Nguy hiểm của khói thuốc lá trong đại dịch COVID-19

1. Thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc COVID-19

Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ nhiễm virus, vi khuẩn đường hô hấp. Người hút thuốc lá có nguy cơ nhiễm virus cúm cao gấp năm lần và có nguy cơ bị viêm phổi cao gấp hai lần so với những người không hút thuốc lá và SARS-COV-2 gây đại dịch COVID-19 toàn cầu cũng không phải ngoại lệ.

Các bằng chứng hiện tại cho thấy SARS-CoV-2 xâm nhập vào tế bào, nhân lên, phát tán tại đường hô hấp. Virus xâm nhập vào các tế bào qua thụ thể ACE-2 có nhiều trong các mô phế nang tại phổi.

Các nhà khoa học xác nhận rằng protein S được biến đổi của SARS-CoV-2 có ái lực với thụ thể ACE-2 cao hơn từ 10 đến 20 lần so với SARS-CoV-2, dẫn đến sự lây lan nhanh hơn của SARS-CoV-2.

Khói thuốc lá làm gia tăng biểu hiện của ACE-2 trong các phế bào 2 và đại thực bào phế nang trong phổi.

Người hút thuốc lá hoặc hít phải khói thuốc lá (hút thuốc thụ động) có nguy cơ cao mắc COVID-19, làm tăng nguy cơ lây truyền và làm tăng mức độ nặng của nhiễm trùng đường hô hấp.

Khói thuốc làm tê liệt và thậm chí tiêu diệt các vi nhung mao (tế bào lông chuyển) trong phổi. Khi không có các nhung mao này, người hút thuốc rất nhạy cảm với COVID-19.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng lưu ý, hành động đưa ngón tay lên miệng khi hút thuốc lá làm tăng nguy cơ lây truyền SARS-CoV-2 từ tay lên miệng.

Đọc thêm: 

- Tại sao không nên đưa tay lên mặt trong mùa Covid-19?

- Điểm danh 11 tác hại không ngờ đến sức khỏe nếu trẻ hít phải khói thuốc lá

Việc sử dụng chung các dụng cụ dùng để hút thuốc, như: Thuốc lào, ống điếu, ống tẩu ở những người hút thuốc cũng là nguyên nhân làm tăng việc lan truyền virus trong cộng đồng.

Tại Việt Nam đã có báo cáo ghi nhận một số ca lây nhiễm SARS-CoV-2 lây truyền qua ống điếu cày hút chung, gây lây nhiễm COVID-19.

2. Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ nhập viện và tử vong do COVID- 19

Các nghiên cứu tổng quan hệ thống và phân tích gộp đã đưa ra kết luận người hút thuốc lá càng nhiều, tỉ lệ tử vong và nhập viện do COVID -19 càng lớn.

Katherine E. Lowe cùng các cộng sự tại Đại học Case Western Reserve, Ohio, Mỹ, đã tiến hành nghiên cứu so sánh mức độ nặng của COVID -19 trên các nhóm bệnh nhân chưa bao giờ hút thuốc lá, và nhóm hút thuốc lá ở các mức độ khác nhau. Kết quả cho thấy ở nhóm bệnh nhân hút thuốc lá trên 30 bao/năm tỉ lệ nhập viện cao hơn 2,25 lần so với nhóm không hút thuốc lá. Những người nghiện thuốc lá nặng có nguy cơ tử vong cao hơn 1,89 lần sau khi nhiễm COVID 19 so với những người không bao giờ hút thuốc.

Tại Anh, nhóm nghiên cứu của Tiến sĩ Nicholas S. Hopkinson Bệnh viện Hoàng Gia Brompton, London, thực hiện khảo sát qua ứng dụng triệu chứng COVID-19 trên hơn 2 triệu người từ tháng 3-4/2020. Kết quả công bố cho thấy nhóm bệnh nhân đang hút thuốc lá có tỉ lệ xuất hiện triệu chứng của COVID- 19 và tỉ lệ nhập viện do COVID-19 cao hơn so với nhóm không hút thuốc lá.

Các nghiên cứu dịch tễ học khác cũng cho thấy, những người hút thuốc khi nhiễm SARS-CoV-2 có nguy cơ tiến triển nặng, phải đặt nội khí quản, thở máy và tử vong cao gấp 2,4 lần bình thường.

Tại Việt Nam cho tới thời điểm này có 6.908 ca nhiễm và 47 ca tử vong do COVID-19. Những bệnh nhân diễn biến nặng và tử vong có liên quan các bệnh đồng mắc ở người hút thuốc lá như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư, đái tháo đường…

3. Cai thuốc lá để đảm bảo sức khỏe, an toàn trong đại dịch COVID-19

Cai thuốc lá càng sớm càng tốt, cai thuốc lá ngay hôm nay là một vấn đề rất quan trọng và cấp thiết, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch COVID 19, vấn đề này lại càng cấp bách hơn bao giờ hết.

Đại dịch COVID 19 là một gánh nặng trên mọi mặt đời sống, sức khỏe, kinh tế, xã hội, nhưng ngược lại hãy coi nó như một động lực để thúc đẩy vấn đề cai thuốc lá, bên cạnh các biện pháp y tế dự phòng, nâng cao sức khỏe toàn dân.

PGS.TS. Vũ Văn Giáp (Tổng thư ký Hội Hô hấp Việt Nam, Phó Giám đốc Trung tâm Hô hấp Bệnh viện Bạch Mai)