Phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt: có những phương pháp nào, ưu nhược điểm là gì?

Tham vấn chuyên môn: - Bác sĩ Chuyên khoa I Bệnh viện Quân Y 108
Phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt: có những phương pháp nào, ưu nhược điểm là gì?
Phẫu thuật cắt ung thư tuyến tiền liệt hay còn gọi là phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt nhằm mục đích loại bỏ toàn bộ tuyến tiền liệt và các tế bào ung thư tuyến tiền liệt bên trong nó.

Phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt triệt để nhằm mục đích loại bỏ tế bào ung thư khỏi toàn bộ tuyến tiền liệt. Cắt bỏ được chỉ định cho giai đoạn khối u ung thư vẫn ở giai đoạn khu trú và người bệnh đảm bảo sức khoẻ để thực hiện phẫu thuật.

Theo một vài nghiên cứu cho thấy ở giai đoạn khối u tuyến tiền liệt khu trú nếu như được điều trị tích cực bằng phẫu thuật và xạ trị chùm tia chiếu ngoài, theo dõi chặt chẽ thì tiên lượng sống trên 10 năm là hoàn toàn có khả năng.

Phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt không phù hợp cho những bệnh nhân đã can thiệp phẫu thuật vùng chậu trước đó dù bất kỳ lí do gì.

1. Các loại phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt

Có một số cách để loại bỏ tuyến tiền liệt hiện nay là phẫu thuật mở, phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt nội soi có hỗ trợ robot hoặc bằng tay.

Mặc dù phẫu thuật nội soi có robot hỗ trợ là kỹ thuật mới nhất hiện tại nhưng theo nghiên cứu gần đây thì cả ba kỹ thuật này đều có tác dụng tốt như nhau trong việc điều trị ung thư tuyến tiền liệt. Và nó cũng tương tự với các tác dụng phụ gây ra. Ưu điểm của phẫu thật nội soi bằng robot hoặc bằng tay chỉ giúp bệnh nhân ít mất máu, ít đau và ít thời gian nằm viện cũng như phục hồi nhanh hơn so với phẫu thuật mở.

1.1. Phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt nội soi

Phẫu thuật nội soi hay còn gọi là phẫu thuật xâm lấn tối thiểu bao gồm:

- Phẫu thuật nội soi bằng tay (bác sĩ tự cầm dụng cụ để làm): bác sĩ sẽ tạo 5 - 5 vết cắt nhỏ ở bụng (khu vực dạ dày) và loại bỏ tuyến tiền liệt của bệnh nhân với những dụng cụ đặc thù như ống nhỏ, dài, có gắn camera ở đầu.

- Phẫu thuật cánh tay robot: đây cũng là một dạng phẫu thuật nội soi với dụng cụ phẫu thuật tương tự như khi bác sĩ tự mổ phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt cho bệnh nhân nhưng trường hợp này sẽ thông qua một bộ máy điều khiển, cánh tay robot sẽ thay cho cánh tay của bác sĩ một cách linh hoạt.

Ưu điểm của phương pháp phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt nội soi này:

+ Rút ngắn thời gian nằm viện xuống. Tất nhiên là thời gian lưu trú còn phụ thuộc vào điều kiện sức khoẻ cũng như mức độ phẫu thuật ca bệnh.

+ Hạn chế chảy máu

+ Ít phải dùng thuốc giảm đau sau mổ nội soi

+ Được bỏ ống thông niệu đạo (thông nước tiểu) sớm nếu như không phát sinh thêm những vấn đề khác

+ Khoảng 90% bệnh nhân có thể trở lại làm việc hoặc tiếp tục hoạt động đầy đủ chỉ trong hai đến ba tuần.

1.2. Phẫu thuật mở (vết thương mở lớn)

Một vết cắt duy nhất ở bụng dưới sẽ được tạo, vết cắt kéo dài dưới rốn của bạn để có thể phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt được thuận lợi.

Sau phẫu thuật có thể để lại sẹo và thời gian hồi phục lâu hơn.

2. Ưu nhược điểm của phương pháp cắt bỏ tuyến tiền liệt

- Về ưu điểm

+ Có thể loại bỏ được toàn bộ tế bào ung thư bên trong tuyến tiền liệt

+ Kiểm tra mức độ ung thư triệt để khi quan sát bằng thấu kính hiển vi, nếu như có dấu hiệu lan ra ngoài thì sẽ bổ sung điều trị bằng xạ trị chùm tia ngoài

+ Chỉ từ 6 - 8 tuần sau phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt các bác sĩ có thể kiểm tra nồng độ PSA trong máu từ đó xác định xem liệu ung thư đã được loại bỏ hoàn toàn hay chưa

+ Làm người bệnh cảm thấy yên tâm hơn với suy nghĩ tế bào ung thư đã được cắt bỏ hoàn toàn cùng với tuyến tiền liệt.

- Về nhược điểm:

+ Phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt có thể gây ra vấn đề về rối loạn cương cứng và rối loạn tiểu tiện.

+ Cần thời gian ở lại bệnh viện, thường là  vài ngày

+ Nếu như tế bào ung thư bắt đầu lan ra ngoài tuyến tiền liệt thì bác sĩ thực hiện phẫu thuật sẽ không thể loại bỏ hết tế bào ung thư mà cần phải điều trị bổ trợ thêm

+ Mất khả năng sinh sản.

- Rủi ro khi thực hiện phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt bao gồm:

+ Chảy máu trong hoặc ngay sau khi kết thúc phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt và bệnh nhân có thể cần phải truyền máu

+ Tổn thương các cơ quan lân cận bao gồm: ruột, mạch máu, dây thần kinh, cơ sàn chậu

+ Nhiễm trùng

+ Hình thành cục máu đông ở chân di chuyển tới phổi

+ Tác dụng phụ do thuốc mê gây ra.

3. Chuẩn bị gì cho phẫu thuật?

Để bắt đầu phác đồ điều trị bằng phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt thì bác sĩ có thể kiểm tra một số thông tin liên quan tới tiền sử bệnh của bạn và thực hiện một số kiểm tra lâm sàng. Ruột cần phải được làm sạch nên có thể bệnh nhân sẽ được hướng dẫn thụt tháo vào buổi tối trước khi phẫu thuật.

Mỗi một bệnh nhân đều phải kiểm tra sức khoẻ tim mạch, phổi, chụp X quang ngực,... để kiểm tra và xử lý căng thẳng của cơ thể nếu có. Cuối cùng người bệnh sẽ được gặp bác sĩ gây mê và thảo luận về vấn đề này đồng thời sẽ tìm hiểu thêm về kiểm soát cơn đau sau phẫu thuật.


Nguồn dịch: https://www.webmd.com/prostate-cancer/guide/laparoscopic-prostate-surgery#1

Tác giả: Phạm Thanh