Trên thị trường hiện nay, việc mua bán và sử dụng các loại thuốc điều trị cảm cúm để làm giảm các triệu chứng như đau đầu, sốt cao, viêm đường hô hấp... là khá dễ dàng. Tuy nhiên, không phải loại thuốc nào được quảng cáo là có khả năng điều trị cảm cúm cũng vô hại. Thực tế, không phải đối tượng nào cũng sử dụng được các loại thuốc này bởi chúng có thể gây ra những tác dụng phụ không đáng có.
Cảm cúm là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây ra, lây lan chủ yếu qua đường hô hấp, thường xảy ra vào thời điểm giao mùa. Sau khoảng 1-3 ngày kể từ khi nhiễm virus, các triệu chứng của bệnh bắt đầu thể hiện ra bên ngoài như sốt, đau đầu, ngạt mũi, chảy nước mũi, đau rát họng, đau nhức cơ bắp,...
Các loại thuốc điều trị cảm cúm chỉ có tác dụng làm giảm nhẹ các triệu chứng của bệnh (Ảnh: Internet)
Các triệu chứng cảm cúm có thể gây ra nhiều phiền toái, bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên, thực tế, các triệu chứng này có thể xuất hiện và tự biến mất sau từ 7-14 ngày mà không cần sử dụng thuốc.
Một số người lựa chọn sử dụng thuốc điều trị cảm cúm. Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp làm giảm đau đớn và cảm giác khó chịu, chứ hoàn toàn không thể loại trừ nguyên nhân gây bệnh hay rút ngắn thời gian điều trị. Khi lựa chọn sử dụng các loại thuốc này, cần hết sức lưu ý để thuốc thực sự có hiệu quả, tránh "tiền mất tật mang".
Thành phần giảm đau, hạ sốt có trong các loại thuốc điều trị cảm cúm thường được sử dụng là paracetamol. Ở liều bình thường, paracetamol dung nạp tốt và ít gây ra tác dụng phụ. Tuy nhiên, tình trạng sử dụng quá liều paracetamol là rất phổ biến và có thể gây ra tổn thương cho gan.
Cảm giác buồn nôn, nôn và đau bụng thường xuất hiện trong vòng 2-3 giờ sau khi sử dụng paracetamol quá liều. Độc tính nguy hiểm nhất do quá liều paracetamol là gây ra hoại tử gan phụ thuộc liều, có thể dẫn đến tử vong.
Cần xác định liều lượng và thời gian sử dụng paracetamol phù hợp với cân nặng và lứa tuổi (Ảnh: Internet)
Do đó, người bệnh sử dụng paracetamol cần tuân thủ đúng liều lượng và thời gian, hạn chế sử dụng rượu bia, chất kích thích khi đang dùng paracetamol do có thể làm tăng độc tính trên gan của thuốc. Đặc biệt, cần lưu ý đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc trước khi dùng để xác định được liều lượng phù hợp với cân nặng và lứa tuổi.
Thuốc điều trị cảm cúm giúp làm giảm triệu chứng ho thường được sử dụng là codein và dextromethorphan. Tuy nhiên, các loại thuốc giảm ho này chỉ phù hợp với các trường hợp ho khan, ho quá mức dẫn tới mệt, nôn ói, mất ngủ.
Hai loại thuốc ho kể trên còn có thể dẫn đến những tác dụng phụ nghiêm trọng như gây suy hô hấp, đặc biệt thường gặp ở trẻ em. Do đó, nên thận trọng khi sử dụng các loại thuốc này cho trẻ nhỏ hoặc người bệnh ho nhiều đờm, người bị hen hoặc suy giảm hô hấp,...
Codein và dextromethorphan có tác dụng làm giảm triệu chứng cảm cúm trong trường hợp bị ho (Ảnh: Internet)
Ngoài ra, Codein còn chống chỉ định đối với phụ nữ cho con bú khi người mẹ nghi ngờ hoặc được xác định thuộc nhóm người có chuyển hóa codein cực nhanh thành morphine.
Khi cảm giác ngạt mũi xuất hiện, các loại thuốc có khả năng giảm sung huyết là pseudoephedrin, phenylephrin, naphazolin, xylometazolin, oxymetazolin dạng uống, dạng nhỏ và xịt mũi. Thuốc giúp làm co mao mạch, giảm lưu lượng máu, từ đó làm giảm hiện tượng sung huyết mũi.
Không nên lạm dụng các loại thuốc làm giảm sung huyết (Ảnh: Internet)
Tuy nhiên, việc lạm dụng các loại thuốc này hoặc sử dụng cho các đối tượng nhạy cảm (đặc biệt trẻ em, người bị tăng huyết áp, bệnh mạch vành, người bị hen, suy thận, đái tháo đường hoặc cường giáp,..) có thể gây ra co mạch toàn thân dẫn đến tím tái, đổ mồ hôi, choáng váng, tăng huyết áp, hồi hộp, đánh trống ngực, chóng mặt,...
Các thuốc điều trị cảm cúm giúp chống dị ứng bao gồm clopheniramin, loratadin, diphenhydramin, triprolidin có tác dụng giảm nhẹ các triệu chứng do cảm cúm gây ra như viêm mũi, nghẹt mũi và ho do dị ứng,... Đối tượng chống chỉ định với các loại thuốc thuộc nhóm này là trẻ nhỏ, người bệnh glocom góc đóng, phì đại tuyến tiền liệt, hẹp môn vị....
Không nên tự ý sử dụng các loại thuốc điều trị cảm cúm (Ảnh: Internet)
Khi sử dụng các loại thuốc điều trị cảm cúm, cần đặc biệt lưu ý khi lựa chọn kháng sinh. Kháng sinh chỉ được sử dụng khi điều trị cảm cúm trong trường hợp có sự chỉ định của bác sĩ đối với các trường hợp bội nhiễm vi khuẩn. Người bệnh cũng cần lưu ý sử dụng đủ lượng thuốc được kê kể cả khi các triệu chứng cảm cúm đã giảm nhẹ hoặc biến mất.