Hầu như tất cả mọi người trong cuộc đời sẽ chịu một số hình thức chấn thương nào đó vào đầu. Người cao tuổi, trẻ em, và những người cóvấn đề như lạm dụng rượu, dưới liệu pháp chống đông máu đặc biệt dễ bị hậu quả nghiêm trọng sau khi chấn thương đầu.
Tại Singapore, chấn thương đầu là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến các khuyết tật và tử vong ở người lớn dưới 40 tuổi có ảnh hưởng nghiêm trọng đến các bệnh nhân bị chấn thương não, gia đình và xã hội.
Chấn thương đầu có thể từ nhẹ đến nặng trong tự nhiên, và tổn thương lên não có thể xảy ra ngay lập tức tại thời điểm chấn thương, hoặc phát triển sau khi chấn thương do bị sưng hoặc xuất huyết. Các loại chấn thương sọ não phổ biến bao gồm:
- Tổn thương da đầu - chỉ u, đứt hay vết rách da đầu. Điều trị bao gồm nén lạnh và khâu.
- Nứt sọ - chỉ sự rạn hay nứt trong xương sọ.
+ Nứt xương sọ thẳng - Điều trị thường là bảo quản vì nó không gây ra nhiều vấn đề.
+ Gãy xương sọ lún là do lực tác động trực tiếp vào hộp sọ, làm các xương vỡ bị đẩy vào trong não. Thuốc kháng sinh và phẫu thuật cần để ngăn chặn những tổn thương não xa hơn, xuất huyết và nhiễm trùng có thể xảy ra.
Chấn thương sọ não có thể từ nhẹ đến nặng trong tự nhiên, và tổn thương lên não (Ảnh: Internet)
- Chấn động - là một "chấn động" vào đầu. Hầu hết mọi người phục hồi mà không có bất kỳ tổn thương vĩnh viễn nào. Các triệu chứng như đau đầu, sự chóng mặt, buồn nôn, nôn, vv có thể tồn tại, nhưng sẽ dần tốt hơn theo thời gian. Điều trị bao gồm thuốc làm giảm triệu chứng và nghỉ ngơi đầy đủ.
- Bầm - là một "vết bầm tím" có thể gây tổn thương mô và chảy máu.
- Tụ máu (Cục máu đông) - đề cập đến sự tích tụ máu tại một hoặc một số vị trí trong não. Điều trị bầm và tụ máu bao gồm quan sát những tiến triển xấu hoặc triệu chứng để loại bỏ các cục máu đông. Tiên lượng phụ thuộcvào kích cỡ, kiểu và ảnh hưởng của các tổn thương lên não.
Chấn thương đầu, chấn thương sọ não xảy ra phổ biến nhất là sau tai nạn xe cộ, ngã tại nhà hoặc tại nơi làm việc, hành vi bạo lực, thể thao và các chấn thương do hoạt động giải trí.
Mức độ khác nhau của các triệu chứng bao gồm mất ý thức giảm tạm thời hoặc vĩnh viễn, buồn nôn, nôn mửa, nhức đầu, chóng mặt, và mất trí nhớ có thể xuất hiện liên kết với các mức độ nghiêm trọng của chấn thương đầu. Các dấu hiệu và triệu chứng của chấn thương đầu có thể xảy ra ngay lập tức hoặc phát triển chậm trong vài giờ đến vài ngày.
Thậm chí nếu không có thương tích nghiêm trọng nào được tìm thấy, bệnh nhân nên được người lớn trông chừng cẩn thận hoặc là ở nhà hoặc là ở bệnh viện trong vòng 24-48 giờ đầu sau chấn thương.
Các dấu hiệu và triệu chứng của chấn thương sọ não có thể xảy ra ngay lập tức hoặc phát triển chậm trong vài giờ đến vài ngày (ảnh: Internet)
Trong vòng 24 giờ đầu sau chấn thương đầu, KHÔNG NÊN:
- Ở một mình
- Lái xe hay vận hành máy móc
- Uống rượu hoặc bất cứ loại thuốc nào gây buồn ngủ
Gọi giúp đỡ hoặc đưa đến phòng cấp cứu nếu:
- Bất cứ triệu chứng nào có chuyển biến xấu ví dụ: buồn ngủ, nhức đầu, nôn mửa, chóng mặt
- Thay đổi trong hành vi ví dụ: khó chịu, nhầm lẫn
- Cảm thấy yếu hoặc tê ở cánh tay hoặc chân Khó khăn khi đi lại hoặc nói
- Ngất xỉu hay động kinh
X-quang có thể được thực hiện để phát hiện các vết nứt. CT scan não có thể được chỉ định nếu bác sĩ nghi ngờ rằng có nguy cơ chảy máu cấp tính có thể gây đe dọa tính mạng.
Thang đánh giá hôn mê Glasgow (GCS) dựa trên tổng điểm số trong 3 lĩnh vực kiểm tra: mở mắt, phản ứng lời nói và vận động, là một công cụ thường được sử dụng trong bệnh viện để đánh giá mức độ nghiêm trọng của chấn thương đầu có ảnh hưởng đến quyết định điều trị và kết quả.