít vào chậm qua mũi (tốt nhất nên kết hợp thở cơ hoành như mô tả trên). Sau đó từ từ thở ra với môi chúm lại như đang huýt sáo, thở ra chậm sao cho thời gian thở ra gấp đôi thời gian hít vào.

+ Ngoài ra nên áp dụng kỹ thuật thở chúm môi bất cứ lúc nào cảm thấy khó thở như đi cầu thang, tập thể dục, làm việc nhà. Nên tập thở chúm môi kết hợp thở cơ hoành. Tập lặp đi lặp lại nhiều lần sao cho thật thành thạo và trở thành thói quen để có thể phục hồi chức năng hô hấp để phòng biến chứng và bệnh tái phát.


Tác giả: HNL