Phục hồi sau khi mắc COVID-19 có thể tạo ra kháng thể suốt đời không?

Phục hồi sau khi mắc COVID-19 có thể tạo ra kháng thể suốt đời không?
Những người hồi phục sau khi mắc Covid-19 nhẹ sẽ xuất hiện các tế bào tuỷ xương có thể tạo ra kháng thể trong nhiều thập kỷ dù các biến thể của virus có thể làm giảm một số khả năng bảo vệ.

1. Sau khi mắc COVID-19 có thể tạo ra kháng thể suốt đời không?

Nhiều người đã bị nhiễm SARS-CoV-2 có thể sẽ tạo ra kháng thể chống lại vi rút trong phần lớn cuộc đời của họ. Vì vậy, đề nghị các nhà nghiên cứu đã xác định được các tế bào sản xuất kháng thể tồn tại lâu dài trong tủy xương của những người đã khỏi bệnh COVID-19.

Nghiên cứu cung cấp bằng chứng cho thấy khả năng miễn dịch được kích hoạt bởi nhiễm trùng SARS-CoV-2 sẽ cực kỳ lâu dài. Menno van Zelm, nhà nghiên cứu miễn dịch học tại Đại học Monash ở Melbourne, Úc, cho biết thêm tin tốt lành, "ý nghĩa là vắc xin sẽ có cùng hiệu quả lâu dài".

Các kháng thể - các protein có thể nhận biết và giúp vô hiệu hóa các phần tử virus - là một biện pháp bảo vệ miễn dịch quan trọng. Sau khi bị nhiễm mới, các tế bào có thời gian sống ngắn gọi là nguyên bào chất là nguồn kháng thể ban đầu.

Phục hồi sau khi mắc COVID-19 có thể tạo ra kháng thể suốt đời không? - Ảnh 2.

Tế bào huyết tương tủy xương (có màu nhân tạo). Những tế bào như vậy, sản sinh ra kháng thể, tồn tại hàng tháng trong cơ thể của những người đã khỏi bệnh COVID-19 - Ảnh nature

Nhưng các tế bào này sẽ tái sinh ngay sau khi vi-rút được loại bỏ khỏi cơ thể và các tế bào khác tồn tại lâu hơn tạo ra kháng thể: tế bào B bộ nhớ tuần tra máu để tái nhiễm, trong khi tế bào huyết tương tủy xương (BMPC) ẩn trong xương, nhỏ giọt kháng thể để nhiều thập kỷ.

ông Ali Ellebedy, một nhà miễn dịch học B-cell tại Đại học Washington ở St Louis, Missouri, trưởng nhóm nghiên cứu cho biết: "Một tế bào plasma là lịch sử cuộc sống của chúng tôi, trong điều khoản của các mầm bệnh, chúng tôi đã tiếp xúc với".

Các nhà nghiên cứu cho rằng nhiễm SARS-CoV-2 sẽ kích hoạt sự phát triển của BMPC - gần như tất cả các trường hợp nhiễm virus - nhưng đã có dấu hiệu cho thấy COVID-19 nghiêm trọng có thể phá vỡ sự hình thành của tế bào. Một số nghiên cứu về khả năng miễn dịch COVID-19 ban đầu cũng gây lo lắng khi họ phát hiện ra rằng mức độ kháng thể giảm xuống không lâu sau khi phục hồi.

2. Các kết quả nghiên cứu cho thấy điều gì?

Nhóm của Ellebedy đã theo dõi việc sản xuất kháng thể ở 77 người đã khỏi bệnh sau hầu hết các trường hợp nhẹ của COVID-19. Đúng như dự đoán, các kháng thể SARS-CoV-2 đã giảm mạnh trong bốn tháng sau khi nhiễm bệnh. Nhưng sự suy giảm này đã chậm lại và đến 11 tháng sau khi nhiễm bệnh, các nhà nghiên cứu vẫn có thể phát hiện ra các kháng thể nhận dạng protein tăng đột biến SARS-CoV-2.

Để xác định nguồn gốc của các kháng thể, nhóm của Ellebedy đã thu thập các tế bào B bộ nhớ và tủy xương từ một nhóm nhỏ những người tham gia. Bảy tháng sau khi phát triển các triệu chứng, hầu hết những người tham gia này vẫn có các tế bào B bộ nhớ nhận dạng được SARS-CoV-2.

Phục hồi sau khi mắc COVID-19 có thể tạo ra kháng thể suốt đời không? - Ảnh 3.

Vắc xin mRNA của Pfizer sẽ kích hoạt việc sản xuất các tế bào 4 giống nhau - Ảnh nature

Trong 15 trong số 18 mẫu tủy xương, các nhà khoa học đã tìm thấy những quần thể BMPC cực thấp nhưng có thể phát hiện được mà sự hình thành của chúng đã được kích hoạt bởi sự lây nhiễm coronavirus của các cá thể từ 7–8 tháng trước. Mức độ của các tế bào này ổn định ở tất cả năm người được lấy mẫu tủy xương khác vài tháng sau đó.

Rafi Ahmed, nhà miễn dịch học tại Đại học Emory ở Atlanta, Georgia, cho biết: "Đây là một quan sát rất quan trọng", từ đó đưa ra tuyên bố về việc kháng thể SARS-CoV-2 đang giảm dần.

Ahmed cũng cho biết thêm, điều không rõ là mức độ kháng thể sẽ như thế nào trong thời gian dài và liệu chúng có cung cấp bất kỳ biện pháp bảo vệ nào hay không. "Chúng tôi đang ở giai đoạn đầu của kết quả thử nghiệm. Chúng tôi không nhìn vào năm năm, mười năm sau khi lây nhiễm".

Nhóm của Ellebedy đã quan sát thấy những dấu hiệu ban đầu cho thấy vắc xin mRNA của Pfizer sẽ kích hoạt việc sản xuất các tế bào giống nhau. Tuy nhiên, sự tồn tại của quá trình sản xuất kháng thể, cho dù là do tiêm chủng hay do nhiễm trùng, đều không đảm bảo khả năng miễn dịch lâu dài đối với COVID-19.

Ellebedy cho biết, khả năng của một số biến thể SARS-CoV-2 mới nổi có thể làm giảm tác dụng bảo vệ của kháng thể có nghĩa là có thể cần phải chủng ngừa bổ sung để khôi phục mức độ.

Nguồn tham khảo:

1. https://www.nature.com/articles/d41586-021-01442-9

2. https://www.nature.com/articles/s41586-021-03647-4


Tác giả: N.Mai