Những lưu ý trong cách chăm sóc bệnh nhân đột quỵ và xuất huyết não

Đột quỵ xảy ra do cục máu đông làm nghẽn lòng động mạch làm thiếu máu não hoặc hiện tượng chảy máu trong não. Trong quá trình điều trị và phục hồi, người nhà cần chú ý tới những nguyên tắc chăm sóc bệnh nhân đột quỵ để có hiệu quả cao nhất.

1. Sau khi đột quỵ và xuất huyết não, bệnh nhân sẽ bị ảnh hưởng như thế nào?

Các chức năng cơ thể bị ảnh hưởng 

Cơ yếu đi và có thể liệt nửa người gây trở ngại cho sự thăng bằng, gây mệt mỏi và giảm vận động. Ngoài ra người bệnh còn cảm thấy khó khăn trong việc nuốt, tầm nhìn bị thay đổi, khó khăn trong việc kiểm soát bàng quang và ruột làm rối loạn tiểu tiện và đại tiện.

Rối loạn giao tiếp 

Một trong những rối loạn giao tiếp phổ biến nhất là chứng mất ngôn ngữ, khó khăn trong nói, viết, đọc hoặc thậm chí hiểu được những gì người khác đang nói khi giao tiếp.

Suy giảm trí nhớ và tư duy

Đột quỵ và xuất huyết não thường ảnh hưởng đến trí nhớ. Nếu ảnh hưởng đến vùng não phải, bệnh nhân có thể bị các rối loạn về không gian - nhận thức, làm suy yếu khả năng đánh giá kích thước, khoảng cách, tốc độ, vị trí hoặc cấu trúc.

Bệnh nhân thường không thể viết các chữ cái và con số, không nhận biết được phía bên trong hoặc bên ngoài, mặt trái hoặc mặt phải của quần áo. Thậm chí một số bệnh nhân không thể xác định được họ đang đứng hoặc đang ngồi.

Thay đổi cảm xúc

Thay đổi cảm xúc có thể bao gồm lo âu, trầm cảm, dễ cáu kỉnh và thiếu kiểm soát cảm xúc. Khi đột quỵ và xuất huyết não ảnh hưởng não vùng trán hoặc vùng thân não có thể dẫn đến mất kiểm soát cảm xúc. Biểu hiện có thể cười và sau đó khóc òa đột ngột, đặc biệt là khi bệnh nhân nằm lâu trên giường.

Thay đổi hành vi 

Khi đột quỵ̣ và xuất huyết não ảnh hưởng bên não trái có thể làm cho bệnh nhân chậm chạp, vô tổ chức hay quá thận trọng, đặc biệt trong các hoạt động mới. Thái độ hay do dự và lo lắng, không giống như cách người bệnh ứng xử trước khi bị đột quỵ.

Ngược lại, khi đột quỵ và xuất huyết não ảnh hưởng ở não phải có khả năng làm bệnh nhân có hành động nhanh chóng và bốc đồng hơn. Họ có thể bỏ qua những thách thức và cố gắng để thực hiện các hoạt động vượt quá khả năng của họ.

2. Nguyên tắc chăm sóc bệnh nhân đột quỵ và xuất huyết não

Cần chú ý giảm nguy cơ đột quỵ tái phát

Một khi bệnh nhân đã bị đột quỵ và xuất huyết não có nguy cơ bị tái phát, nếu không được điều trị thích hợp và thiếu kiểm soát. Để giảm nguy cơ này, người nhà cần đảm bảo bệnh nhân dùng thuốc đúng cách, thực hiện đúng các bài tập phục hồi và tham khảo ý kiến bác sĩ thường xuyên.

Người nhà cần nắm các thông tin liên quan bệnh và thuốc men khi chăm sóc bệnh nhân đột quỵ và xuất huyết não

Tốt nhất người chăm sóc cần trao đổi với bác sĩ để tìm hiểu những gì xảy ra sau một cơn đột quỵ và xuất huyết não. Tìm hiểu các loại thuốc đã kê toa và tác động của từng loại thuốc từ đó có những điều chỉnh cần thiết tại nhà để thích ứng và giúp bệnh nhân hồi phục.

Chú ý áp dụng vật lý trị liệu sau đột quỵ và xuất huyết não

Khi bệnh nhân đột quỵ có những biểu hiện như khó khăn trong việc di chuyển, thiếu thăng bằng dẫn đến té ngã, không có khả năng tham gia các hoạt động xã hội, người chăm sóc cần tham vấn bác sĩ chuyên khoa thần kinh hoặc chuyên gia phục hồi chức năng để quyết định áp dụng điều trị cho người bệnh.

Người nhà cần lưu tâm điều trị ngay khi phát hiện trầm cảm 

Khoảng 30-50% bệnh nhân đột quỵ và xuất huyết não sẽ bị trầm cảm tại một số thời điểm trong quá trình phục hồi. Trầm cảm có thể ảnh hưởng đến sự phục hồi của bệnh nhân. Khi người bệnh có những dấu hiệu trầm cảm như cảm thấy tuyệt vọng, mất hứng thú trong các sở thích trước đây, những thay đổi trong sự thèm ăn và rối loạn giấc ngủ... cần hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa để điều trị ngay.

Tóm lại, chăm sóc bệnh nhân sau khi bị đột quỵ là một quá trình kéo dài, kiên trì và phải có kiến thức cơ bản. Nắm vững các nguyên tắc chăm sóc bệnh nhân đột quỵ và xuất huyết não là cách tốt nhất nhằm tránh bệnh tái phát và kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân.