Những điều cần lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân cao huyết áp

Huyết áp là chỉ số để chẩn đoán được tình trạng sức khỏe của mỗi người, do vậy huyết áp cao hay thấp đều nguy hiểm. Nếu bị chẩn đoán bệnh cao huyết áp, người bệnh cần được điều trị cũng như chế độ ăn uống sinh hoạt hợp lý. Và người thân cũng cần nhớ những điều lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân cao huyết áp dưới đây:

1. Tại sao cần lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân cao huyết áp?

Cao huyết áp được ví như "kẻ giết người thầm lặng" bởi rất nhiều người mắc căn bệnh này mà không hề hay biết, bởi nó không có các dấu hiệu quá rõ ràng. Tuy nhiên, bệnh lại gây ra rất nhiều biến chứng vô cùng nguy hiểm, chẳng hạn như: bệnh về tim mạch, suy tim, xuất huyết não, đột quỵ, suy thận cấp, phù phổi cấp, xuất huyết võng mạc…

Khi gặp biến chứng do cao huyết áp, người bệnh sẽ phải chịu nhiều di chứng vô cùng nặng nề như: thiếu máu cơ tim, trụy tim, hôn mệ, liệt nửa người; thậm chí có thể gây tử vong. Vậy Cần làm gì để phòng tránh biến chứng do tăng huyết áp?

Bệnh thường gặp ở những người cao tuổi, người hút thuốc lá lâu năm; người uống nhiều rượu và lười vận động. Nói chung, người có lối sống không khoa học có nguy cơ cao mắc bệnh cao huyết áp.

Cao huyết áp là một căn bệnh mãn tính và tiến triển theo hướng ngày càng nặng hơn. Do đó, để tránh các biến chứng nguy hiểm khi bệnh cao huyết áp nặng dần, người bệnh cần có chế độ chăm sóc cụ thể và sát sao. Và người thân cũng đặc biệt lưu ý khi chăm sóc cho bệnh nhân cao huyết áp tại nhà, tránh tình trạng cao huyết áp đột ngột diễn ra vô cùng nguy hiểm.

2. Những điều cần lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân cao huyết áp

2.1. Điều trị và nghỉ ngơi

- Điều quan trọng trong việc kiểm soát huyết áp đó chính là tuân thủ liều lượng thuốc theo kê đơn của bác sĩ. Do đó, điều lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân cao huyết áp đầu tiên chính là dặn người bệnh uống thuốc đúng theo lời dặn bác sĩ. Việc uống thất thường hay tự ý thay đổi liều lượng có thể gây tăng huyết áp đột ngột bất cứ lúc nào.

- Người thân nên mua máy đo huyết áp để kiểm tra huyết áp tại nhà mỗi ngày cho người bệnh, nên đều đặn 2 lần/ ngày. Và trước khi đo huyết áp, nên nhắc nhở người bệnh nghỉ ngơi tuyệt đối để kết quả được chính xác nhất. Kết quả huyết áp nên được ghi lại vào sổ tay theo dõi để phát hiện bất thường kịp thời.

- Nên tạo cho người bệnh có được không gian nghỉ ngơi hợp lý; làm việc không quá căng thẳng và tránh lo lắng tiêu cực.

- Một điều lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân cao huyết áp chính là cần động viên, giúp người bệnh ổn định tinh thần để việc kiểm soát huyết áp được dễ dàng hơn.

- Luôn giữ môi trường sống được sạch sẽ, tránh tiếng ồn nhiều và giữ cho cơ thể người bệnh được ấm.

- Nhắc nhở bệnh nhân cao huyết áp nên ngủ sớm, tránh thức khuya. Và giúp đỡ người bệnh hạn chế rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích có hại khác.

- Theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu của người bệnh, nếu bệnh nhân có nhiều dấu hiệu như đau đầu, chóng mặt, choáng váng thì nên lập tức để người bệnh nằm nghỉ tại chỗ. Sau đó thực hiện đo huyết áp, không nên xốc mạnh hoặc di chuyển người bệnh ngay lập tức để tránh ảnh hưởng đến mạch máu não.

- Nên gọi ngay cho bác sĩ nếu thấy tình trạng người bệnh nguy hiểm.

2.2. Chế độ ăn uống và luyện tập

2.2.1. Chế độ ăn uống

- Lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân cao huyết áp ở chế độ ăn, người thân cần chuẩn bị cho người bệnh chế độ ăn nhạt hơn, giảm lượng muối trong chế biến thức ăn; giảm mỡ, giảm đường và hạn chế rượu bia ở mức tối đa.

- Nên giảm lượng dầu mỡ trong việc chế biến thức ăn; thay các món chiên xào bằng hấp luộc nhiều hơn.

- Nên chuẩn bị cho bệnh nhân cao huyết áp một chế độ ăn nhiều rau củ và trái cây tươi. Một số loại rau củ quả đặc biệt tốt cho bệnh nhân cao huyết áp ví dụ như: cần tây, măng, rau muống, cà rốt, cà chua, nấm, cam, táo, dứa, nho, bưởi, quýt…

Ngoài ra, bệnh nhân cao huyết áp nên hạn chế các thức ăn chế biến chứa nhiều dầu động vật, nội tạng động vật, các loại thịt đỏ, thức ăn chế biến sẵn, đồ ăn nhanh; hạn chế tối đa các loại nước ngọt, bia rượu.

2.2.2. Luyện tập thể dục

Luyện tập thể dục thể thao rất tốt trong việc hỗ trợ kiểm soát cao huyết áp. Thế nhưng người bệnh cần lựa chọn được bộ môn thể thao phù hợp với tình trạng sức khỏe; tập luyện trong thời gian và cường độ cho phép. Tốt nhất nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện.

Do đó, lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân cao huyết áp tập thể dục là nhắc nhở người bệnh không tập quá sức; không tham gia các hoạt động khiến huyết áp tăng như tập tạ, lặn hoặc vận động mạnh như đá bóng hay leo núi.

Nên kiểm tra huyết áp người bệnh trước và sau khi tập để đảm bảo huyết áp vẫn được kiểm soát.