Viêm tủy cắt ngang là một bệnh lý tương đối hiếm gặp, nó gây ra tình trạng viêm ở tủy sống dẫn đến các triệu chứng như yếu cơ, rối loạn cảm giác và chức năng hệ thần kinh giao cảm...
Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất ở trẻ từ 5 - 15 tuổi,. Vậy nguyên nhân gây ra bệnh viêm tủy cắt ngang là gì?
Có một số yếu tố được cho là nguyên nhân gây ra bệnh như:
- Nhiễm một số loại virus gây bệnh Rubeola, Variola, Varicella, Rubella, Influenza, quai bị.
- Nhiễm vi khuẩn Mycoplasma. Vi khuẩn và virus làm tổn thương tủy sống theo hai cơ chế: trực tiếp lên các khoanh tủy và gián tiếp theo cơ chế phức hợp miễn dịch.
- Viêm tủy cắt ngang cũng có thể là biểu hiện đầu tiên của bệnh xơ cứng rải rác (multiple sclerosis), một loại bệnh tự miễn với các tổn thương cơ bản ở bao myelin của các sợi trục thần kinh. Trong trường hợp này, triệu chứng của bệnh thường chỉ ở một bên của cơ thể.
Biến chứng bệnh viêm tủy thị thần kinh cũng là một nguyên nhân gây ra bệnh viêm tủy cắt ngang (Ảnh: internet)
- Biến chứng của bệnh viêm tủy - thị thần kinh (trong đó có sự kết hợp thương tổn giữa tủy sống và các dây thần kinh thị giác) cũng là một nguyên nhân gây ra bệnh viêm tủy cắt ngang.
- Viêm tủy cắt ngang cũng có thể là tác dụng phụ sau khi tiêm một số vắc-xin như sởi, quai bị, bạch hầu, viêm gan b, uốn ván...
Viêm tủy cắt ngang cũng có thể là tác dụng phụ sau khi tiêm một số vắc-xin như sởi (Ảnh: internet)
- Viêm tủy cắt ngang có liên quan đến các bệnh ác tính (ung thư) nhưng trường hợp này ít gặp hơn.
- Một số các bệnh tự miễn khác như lupus ban đỏ hệ thống, hội chứng Sjogren (với các biểu hiện như khô mắt, miệng, da, niêm mạc mũi, âm đạo...) cũng có biến chứng gây ra bệnh bệnh viêm tủy cắt ngang và trong nhiều trường hợp có cả tổn thương thị giác kèm theo.
Tủy sống là nơi tập trung những sợi thần kinh vận động cũng như các sợi thần kinh cảm giác nên khi tủy sống bị tổn thương, các tín hiệu dẫn truyền thần kinh bị rối loạn và thậm chí bị cắt đứt dẫn đến các triệu chứng như yếu cơ, liệt cơ, rối loạn cảm giác....
Biểu hiện của bệnh viêm tủy cắt ngang đó chính là dấu hiệu các cơ bị bị liệt (Ảnh: internet)
Các cơ bị liệt có thể là cơ hô hấp (cơ liên sườn, cơ hoành, cơ ức đòn chũm, cơ thang) hay các cơ ở chi trên, chi dưới. Các rối loạn cảm giác hay gặp là cảm giác tê bì, đau nhói, đau các cơ ở cổ, đau lưng, đau bụng.
Rối loạn cơ tròn là một triệu chứng thường có với biểu hiện bí tiểu, táo bón.
Triệu chứng nặng hay nhẹ phụ thuộc vào vị trí và tổn thương tủy sống nhiều hay ít. Bệnh nhân sẽ rất nặng nếu có liệt cơ hô hấp dẫn đến khó thở và nhiều trường hợp phải sử dụng máy hỗ trợ thở.
Chẩn đoán xác định viêm tủy cắt ngang dựa vào tình trạng bệnh nhân và các phương pháp cận lâm sàng như chọc dịch não tủy, chụp cộng hưởng từ (MRI) cột sống có khuếch đại bằng gadolinium sẽ thấy rõ mức độ và vị trí của tổn thương.
Điều trị viêm tủy cắt ngang bao gồm hai liệu pháp chủ yếu: sử dụng steroid và thay huyết tương (plasma exchange).
Điều trị viêm tủy cắt ngang có thể áp dụng biện pháp sử dụng thuốc steroid uống hoặc tiêm (Ảnh: internet)
- Steroid được áp dụng ngay trong giai đoạn đầu nhằm mục tiêu chống viêm, ức chế miễn dịch làm giảm tổn thương. Hoạt chất được dùng là methylprednisolon 1.000mg hoặc dexamethason 200mg tiêm tĩnh mạch trong 3 - 5 ngày. Quyết định dùng tiếp steroid hay không phụ thuộc tiến triển của triệu chứng và kết quả chụp MRI sau 5 ngày điều trị.
- Bên cạnh steroid, cũng có thể sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch khác như cyclophosphamid. Thay huyết tương nhằm loại bỏ phức hợp kháng nguyên kháng thể khỏi máu bệnh nhân và được chỉ định cho những thể viêm tủy cắt ngang trung bình và nặng.
Hiện nay, điều trị bệnh viêm tủy cắt ngang có thể dùng cách thay thế huyết tương (Ảnh: internet)
Liệu pháp này có thể dùng sau khi sử dụng steroid thất bại hoặc dùng ngay từ đầu. Các biện pháp khác như cho thở máy nếu bệnh nhân có suy hô hấp do liệt cơ, nuôi dưỡng, bù nước điện giải... cũng hết sức cần thiết.
Trên đây là những thông tin về bệnh viêm cắt tủy ngang, hi vọng những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu hơn về căn bệnh cũng như có cách phòng tránh và điều trị bệnh tốt hơn.