"Ô nhiễm không khí lúc sáng sớm", người dân hay tập thể dục buổi sáng ở khu đô thị lớn cần chú ý

Thói quen tập thể dục buổi sáng, nhất là lúc sáng sớm (hoặc đêm muộn) vì cho rằng không khí vào buổi sáng sớm là trong lành nhất, sạch sẽ nhất không phải là một quan niệm đúng. PGS BS Nguyễn Thị Hoài An, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa An Việt cho biết, ở các khu đô thị đông dân, ô nhiễm không khí lúc sáng sớm ở các khối không khí tầng thấp có thể gây ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe.

1. Ô nhiễm không khí lúc sáng sớm và đêm muộn

PGS.BS Hoài An cho biết, đã có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, việc tập thể dục buổi sáng sớm ở các khu đô thị đông dân có thể gây ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe bởi đây là thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng nề nhất. Không chỉ những khu đô thị đông dân, các khu công nghiệp và khu dân cư gần đường giao đông với lưu lượng di chuyển lớn cũng dễ dàng bị ô nhiễm.

Chưa kể đến, vào mùa đông, vào các thời điểm xuất hiện gió mùa Đôgn bắc sẽ xảy ra hienj tượng nghịch nhiệt do bức xạ vào ban đêm từ đó gây tăng chỉ số ô nhiễm không khí ở mức cao gấp 2 - 3 lần so với ban ngày. Khi chỉ số này lớn, thời gian ô nhiễm không khí sẽ kéo dài cho tới sáng sớm.

Hay nói cách khác, khi nhiệt độ của lớp không khí cách mặt đất khoảng vài trăm mét tăng dần theo độ cao, trái ngược với thông thường là càng lên cao thì nhiệt độ sẽ càng giảm. Lúc này, các cơ quan hô hấp và phổi sẽ bị ảnh hưởng trước nhất và nhiều nhất.

Đồng quan điểm với PGS.BS Hoài An thì GS.TS Hoàng Xuân Cơ - công tác tại khoa Khoa học môi trường và bảo vệ môi trường, Đại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội cũng cho biết, thời gian từ đầu tháng 10 trở lại đây, không khí ở Hà Nội luôn ở mức ô nhiễm "có hại cho sức khỏe", nhất là đối với người già và trẻ nhỏ. Nguyên nhân có thể bắt nguồn do ở thành phố có rất nhiều nguồn phát khí thải ảnh hưởng tới chất lương của không khí.

GS.TS Xuân Cơ giải thích thêm, bên cạnh các nguồn gây ô nhiễm không khí chính như khí thải của các phương tiện di chuyển và máy móc ở công trường thi công thì những cá thể kinh doanh quán ăn sáng thường có thói quen mở hàng sớm. Trong đó, khí thải từ bếp than đun cũng góp phần không nhỏ gây ô nhiễm không khí lúc sáng sớm.

“Các hộ bán hàng ăn như bún, phở, đồ ăn sáng đều dậy rất sớm để nhóm bếp. Khí thải từ than của một số khu vực bay lên đồng loạt nên không thoát ra ngay được. Trong khi trạm quan trắc đo chất lượng không khí lại đặt cạnh đó thì việc đo được chỉ số AQI cao là điều dễ hiểu”, GS Cơ nói.

Vì thế mà những người đang mắc các bệnh hô hấp mãn tính, người có hệ miễn dịch suy yếu như người cao tuổi hay hệ miễn dịch non nớt như trẻ nhỏ đặc biệt không nên ra ngoài tập thể dục lúc sáng sớm do ô nhiễm không khí. Tốt nhất, nên tập khi có ánh nắng mặt trời lên.

2. Lời khuyên của các sĩ

- Vệ sinh đường mũi họng sau khi tập thể dục về

PGS.BS Hoài An khuyên rằng, với những người đi tập thể dục ngoài trời về tốt nhất cần phải vệ sinh mũi họng sạch sẽ. Sử dụng nước muối sinh lý để có thể làm sạch đường hô hấp trên. Bởi nếu đường hô hấp trên bị nhiễm khuẩn thì rất dễ tạo ra môi trường cho vi sinh vật xâm nhập và gây ra các bệnh như viêm xoang, viêm tai giữa, các bệnh về phổi hay bệnh phế quản.

- Không mở cửa vào sáng sớm

Tiếp theo đó, với các hộ gia đình, vào sáng sớm không nên mở cửa mà cần bật máy lọc không khí hay các thiết bị lọc chuyên dụng giúp giảm bớt nồng độ ô nhiễm.

- Có chế độ dinh dưỡng khoa học

Người dân cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý, bổ sung rau xanh, trái cây và những thực phẩm giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống chọi với sự phát triển của vi sinh vật gây hại cho hệ hô hấp.

- Có thể tập thể dục trong nhà để thay thế

Với những thời điểm ô nhiễm không khí ở Hà Nội tăng cao, người dân có thể thay thế bằng các bài tập thể dục trong nhà. Không nên tập ở vỉa hè, gần đường quốc lộ hay sát mặt đường hoặc những khu công nghiệp.

Chọn những nơi tập có ánh nắng mặt trời, nhiều cây xanh để giảm tiếng ồn, bụi bẩn hay khí thải ô nhiễm từ nhà máy hay các phương tiện công cộng.

- Phòng tránh bị đột quỵ do tập thể dục vào sáng sớm

Thời gian gần đây có rất nhiều những trường hợp bị đột quỵ do sốc nhiệt và khởi động không kỹ khi tập thể dục vào lúc sáng sớm, nhất là ở người cao tuổi. Nhiệt độ buổi sáng thường thấp hơn nên cần khởi động kỹ hơn khoảng 15 phút trước khi tập để cơ thể thích nghi dần dần.