Đối với bệnh nhân mắc đột quỵ, tim mạch, dạ dày...việc ăn uống giảm bớt lượng muối là cách tốt nhất giúp bệnh nhân ngăn ngừa tái phát các triệu chứng bên cạnh việc điều trị bằng thuốc.
Theo nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng quốc gia, lượng muối tiêu thụ hàng ngày của người Việt chủ yếu từ muối và các gia vị cho vào món ăn trong quá trình chế biến, nấu nướng và khi ăn (81%). Muối cũng có trong thực phẩm chế biến sẵn (gần 12%) và thực phẩm tự nhiên. Bột canh và nước mắm là hai nguồn chính cung cấp muối hàng ngày.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo, mức tiêu thụ muối trung bình của người trưởng thành mỗi ngày chỉ khoảng 5 g. Tuy nhiên, điều tra mới đây của Bộ Y tế cho thấy, người dân nước ta tiêu thụ đến 9,4 g muối trong một ngày, cao gần gấp đôi so với khuyến cáo. Nhiều người không biết rằng mình đang ăn quá nhiều muối. 70% trong số gần 4.000 người được hỏi cho biết ăn lượng muối vừa phải, gần 14% cho rằng dùng ít hoặc rất ít, 10% luôn luôn hoặc thường xuyên ăn thức ăn chế biến sẵn có nhiều muối. Tỷ lệ này ở nam giới cao hơn nữ.
Nhiều người quan niệm muối đơn thuần là muối hạt, muối tinh, bột canh mà không để ý nó có mặt trong gia vị hay thức ăn hàng ngày. Các món ăn truyền thống cũng chứa rất nhiều muối như cà muối, dưa muối, kim chi, cá muối, thịt muối. Muối cũng có nhiều trong đồ ăn vặt như bim bim, bánh mặn, thức ăn sẵn gồm thịt hộp, pho mát, giăm bông, mì tôm, xúc xích ruốc, mắm tép chưng thịt; đồ ăn nhanh như khoai tây chiên, pizza...
Ăn nhiều muối cộng với chế độ dinh dưỡng không hợp lý, thiếu hoạt động thể lực, uống rượu bia… là yếu tố nguy cơ khiến bệnh không lây nhiễm có xu hướng gia tăng tại nhiều nước, trong đó có Việt Nam. WHO cho rằng tiêu thụ quá nhiều muối là yếu tố gây nguy cơ mắc một số bệnh ung thư, đặc biệt ung thư dạ dày, nguy cơ các bệnh về thận.
Từng có thời kỳ chịu gánh nặng nghiêm trọng do nhiều người bị đột quỵ não, Nhật Bản đưa ra quyết sách giáo dục người dân giảm ăn mặn. Trước đây, trung bình người dân nước này tiêu thụ đến 14 g muối một ngày, nay còn 9 g. Mục tiêu trong thời gian tới mỗi người ăn 8 g muối một ngày.
Việt Nam cũng đặt mục tiêu giảm lượng tiêu thụ muối hằng ngày cho một người còn 7 g vào năm 2025. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, cha mẹ nên rèn cho con thói quen ăn nhạt ngay từ nhỏ. Với người có thói quen ăn mặn, bà nội trợ khi nấu ăn nên tuân thủ nguyên tắc giảm muối dần dần, ví dụ khi nêm nếm món ăn thay vì thói quen cho một thìa thì nay chỉ nêm nửa thìa muối.
Mỗi cá nhân và gia đình có thể giảm lượng muối ăn bằng những biện pháp rất đơn giản như:
- Không để nước mắm, nước tương và muối trên bàn ăn.
- Hạn chế lượng muối, bột canh, nước mắm… cho vào thức ăn khi nấu nướng. Tối đa không quá một phần năm thìa cà phê muối cho bữa ăn của một người mỗi ngày.
- Hạn chế sử dụng các sản phẩm có lượng muối cao như khoai tây chiên...