Nguyên nhân khiến môi xanh tím là gì? Khi nào cần thăm khám bác sĩ?

Những bất thường trên môi cũng có thể cảnh báo các tình trạng sức khoẻ của bạn. Trong đó, tình trạng môi xanh tím là dấu hiệu cần được quan tâm vì có thể cảnh báo các tình trạng sức khoẻ nghiêm trọng.

1. Nguyên nhân khiến môi xanh tím

Môi xanh tím là dấu hiệu của một vấn đề y tế khiến lượng oxy trong máu của bạn giảm. Điều này có thể xảy ra với các bệnh như hen suyễn hoặc bệnh Addison cũng như các trường hợp cấp cứu y tế như ngộ độc khí carbon monoxide. Dưới đây là các nguyên nhân có thể gây ra triệu chứng môi xanh tím mà mọi người cần lưu ý:

- Bệnh tim

Bệnh tim là nguyên nhân tiềm ẩn chính cần được kiểm tra khi thấy môi bị xanh tím kéo dài. Môi xanh có thể là dấu hiệu của bệnh suy tim, vấn đề về van tim hoặc một loại bệnh tim khác.

Ngoài triệu chứng ở môi, những người có các tình trạng liên quan đến tim còn có thể xuất hiện các triệu chứng khác như:

+ Đốm vàng trên mí mắt, mông, khuỷu tay hoặc đầu gối

+ Ngáp khi tập cường độ cao

+ Hơi thở hôi

+ Móng tay bị thay đổi, chẳng hạn như dày hơn

+ Nếp nhăn ở tai

+ Nhiễm trùng răng

+ Rụng tóc và tóc bạc

Đọc thêm:

+ Phù mạch gây sưng môi, sưng mắt khi nào là nguy hiểm?

+ Tại sao người hút thuốc lá hay bị thâm môi, vàng răng? Cải thiện như thế nào?

- Tình trạng phổi

Các vấn đề nghiêm trọng về phổi là một nguyên nhân tiềm ẩn khác khiến môi xanh. Nhiều loại bệnh về phổi có thể gây ra môi xanh và các triệu chứng tím tái khác, bao gồm hen suyễn, tắc mạch phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) hoặc viêm phổi.

- Tình trạng hệ thần kinh

Một nguyên nhân khác khiến môi xanh tím là vấn đề nghiêm trọng với hệ thần kinh trung ương. Nếu não khiến một người thở ít hơn bình thường (giảm thông khí), nó có thể gây ra môi xanh.

Ví dụ, mọi người có thể thở ít hơn khi dùng ma túy quá liều, lên cơn co giật hoặc nếu bị chảy máu nặng trong não.

- Bệnh Acrocyanosis ở trẻ em

Acrocyanosis là một chứng rối loạn ảnh hưởng đến các động mạch cung cấp máu cho da tay và chân, các động mạch bị co thắt làm tắc nghẽn dòng máu đến da, do đó da bị thiếu oxy và chuyển sang màu xanh hoặc tím, đôi khi có thể ảnh hưởng đến khu vực xung quanh miệng.

Tình trạng môi xanh tím cũng xảy ra ở trẻ nhỏ khi bơi trong nước lạnh chẳng hạn. Sự đổi màu chỉ là tạm thời và sẽ biến mất khi trẻ được sưởi ấm. Tuy nhiên, các nguyên nhân khác như bệnh tim bẩm sinh hoặc tắc nghẽn đường thở, có thể gây ra chứng môi xanh tím ở trẻ và cần điều trị y tế, bao gồm cả phẫu thuật.

- Các vấn đề y tế khác

Một số nguyên nhân tiềm ẩn khác khiến môi xanh bao gồm:

+ Khó thở khi ngủ

+ Ở độ cao rất cao (say núi cấp tính)

+ Sốc

+ Ngộ độc khí carbon monoxide

+ Tiếp xúc với bạc

+ Rối loạn máu di truyền (ví dụ, bệnh huyết sắc tố)

+ Bệnh Addison

2. Cách chẩn đoán nguyên nhân khiến môi xanh tím

Nếu bạn gặp tình trạng môi xanh tím, bạn cần đến gặp bác sĩ để tìm ra nguyên nhân gây ra tình trạng này. Ngay cả khi đó không phải là trường hợp cấp cứu nguy hiểm đến tính mạng, bạn vẫn cần tìm ra nguyên nhân và điều trị càng sớm càng tốt.

Bác sĩ có thể hỏi bạn về bệnh sử cũng như các vấn đề và triệu chứng y tế hiện tại. Họ sẽ làm một bài kiểm tra để xem tim, phổi và các hệ thống cơ thể quan trọng khác của bạn đang hoạt động như thế nào.

Họ cũng sẽ kiểm tra cơ thể bạn để xem liệu có những vùng tím tái nào khác không, như lưỡi, bên trong miệng và bàn tay và bàn chân của bạn. Họ sẽ kiểm tra những thay đổi về hình dạng đầu ngón tay của bạn, điều này có thể có nghĩa là một vấn đề lâu dài khi không có đủ oxy vận chuyển trong máu.

Nhiều xét nghiệm cũng có thể được thực hiện để xem trường hợp của bạn có phải là trường hợp khẩn cấp hay không. Những xét nghiệm này cũng có thể đưa ra manh mối về nguyên nhân cơ bản có thể gây ra môi xanh:

- Công thức máu toàn bộ

- Khí huyết động mạch

- Đồng oxy hóa

- X-quang ngực

- Chụp cắt lớp vi tính ngực (CT)

- Điện tâm đồ (EKG)

- Siêu âm tim 

Thời điểm xuất hiện tình trạng môi xanh tím cũng rất quan trọng. Ví dụ, đôi môi xanh khi mới sinh thường là do khuyết tật tim bẩm sinh. Ở người trưởng thành mắc bệnh mãn tính như COPD, môi xanh có thể là dấu hiệu cho thấy tình trạng sức khỏe của họ đã trở nên tồi tệ hơn.

3. Cách điều trị tình trạng môi xanh tím

Việc điều trị môi xanh tím tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Trước tiên, cần đảm bảo đường thở của bạn thông thoáng và bạn có thể thở và nhận đủ oxy. Bạn có thể cần hít thêm oxy hoặc cần hỗ trợ bằng máy thở để giúp bạn thở - nhưng điều này sẽ tuỳ thuộc vào chỉ định của bác sĩ.

Đối với một vấn đề như bệnh tim bẩm sinh, có thể cần phải phẫu thuật. Các nguyên nhân khác sẽ cần các phương pháp điều trị cụ thể khác, ví dụ như thuốc kháng sinh điều trị viêm phổi hoặc thuốc lợi tiểu cho người bị suy tim.

4. Khi nào cần thăm khám bác sĩ?

Môi xanh tím có thể do bạn tiếp xúc với không khí lạnh hoặc ngâm nước lạnh trong thời gian dài, nhưng tình trạng này sẽ biến mất ngay sau khi cơ thể được giữ ấm. Do vậy, nếu tình trạng môi xanh tím kéo dài hơn 1,2 ngày mà không cải thiện thì bạn cần đến bác sĩ để thăm khám.

Môi xanh tím cũng có thể do trường hợp khẩn cấp như ngộ độc khí carbon monoxide hoặc suýt chết đuối. Do vậy, người bệnh cần được cấp cứu ngay lập tức nếu môi đột ngột chuyển sang màu xanh và kèm theo các triệu chứng khác như:

- Khó thở

- Đau ngực

- Chóng mặt, ngất xỉu hoặc rối loạn tâm thần

Nguồn tham khảo: Possible Causes of Blue or Purple Lips