Những tác dụng phụ của thuốc hoá trị ung thư tuyến tiền liệt và cách quản lý

Tham vấn chuyên môn: - Bác sĩ Chuyên khoa I Bệnh viện Quân Y 108
Những tác dụng phụ của thuốc hoá trị ung thư tuyến tiền liệt và cách quản lý
Hoá trị ung thư tuyến tiền liệt là phương pháp sử dụng các loại thuốc hoá trị đưa vào cơ thể thông qua tiêm, truyền. Thuốc hoá trị liều mạnh có thể gây tổn hại tới cơ thể và phản ứng phụ là khác nhau tuỳ vào mỗi bệnh nhân.

Hoá trị ung thư tuyến tiền liệt được sử dụng ở giai đoạn 4 của bệnh. Lúc này tế bào ung thư đã di căn tới các bộ phận khác của cơ thể và cần một liệu pháp giảm sự xâm lấn đồng thời giảm đau đớn cho bệnh nhân.

Trước khi bắt đầu hoá trị tuyến tiền liệt thì bác sĩ sẽ phải nói cho bệnh nhân biết những tác dụng phụ có thể gặp phải (dự kiến) và cách đối phó với chúng như thế nào. Dưới đây là tác dụng phụ của hai loại thuốc hoá trị ung thư tuyến tiền liệt cần lưu ý

1. Thuốc hoá trị ung thư tuyến tiền liệt docetaxel

Thuốc docetaxel là thuốc hoá trị hấp thụ khá tốt, một số bệnh nhân sau khi được truyền docetaxel có cải thiện tốt các trệu chứng: đau, mệt mỏi, suy yếu. Tuy vậy thì có một số tác dụng phụ của loại thuốc này như sau:

- Sốt: chiếm tỷ lệ từ 5 - 10% các ca hoá trị với thuốc hoá trị ung thư tuyến tiền liệt này do lượng bạch cầu sau điều trị bị giảm. Lúc này người bệnh cần phải được chăm sóc y tế tránh nguy hiểm tới tính mạng. Giải pháp y tế giải quyết tác dụng phụ này có thể là Thuốc kích thích sản sinh bạch cầu. Tuy nhiên thuốc này cần phải có chỉ dẫn của bác sĩ mới được sử dụng.

- Mệt mỏi: có tới 50% nam giới sau hoá trị ung thư tuyến tiền liệt với docetaxel đều cảm thấy cơ thể mệt mỏi. Thường là tuần đầu tiên của mỗi chu kỳ hoá trị liệu.

- Tê, yếu ở ngón chân hoặc ngón tay do chức năng thần kinh bị ảnh hưởng. Tác dụng phụ này có thể biến mất, tuy nhiên thì cần phải có thời gian. Nguy hiểm hơn một số vấn đề về thần kinh có thể xảy ra. Lúc này có thể xem xét đến việc giảm liều docetaxel, trì hoãn liều kế tiếp hoặc dừng điều trị, tuy nhiên phải đảm bảo sau khi đình chỉ thì phải khống chế được tác dụng phụ cũng như ngăn chặn được ung thư phát triển.

Điều quan trọng là bệnh nhân phải nói với bác sĩ nếu như gặp phải những vấn đề về thần kinh để có thể tìm ra cách xử lý tốt nhất cho những liều hoá trị ung thư tuyến tiền liệt bằng docetaxel tiếp theo.

- Các tác dụng phụ nhẹ khác có thể giải quyết được:

+ Chảy máu (1%) do tiểu cầu thấp

+ Thiếu máu (5%)

+ Suy giảm chức năng tim (10%)

+ Rụng tóc (65%)

+ Tiêu chảy (32%)

+ Móng tay bị biến dạng (30%)

+ Chán ăn (20%)

+ Khó thở (15%)

+ Giữ nước (10 - 20%).

2. Thuốc hoá trị ung thư tuyến tiền liệt Cabazitaxel

Cabazitaxel là loại thuốc hoá trị có thể ảnh hưởng tới công thức máu và hầu như cần phải điều trị cùng với thuốc kích thích sản sinh bạch cầu, chống nhiễm trùng để tránh nguy hiểm tới tính mạng do hệ miễn dịch bị suy giảm nghiêm trọng. Đây cũng là tác dụng phụ cần lưu ý nhất khi hoá trị ung thư tuyến tiền liệt bằng thuốc này.

Việc truyền máu cũng có thể cần thiết nếu như cần giải quyết vấn đề liên quan đến mệt mỏi và khó thở do lượng máu thấp gây nên. Ngoài tác dụng phụ trên thì còn có một số tác dụng phụ khi hoá trị ung thư tuyến tiền liệt bằng thuốc này gây ra đó là:

- Mệt mỏi (37%)

- Bệnh thần kinh (13%)

- Khó thở (12%)

- Nhức đầu (8%)

- Rụng tóc (10%)

- Đau bụng (17%)

- Tiêu chảy (6%)

- Huyết áp thấp (5%).

May mắn rằng gần đây các báo cáo cho thấy tác dụng phụ của thuốc cabazitaxel trong hoá trị ung thư tuyến tiền liệt có thể giảm và việc dùng liều thấp hơn so với ban đầu cũng được phê duyệt.

Hãy nói chuyện với bác sĩ nếu như bệnh nhân sau hoá trị hoặc đang hoá trị ung thư tuyến tiền liệt gặp phải bất kì một tác dụng phụ nào để được giải quyết ngay lập tức - đừng chờ đợi tới chu kỳ hoá trị tiếp theo.


Nguồn dịch: https://www.pcf.org/about-prostate-cancer/prostate-cancer-side-effects/chemotherapy-side-effects/

Tác giả: Phạm Thanh