Những thực phẩm bổ dưỡng cho sức khỏe khi ăn chay nhưng lại gây một số tác dụng phụ nếu lạm dụng

1. Ăn chay là gì, ăn chay có tốt không?

Ăn chay trường là lựa chọn ăn các loại rau, củ, quả, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu và sử dụng dầu thực vật trong bữa ăn hàng ngày. Thực hiện chế độ ăn chay là loại bỏ thịt và dầu động vật ra khỏi chế độ ăn.

Lựa chọn ăn chay có nhiều lý do, có thể do đạo đức, y tế, tôn giáo, chính trị hoặc do môi trường, kinh tế và sức khỏe. Trên thế giới có Ấn Độ có đến hơn 40% dân số thực hiện chế độ ăn chay.

Chế độ ăn chay đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Do đó, ăn chay là một biện pháp ăn uống lành mạnh và giúp giảm thiểu nhiều nguy cơ bệnh tật. Ăn chay giúp giảm nguy cơ tử vong do bệnh thiếu máu cục bộ. Ngoài ra, ăn chay còn giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh tăng huyết áp, tiểu đường.

Thực hiện chế độ ăn chay còn phù hợp với những đối tượng có ý định giảm cân và làm đẹp da.

Ăn chay tốt cho sức khỏe tuy nhiên không nên lạm dụng. Những loại thực phẩm ăn chay bổ dưỡng có thể cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể nhưng nếu bổ sung quá nhiều thì sẽ gây hại cho sức khỏe và gây ra một số tác dụng phụ đối với cơ thể.

2. Những thực phẩm ăn chay bổ dưỡng nhưng không nên lạm dụng

2.1. Nước

Bổ sung nước đầy đủ cho cơ thể luôn là điều cần thiết. Tuy nhiên, chỉ nên uống lượng nước vừa đủ mỗi lần uống, mỗi ngày uống mà không nên uống quá nhiều. Uống quá nhiều nước có thể khiến bạn bị ngộ độc nước.

Ngoài ra, uống quá nhiều nước còn gây tình trạng mất cân bằng điện giải do nồng độ natri hạ xuống thấp. Tình trạng hạ natri máu khiến thận không xử lý được. Không chỉ vậy, uống nhiều nước còn khiến tích tụ nước trong não gây phản ứng nguy hiểm thậm chí đe dọa tính mạng con người.

Bổ sung nước vừa đủ dựa theo chiều cao, cân nặng và tình trạng sức khỏe của mỗi người. Mỗi người bình thường cần bổ sung khoảng 2 lít nước mỗi ngày. Nếu người bị bệnh liên quan đến thận hoặc chơi thể thao cần bổ sung nước theo hướng dẫn của bác sĩ.

2.2. Đậu nành

Đây là thực phẩm bổ dưỡng có nhiều vitamin B, chất xơ và kali,... đậu nành được xem là một loại protein hoàn chỉnh vì có chứa đến 9 axit amin thiết yếu trong cơ thể mà cơ thể không thể tự tạo ra.

Đậu nành gây những ảnh hưởng đến thuốc nội tiết tố điều trị suy giáp với nữ giới gặp vấn đề về tuyến giáp. Ngoài gây ra vấn đề về tuyến giáp đối với nam giới, đậu nành còn khiến nam giới gặp phải tình trạng nữ hóa tuyến vú. Sử dụng đậu nành nhiều dễ khiến bạn bị đầy hơi, khó chịu và dị ứng đậu nành.

Bạn chỉ nên sử dụng đậu, thực phẩm từ đậu nành khoảng 3 đến 4 lần mỗi tuần.

2.3. Cà rốt

Trong cà rốt chứa nhiều beta-carotene khi hấp thụ vào cơ thể sẽ chuyển thành vitamin A. Chất dinh dưỡng trong cà rốt giúp duy trì thị lực, bảo vệ mắt và giúp da sáng mịn. Nhưng nếu lạm dụng sẽ gây ra chứng carotene huyết, đây là bệnh khiến da vàng đi dễ gây nhầm lẫn với bệnh vàng da.

Đối tượng trẻ nhỏ không nên ăn quá nhiều cà rốt vì có thể gây hiện tượng đầy hơi do trong cà rốt có chứa nhiều carbohydrate và chất xơ. Ngoài ra, chất xơ ở cà rốt còn có thể khiến trẻ nhỏ gặp những trở ngại trong quá trình hấp thu chất dinh dưỡng khác như: sắt, kẽm, canxi,...

Chỉ nên bổ sung cà rốt vào thực đơn 2 đến 3 lần mỗi tuần. Người lớn có thể bổ sung 100 gram còn trẻ nhỏ nên bổ sung 50 gram cà rốt một lần ăn.

2.4. Củ dền

Loại củ giàu vitamin và khoáng chất. Trong củ dền còn chứa nhiều oxit nitric giúp cơ thể chuyển thành nitrat làm giảm huyết áp. Tuy nhiên, nếu lạm dụng có thể gây ra tình trạng khó tiêu, sỏi mật, sỏi thận, ảnh hưởng đến thai kỳ và làm cản trở khả năng hấp thụ dinh dưỡng khác của cơ thể.

Bạn chỉ nên ăn củ dền khoảng 2 đến 3 lần mỗi tuần. Đối với người bệnh cao huyết áp có thể uống 250ml nước ép củ dền để hạ huyết áp.

2.5. Quả bơ

Quả bơ chứa nhiều chất xơ, vitamin bổ dưỡng cho cơ thể. Loại quả này còn giúp giảm cholesterol xấu và duy trì tế bào do hàm lượng chất béo bão hòa đơn cao.

Bơ còn tốt cho sức khỏe tim mạch, ngăn ngừa ung thư, cải thiện hệ tiêu hóa của con người. Tuy nhiên nếu ăn quá nhiều bơ sẽ khiến bạn gặp phải các vấn đề về sức khỏe như tắc nghẽn động mạch, tăng cân, giảm sữa ở phụ nữ đang cho con bú, gặp các vấn đề về gan, dạ dày,...

Mỗi ngày chỉ nên bổ sung 1 nửa quả bơ để cung cấp đủ dinh dưỡng cho cơ thể.

2.6. Rong biển

Rong biển giàu vitamin B12 có thể thay thế thịt đối với những người đang thực hiện chế độ ăn chay trường. Rong biển còn giúp giảm cân nhờ giàu iot và chất xơ.

Tuy nhiên, nếu ăn quá nhiều rong biển sẽ gây ra các vấn đề về sức khỏe vì lượng iot cao khiến bạn bị tăng cân. Đối với bà bầu có thể gặp rủi ro khi ăn quá nhiều rong biển và khiến mẹ gặp vấn đề tuyến giáp, thai nhi gặp vấn đề về suy giáp.

Bổ sung từ 150 đến 1.100 microgram đối với người bình thường trên 19 tuổi không gặp vấn đề về tuyến giáp và 250 microgram đối với phụ nữ mang thai.

Để cơ thể khỏe mạnh khi thực hiện chế độ ăn chay, bạn cần lựa chọn các loại rau củ đa dạng. Không lạm dụng chỉ ăn một loại thực phẩm vì có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe.