Phác đồ điều trị hen phế quản ở trẻ em như thế nào?

1. Mục tiêu điều trị hen phế quản ở trẻ em

Mục tiêu điều trị hen phế quản ở trẻ em là phòng ngừa các biến chứng mãn tính cũng như giảm thiểu các khó chịu mà hen phế quản gây ra cho trẻ em.

- Duy trì chức năng hô hấp bình thường hoặc gần như bình thường cho trẻ.

- Duy trì mức độ hoạt động bình thường của hệ hô hấp ngay cả khi trẻ vận động gắng sức.

- Phòng các đợt hen cấp gây nguy hiểm tới tính mạng của trẻ.

- Cung cấp các loại thuốc điều trị hen phế quản ở trẻ em ưu việt, hạn chế các tác dụng phụ do thuốc gây ra.

Để đạt được những mục tiêu điều trị hen phế quản ở trẻ em như trên, trẻ em cần được thực hiện những nhóm giải pháp sau:

- Đo và đánh giá chức năng của phổi, cũng như đánh giá mức độ nguy hiểm mà cơn hen phế quản gây ra cho trẻ em.

- Sử dụng thuốc đúng mục đích và đem lại hiệu quả điều trị cao nhất, các nhóm thuốc thường được dùng trong điều trị hen phế quản ở trẻ em bao gồm: nhóm giảm co thắt cơ trơn phế quản và giảm nhanh các triệu chứng bao gồm thuốc cường beta tác dụng ngắn, corticoid toàn thân, thuốc kháng cholinergic. Ngoài ra còn có nhóm Corticoid dạng hít, thuốc kháng leucotrien, Theophyline.

- Kiểm soát tốt các dị nguyên có thể gây dị ứng cho trẻ bao gồm: Phấn hoa, lông thú, tôm, cua, cá biển,…

- Giáo dục sức khỏe cho cha mẹ của trẻ để hiểu về bệnh cũng như biết cách chăm sóc con tốt hơn.

- Các loại thuốc được dùng trong điều trị hen phế quản ở trẻ em

2. Điều trị cắt cơn

Điều trị cắt cơn như thế nào còn phụ thuộc vào mức độ nặng nhẹ của cơn hen phế quản cấp cũng như mức đáp ứng khi sử dụng thuốc điều trị hen phế quản ở trẻ em. Các thuốc thường dùng trong xử lý cơn hen cấp bao gồm:

Điều trị cắt cơn phụ thuộc vào mức độ nặng của cơn hen cấp và mức đáp ứng của từng bệnh nhân để xử lý cho phù hợp. Các thuốc thường dùng trong xử lý cơn hen cấp ở trẻ em bao gồm:

Thuốc cường beta giao cảm: Thuốc cường beta giao cảm là nhóm thuốc đầu tay của các Bác sĩ chuyên khoa dùng để điều trị hen phế quản ở trẻ em. Cường beta có tác dụng tốt trong việc giãn phế quản, bảo vệ phế quản, phòng co cơ phế quản do tập luyện gắng sức. Nhưng nhóm thuốc điều trị hen phế quản ở trẻ em này cũng có một số tác dụng phụ phổ biến như đau đầu, hồi hộp trống ngực, hạ kali máu,…

Corticosteroid dạng hít: Corticosteroid dạng hít là dạng thuốc điều trị hen phế quản ở trẻ em được sử dụng nhiều trên lâm sàng. Nhóm thuốc này giúp kiểm soát hen suyễn phổ biến cho trẻ dưới 5 tuổi. Một số loại thuốc thường được dùng như budesonide, beclomethasone (Qvar), fluticasone (Flovent HFA),…

Corticosteroid dạng hít thường được dùng trong thời gian ngắn nhằm mục đích giảm nhanh các triệu chứng viêm ở trẻ, liều dùng của nhóm thuốc này chỉ là từ 3 – 5 ngày ở những trẻ dưới 5 tuổi và không quá 7 ngày ở những trẻ trên 5 tuổi. Khi sử dụng Corticosteroid dạng hít để điều trị hen phế quản ở trẻ em sẽ giúp kiểm soát hen và giải quyết nhanh đợt cấp của hen nặng và hen vừa dai dẳng.

Thuốc cường beta giao cảm được sử dụng chung với thuốc kháng cholinergic: Nhóm thuốc này được sử dụng để điều trị những đợt cấp ở trẻ, loại thuốc phổ biến nhất là Ipratropium dạng khí dung. Ngoài việc điều trị những đợt cấp do hen phế quản gây ra, trẻ cũng cần được điều trị dự phòng cơn hen.

3. Điều trị dự phòng hen

Để điều trị hen phế quản ở trẻ em dưới mức độ dự phòng cơn hen tái phát, các Bác sĩ chuyên khoa còn phụ thuộc vào các thể lâm sàng cũng như nhóm tuổi và mức độ kiểm soát cơn hen. 

Điều trị hen phế quản ở trẻ em dưới 5 tuổi có thể sử dụng antileucotrien để điều trị dự phòng. Ở những trẻ có tần suất cơn hen cao hơn, hay những trẻ có tiền sử dị ứng có thể được sử dụng thêm corticoid đường hít liều thấp dùng hàng ngày.