Nhận biết các dấu hiệu bệnh cong vẹo cột sống để điều trị kịp thời, tránh biến chứng

Theo thống kê, vẹo cột sống chiếm khoảng 1- 4% dân số, thường gặp ở nữ nhiều hơn nam và ảnh hưởng nhiều đến trẻ em từ 10-18 tuổi. Cong cột sống thường gặp ở trẻ em 12-15 tuổi.

Cong vẹo cột sống nếu ở mức độ nhẹ thường ít gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên nhiều người thường chưa ý thức được việc chú ý đến tư thế và những thay đổi ở cột sống, do vậy cong vẹo cột sống tiến triển nặng và gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, suy giảm sức khỏe. 

Cong vẹo cột sống tiến triển nặng gây ra những cơn đau lưng mạn tính, hạn chế vận động của hệ thống cơ xương. Do vậy việc nhận biết các dấu hiệu sớm bệnh cong vẹo cột sống giúp ngăn ngừa được những biến chứng.

1. Cong vẹo cột sống là gì?

Trong giai đoạn phôi thai, cột sống người có hình vòm cong. Sau khi sinh ra, khi trẻ đang còn nằm thì cột sống chuyển từ vòm cong sang thẳng, đến khi trẻ biết ngẩng cao đầu và tập lẫy thì đoạn cổ bắt đầu cong ra phía trước để nâng đầu lên và tạo thành đoạn cong ở cổ. 

Đến tháng thứ 6, khi trẻ tập ngồi thì cột sống uốn cong ra phía trước ở vùng thắt lưng và cong ra sau ở vùng cùng, cụt để giữ thân mình thẳng đứng. Đến khi trưởng thành, cột sống có 2 đoạn cong uốn về phía  trước là cổ và thắt lưng, 2 đoạn cong uốn về phía sau là ngực và cùng - cụt.

Vai trò của cột sống đối với cuộc sống của con người

Cột sống là trụ cột của cơ thể, là chỗ dựa vững chắc cho các hệ thống cơ quan. Chức năng của cột sống còn giúp bảo vệ tủy sống, giảm sóc cho bộ não, giúp con người vận động linh hoạt với nhiều tư thế khác nhau. 

Tuy nhiên trong quá trình sinh hoạt, vận động sai tư thế khiến cột sống bị tổn thương, nặng hơn là bị cong vẹo, biến dạng, thay đổi hình dáng hoặc cấu trúc so với bình thường. Đây là tình trạng cột sống bị cong, gù hoặc ưỡn, vẹo cột sống... đồng thời cũng là những dấu hiệu sớm bệnh cong vẹo cột sống. 

Cong cột sống là hiện tượng cột sống bị uốn cong quá mức sinh lý bình thường ở đoạn cổ, đoạn ngực hoặc thắt lưng. Khi đoạn cổ bị uốn cong quá mức, đầu sẽ ngả về trước, hai vai chùng xuống và giảm độ cong thắt lưng (tư thế vai so). 

Nếu đoạn ngực bị uốn cong quá mức về phía sau, lưng tròn, vai thấp, đầu hơi ngả, bụng nhô về phía trước (gọi là tư thế gù). Nếu đoạn thắt lưng bị uốn cong quá mức về phía trước, bụng xệ, phần trên của thân hơi ngả về phía sau (gọi là tư thế ưỡn).

2. Dấu hiệu sớm bệnh cong vẹo cột sống

Nhiều người thường không chú ý đến tư thế của mình, cho đến khi được người khác nhận xét hoặc soi gương thấy bất thường. Trường hợp bị vẹo cột sống, bạn có thể nhìn thấy những mắt thường hoặc nhờ người khác quan sát hộ. Dưới đây là một số dấu hiệu sớm bệnh cong vẹo cột sống:

- Các gai đốt sống không thẳng hằng

- 2 vai dốc không đều, bên cao bên thấp hoặc xương bả vai nhô ra.

- Khoảng cách từ 2 mỏm xương bả vai đến gai đốt sống không bằng nhau

- Hai tam giác eo tạo ra giữa cánh tay và thân không đều nhau, bên rộng bên hẹp

- Mào chậu bên thấp bên cao

- Hai thăn lưng mất cân đối hoặc có ụ lồi do cột sống bị xoáy vặn, xương sườn lồi lên.

- Nếu bị gù thì quan sát thấy lưng tròn, vai thấp, bụng nhô, đầu ngả ra phía trước. Nếu bị ưỡn, phần trên của thân hơi ngả về phía sau, bụng xệ xuống.

Trong trường hợp bị cong vẹo cột sống cấp độ nhẹ, bạn có thể điều chỉnh lại tư thế và thực hiện một số bài tập giúp cải thiện lại cột sống. Nếu bị nặng, cần can thiệp bằng các hình thức điều trị khác. 

Cong vẹo cột sống có thể được gây ra bởi nhiều nguyên nhân. Ở một số trẻ em khi mới sinh ra đã bị cong vẹo cột sống - gọi là cong vẹo cột sống bẩm sinh. Các nguyên nhân khác phổ biến hơn như ngồi, đi đứng quá sớm hoặc mắc các bệnh về thần kinh, bị chấn thương, ít hoạt động thể thao, suy dinh dưỡng hoặc còi xương, làm việc quá nặng so với sức. Nhận biết các dấu hiệu sớm bệnh cong vẹo cột sống giúp bạn ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng.

Tuổi học đường và người làm văn phòng thường dễ bị cong vẹo cột sống do tư thế ngồi không đúng hoặc bàn, ghế không phù hợp với chiều cao của cơ thể. Đối với học sinh thì thường do mang cặp sách quá nặng về một bên vai.

Trường hợp bệnh nặng có thể gây rối loạn tư thế, dị dạng thân hình, tác động xấu đến tâm lý của trẻ, hạn chế khả năng hòa nhập cộng đồng; ảnh hưởng đến chức năng của tim, phổi (giảm dung tích sống của phổi); gây biến dạng xương chậu, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của trẻ em nữ khi trưởng thành.

Phát hiện những dấu hiệu sớm bệnh cong vẹo cột giúp giúp bạn điều trị kịp thời. Hiện nay điều trị cong vẹo cột sống hiện rất tốn kém nhất là đối với những bệnh nhân phải can thiệp phẫu thuật chỉnh hình.