Ung thư máu là căn bệnh liên quan đến các tế bào máu và tủy xương - nơi tế bào máu được tạo ra. Bệnh ung thư máu có thể khiến các tế bào máu thay đổi cách thức và hiệu quả hoạt động.
Có 3 loại tế bào máu bao gồm:
- Các tế bào bạch cầu chống lại nhiễm trùng, chúng là một phần của hệ thống miễn dịch.
- Các tế bào hồng cầu mang oxi đến các mô và cơ quan trên cơ thể, đồng thời đưa CO2 vào phổi.
- Tiểu cầu giúp đông máu khi có tổn thương.
Bệnh ung thư máu được chia thành 3 loại chính gồm:
- Bệnh bạch cầu
- Ung thư hạch
- Đa u tủy
Những loại bệnh này khiến tủy xương và hệ bạch huyết tạo ra các tế bào máu hoạt động không bình thường. Chúng ảnh hưởng đến các loại tế bào bạch cầu khác nhau và hoạt động theo những cách riêng.
Bệnh bạch cầu là loại ung thư máu tạo ra rất nhiều tế bào bạch cầu không thể chống lại nhiễm trùng. Bệnh được chia thành 4 loại dựa trên loại tế bào bạch cầu mà nó ảnh hưởng và tốc độ phát triển (cấp tính hoặc mãn tính).
Bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính bắt đầu với các tế bào bạch cầu (tế bào lympho) trong tủy xương. Cơ thể bệnh nhân sẽ tạo ra những tế bào lympho tách ra khỏi các tế bào bạch cầu khỏe mạnh. Các tế bào lympho này có thể phát triển rất nhanh chóng nếu không được điều trị.
Đây là loại ung thư máu phổ biến nhất ở trẻ em. Trẻ em từ 3 đến 5 tuổi có khả năng mắc bệnh cao nhất. Đồng thời, bệnh cũng có thể xuất hiện ở những người trên 75 tuổi.
Các yếu tố rủi ro của bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính gồm có:
- Tiền sử gia đình có người mắc bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính.
- Từng được điều trị bằng hóa trị hoặc xạ trị cho một loại ung thư khác.
- Từng tiếp xúc với bức xạ.
- Mắc hội chứng Down hoặc rối loạn di truyền khác.
Bệnh bạch cầu tủy cấp tính bắt đầu trong các tế bào myeloid và phát triển thành các tế bào bạch cầu, hồng cầu và tiểu cầu. Bệnh bạch cầu cấp tính có thể làm giảm một lượng lớn tế bào máu khỏe mạnh. Dạng bệnh bạch cầu này cũng thường phát triển rất nhanh chóng.
Bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến những người trên 65 tuổi và phổ biến ở nam giới hơn nữ giới. Yếu tố rủi ro của bệnh bạch cầu cấp tính bao gồm:
- Từng được điều trị ung thư bằng hóa trị hoặc xạ trị.
- Từng tiếp xúc với những chất độc hại như benzen.
- Hút thuốc lá.
- Bị rối loạn máu như suy tủy hoặc đa hồng cầu, hoặc rối loạn di truyền như hội chứng Down.
Bệnh bạch cầu lymphocytic mãn tính là loại bệnh bạch cầu phổ biến nhất ở người lớn. Bệnh bắt đầu từ các tế bào lympho trong tủy xương và phát triển chậm hơn những loại khác. Nhiều người mắc CLL không bất kỳ triệu chứng nào trong nhiều năm cho đến khi bệnh ung thư máu bắt đầu.
Bệnh bạch cầu lymphocytic mãn tính xảy ra chủ yếu ở những người trên 70 tuổi. Tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư máu có thể làm tăng tỷ lệ mắc căn bệnh này. Ngoài ra, việc thường xuyên tiếp xúc với các hóa chất như thuốc diệt cỏ hoặc thuốc trừ sâu cũng là nguyên nhân gây bệnh.
Bệnh bạch cầu dòng tủy mãn tính là loại ung thư máu này bắt đầu trong các tế bào tủy. Các tế bào bất thường này có xu hướng phát triển khá chậm.
Bệnh bạch cầu dòng tủy mãn tính phổ biến ở nam giới hơn so với nữ giới. Bệnh thường ảnh hưởng đến người lớn, tuy nhiên trẻ em cũng có nguy cơ mắc căn bệnh này. Nguy cơ mắc bệnh sẽ cao hơn đối với những người từng tiếp xúc với phóng xạ mức độ cao.
Ung thư hạch là một căn bệnh ung thư máu thuộc hệ thống bạch huyết. Hệ thống bạch huyết bao gồm các hạch bạch huyết, lá lách và tuyến ức, giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng.
Có 2 loại ung thư hạch chính:
- Ung thư hạch Hodgkin: Bắt đầu trong các tế bào miễn dịch gọi là tế bào lympho B, hay tế bào B. Những tế bào này tạo ra protein gọi là kháng thể chống lại vi trùng. Những người mắc ung thư hạch Hodgkin có các tế bào lympho lớn (tế bào Reed-Sternberg) trong các hạch bạch huyết của họ.
- Ung thư hạch không Hodgkin: Bắt đầu trong các tế bào B hoặc trong một loại tế bào miễn dịch khác gọi là tế bào T. Ung thư hạch không Hodgkin thường phổ biến hơn so với ung thư hạch Hodgkin.
Các loại ung thư hạch có thể được chia thành những loại nhỏ hơn. Các tiểu loại của ung thư hạch sẽ dựa trên vị trí ung thư bắt đầu và mức độ phát triển.
Những người có hệ thống miễn dịch yếu thường có khả năng cao mắc ung thư hạch. Nhiễm vi-rút Epstein-Barr, HIV hoặc vi khuẩn Helicobacter pylori (H. pylori) cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Ngoài ra, ung thư hạch còn được chẩn đoán ở những người từ 15 đến 35 tuổi và trên 50 tuổi.
Đa u tủy là bệnh ung thư liên quan đến các tế bào plasma trong tủy xương. Tế bào plasma là một loại tế bào bạch cầu tạo ra kháng thể.
Bệnh khiến các tế bào tủy lan rộng qua tủy xương, làm hỏng xương và lấn át các tế bào máu khỏe mạnh. Những tế bào này cũng tạo ra các kháng thể khiến cơ thể không thể chống lại sự nhiễm trùng. Loại ung thư này thường được gọi là đa u tủy vì nó được tìm thấy ở nhiều phần của tủy xương.
Đàn ông trên 50 tuổi là đối tượng có nguy cơ mắc loại ung thư máu đa u tủy cao nhất. Ngoài ra, bệnh còn có thể xuất hiện bởi những yếu tố sau:
- Tiền sử gia đình có người mắc đa u tủy.
- Béo phì
- Từng tiếp xúc với bức xạ trong thời gian dài.
Hy vọng những thông tin về 3 loại ung thư máu vừa rồi sẽ giúp ích cho bạn trong việc bảo vệ sức khỏe cho chính mình và người thân. Chúc bạn luôn khỏe mạnh và hạnh phúc.
Bài dịch: https://www.webmd.com/cancer/lymphoma/types-and-differences#2