Nguyên nhân gây đột quỵ: 90% các cơn đột quỵ đều do điều này

Đột quỵ là hiện tượng máu lên não bị gián đoạn đột ngột khiến hậu quả là tế bào não bị chết do thiếu oxy. Đột quỵ thường xảy ra một cách đột ngột và có thể lấy đi mạng sống của người bệnh một cách nhanh chóng. Vì bệnh có mức độ nguy hiểm cao như vậy nên việc hiểu biết về nguyên nhân gây đột quỵ là rất cần thiết.

1. Nguyên nhân gây đột quỵ

Cơn đột quỵ phá vỡ dòng chảy của máu qua não và làm thiệt hại mô não. Có hai loại chính của đột quỵ là đột quỵ thiếu máu cục bộ (kết quả từ sự tắc nghẽn trong động mạch) và đột quỵ xuất huyết (xảy ra khi một mạch máu rò rỉ hoặc bị vỡ). Thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA) đôi khi được gọi là một ministroke tạm thời làm gián đoạn lưu lượng máu qua não.

2. Đột quỵ thiếu máu cục bộ là gì?

Gần 90% các cơn đột quỵ (tai biến mạch máu não) là đột quỵ thiếu máu cục bộ. Chúng xảy ra khi động mạch não thu hẹp hoặc bị chặn lại, làm lưu lượng máu bị giảm (thiếu máu cục bộ). Thiếu lưu lượng máu tước oxy và chất dinh dưỡng cho các tế bào não và các tế bào có thể bắt đầu chết trong vòng vài phút. Các loại đột quỵ thiếu máu cục bộ phổ biến nhất là huyết khối đột quỵ, tắc mạch đột quỵ, xuất huyết đột quỵ, xuất huyết trong não, và xuất huyết dưới màng nhện.

2.1. Huyết khối đột quỵ. 

Đúng như tên gọi, huyết khối đột quỵ xảy ra khi một cục máu đông (huyết khối) hình thành ở một trong các động mạch cung cấp máu cho não. Cục máu đông thường hình thành trong khu vực bị hư hại do xơ vữa động mạch - căn bệnh mà các động mạch bị tắc do mỡ (mảng). Quá trình này có thể xảy ra trong vòng một trong hai động mạch cảnh - động mạch cổ mang máu đến não, cũng như trong các động mạch khác của cổ hoặc não.

2.2. Tắc mạch đột quỵ. 

Tắc mạch đột quỵ xảy ra khi một cục máu đông hoặc các hình thức mảnh vỡ khác trong một mạch máu não (thường là ở tim) khiến các động mạch não hẹp lại. Cục máu đông này (embolus) thường là do nhịp đập bất thường hai ngăn trên của tim (rung nhĩ) gây ra. Nhịp tim bất thường có thể dẫn đến đông máu trong tim và hình thành các cục máu đông rồi đi đến những nơi khác trong cơ thể.

2.3. Xuất huyết đột quỵ

Xuất huyết đột quỵ xảy ra khi một mạch máu trong não bị rò rỉ hoặc vỡ. Xuất huyết não có thể là kết quả của một số các điều kiện ảnh hưởng đến mạch máu, bao gồm cả cao huyết áp không kiểm soát được (tăng huyết áp) và điểm yếu trong thành mạch máu (chứng phình động mạch). Có hai loại đột quỵ xuất huyết là xuất huyết trong não và xuất huyết dưới màng nhện.

- Xuất huyết trong não

Đây là loại đột quỵ xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ và tràn vào các mô xung quanh não, các tế bào. Các tế bào vùng não bị rò rỉ bị tước mất máu và cũng bị hư hỏng. Huyết áp cao là nguyên nhân phổ biến nhất của loại hình đột quỵ này. Theo thời gian, cao huyết áp có thể khiến các động mạch nhỏ bên trong bộ não trở nên giòn, dễ bị nứt và vỡ.

- Xuất huyết dưới màng nhện

Đây là loại đột quỵ mà chảy máu bắt đầu trong một động mạch trên hoặc gần bề mặt của não và tràn vào không gian giữa các bề mặt của não và hộp sọ. Hiện tượng chảy máu thường được báo hiệu bởi một cơn nhức đầu dữ dội đột ngột. 

Xuất huyết dưới màng nhện thường là do vỡ, phình mạch máu, có thể phát triển theo độ tuổi hoặc có sẵn từ khi sinh ra. Sau khi xuất huyết, các mạch máu trong não có thể mở rộng và thu hẹp thất thường (co thắt mạch), gây tổn thương tế bào não bằng việc tiếp tục hạn chế lưu lượng máu đến các bộ phận của não.

Như vậy, mỗi người chúng ta nên cảnh giác, đừng chủ quan với những dấu hiệu bất thường của cơ thể để có biện pháp phòng ngừa bệnh. Bên cạnh đó, việc phát hiện sớm bệnh cao huyết áp và tình trạng xơ vữa động mạch là cần thiết để được điều trị kịp thời vì đây là hai căn bệnh dẫn tới nguy cơ đột quỵ - tai biến mạch máu não cao. 

Ngoài ra, những bệnh nhân có nguy cơ đột quỵ cao như tuổi trên 50, béo phì, hút thuốc lá, đái tháo đường... cũng nên thận trọng.