Phẫu thuật ung thư thực quản có thể gặp tác dụng phụ gì?

Tham vấn chuyên môn: - Khoa Nội Tổng hợp
Phẫu thuật ung thư thực quản có thể gặp tác dụng phụ gì?
Phẫu thuật ung thư thực quản là phương pháp điều trị hiệu quả và được sử dụng rất phổ biến hiện nay. Sau phẫu thuật bệnh nhân có thể gặp phải một số tác dụng phụ, biến chứng như trào ngược dạ dày, giảm chức năng dạ dày, rò miệng nối,...

Bên cạnh các phương pháp điều trị ung thư thực quản như hóa trị và xạ trị, phẫu thuật ung thư thực quản cũng là phương pháp điều trị rất hiệu quả và được sử dụng nhiều trên lâm sàng (đặc biệt là với các bệnh nhân ung thư thực quản giai đoạn sớm).

Tuy nhiên, phẫu thuật ung thư thực quản là một phẫu thuật lớn với phạm vi can thiệp rộng trên nhiều cơ quan khác nhau. Do vậy khi thực hiện phẫu thuật ung thư thực quản bệnh nhân vẫn có nguy cơ đối mặt với một số tác dụng phụ và biến chứng nhất định.

Một số tác dụng phụ, biến chứng có thể xảy ra sớm ngay khi bệnh nhân đang tiến hành phẫu thuật hoặc sau khi phẫu thuật chỉ vài ngày. Những tác dụng phụ, biến chứng xảy ra sớm trên bệnh nhân phẫu thuật ung thư thực quản có thể kể đến như chảy máu, đau đớn, sự xuất hiện huyết khối, nhiễm trùng,...

Tuy nhiên, phần lớn những tác dụng phụ, biến chứng sớm này đều có thể phòng tránh được nếu thực hiện phẫu thuật và chăm sóc hậu phẫu đúng quy trình và đảm bảo kỹ thuật.

Phẫu thuật ung thư thực quản có thể gặp tác dụng phụ gì?

1. Viêm phổi

Sau phẫu thuật ung thư thực quản, do đau đớn và vết mổ chưa lành nên bệnh nhân thường bị hạn chế vận động và phải nằm im một chỗ. Nhưng khi bệnh nhân nằm im một chỗ quá lâu lại khiến các chất tiết trong đường hô hấp không được bài tiết ra ngoài, gây ứ đọng chất tiết. Đây là môi trường lý tưởng để vi khuẩn sinh sôi, phát triển và gây nê tình trạng viêm phổi.

Do vậy, sau phẫu thuật ung thư thực quản bệnh nhân không nên nằm quá lâu ở một tư thế. Nếu có thể hãy cho bệnh nhân vận động sớm, hoặc giúp bệnh nhân xoay trở thường xuyên kết hợp vỗ rung lưng có thể giảm nguy cơ viêm phổi do ứ đọng.

2. Trào ngược dạ dày

Bình thường dạ dày được ngăn cách với thực quản nhờ một cơ vòng thắt vùng tâm vị dạ dày, nhờ cơ thắt này mà các thức ăn không bị di chuyển ngược từ dạ dày lên thực quản. Tuy nhiên khi phẫu thuật ung thư thực quản, nhất là phẫu thuật cắt đồng thời thực quản và dạ dày sẽ loại bỏ luôn cả cơ thắt này.

Vì thế, những bệnh nhân sau khi phẫu thuật ung thư thực quản rất dễ gặp phải tình trạng trào ngược thức ăn, dịch vị từ dạ dày lên thực quản. Biểu hiện của tình trạng này thường là cảm giác bỏng rát sau xương ức và ợ hơi, ợ chua.

Để cải thiện các biểu hiện do trào ngược dạ dày, bệnh nhân có thể được cho sử dụng một số loại thuốc như thuốc ức chế bơm proton, thuốc kháng acid và các thuốc điều hòa đường tiêu hóa.

3. Giảm chức năng dạ dày

Phẫu thuật ung thư thực quản có thể gây nên các tổn thương thần kinh chi phối cho dạ dày, điều này làm giảm khả năng co bóp của các cơ dạ dày cũng như sự bài tiết dịch vị bình thường của dạ dày. Vì thế bệnh nhân ung thư thực quản sau phẫu thuật có thể gặp phải tình trạng khó tiêu, đầy bụng do thức ăn ứ đọng tại dạ dày.

Trong một số trường hợp bệnh nhân có thể biểu hiện bằng tình trạng buồn nôn và nôn ói thường xuyên sau phẫu thuật.

4. Hẹp miệng nối

Trong một số trường hợp, bệnh nhân sau phẫu thuật ung thư thực quản có thể gặp phải tình trạng khó khăn khi nuốt do miệng nối sau phẫu thuật. Tình trạng này có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên như kỹ thuật thực hiện phẫu thuật, sự liền miệng nối không đúng mong muốn,...

Để khắc phục tình trạng hẹp miệng nối dạ dày thực quản sau phẫu thuật ung thư thực quản thông thường không cần phẫu thuật lại mà chỉ cần nong lại miệng nối bằng các thiết bị chuyên dụng để gia tăng kích thước miệng nối.

5. Rò miệng nối

Khi miệng nối trong phẫu thuật ung thư thực quản lành không tốt hoặc được khâu không kín có thể sẽ gây nên tình trạng rò miệng nối. Rò miệng nối sau phẫu thuật ung thư thực quản là một biến chứng nguy hiểm do thức ăn có thể rơi vào ổ bụng gây viêm nhiễm tại ổ bụng. Do vậy, phẫu thuật lại là cần thiết đối với các bệnh nhân bị rò miệng nối sau phẫu thuật ung thư thực quản.

Trên đây là một số tác dụng phụ, biến chứng bệnh nhân có thể sẽ gặp phải sau phẫu thuật ung thư thực quản. Để đảm bảo quá trình phẫu thuật và hồi phục sau phẫu thuật hiệu quả và an toàn, bệnh nhân cần thực hiện phẫu thuật tại cơ sở có uy tín và tuân thủ các chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ điều trị. 


Tác giả: Quang Nam