Máu nhiễm mỡ (mỡ máu cao) thực chất là tình trạng rối loạn chuyển hóa lipid máu. Đó là tình trạng tăng nồng độ các chất mỡ trong máu bao gồm cholesterol (LDL), trigliceride.
Mỡ máu cao hoàn toàn có thể gây chết người nếu không được điều trị kịp thời vì khi máu nhiễm mỡ sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình hình thành các mảng xơ vữa ở thành mạch máu, gây hẹp lòng mạch, tăng huyết áp, thiếu máu cơ tim, thiếu máu não… Nghiêm trọng hơn nữa là vỡ các mảng xơ vữa khiến lấp mạch máu não (đột quỵ) hoặc nhồi máu cơ tim, dẫn đến tàn phế hoặc tử vong.
Để khắc phục tình trạng cholesterol máu cao thì một chế độ ăn uống khoa học, được chọn lọc kĩ càng là yêu cầu bắt buộc.
1. Người bị mỡ máu cao nên ăn gì?
Những người bị mỡ máu cao nên ăn các loại thực phẩm có chứa hàm lượng cholesterol thấp như rau xanh, các sản phẩm được làm từ đậu, thịt nạc thăn… Đặc biệt là nên ăn các loại rau xanh có chứa nhiều chất xơ, trái cây ít ngọt. Ăn những thực phẩm này sẽ giúp làm giảm được sự hấp thụ của đường ruột đối với cholesterol.
Người bị mỡ máu cao nên ăn thực phẩm chứa ít cholesterol (Ảnh: Internet)
Nên tăng cường lượng chất xơ trong bữa ăn, đặc biệt là dưới dạng hòa tan. Những thực phẩm có nhiều chất xơ hòa tan là gạo lứt, các hạt họ đậu, đậu lăng, lúa mạch, rau, trái cây (táo, lê, ổi, mận, cam, bưởi). Các thức ăn này làm giảm lượng chất béo và cholesterol được hấp thụ vào cơ thể, giúp thải loại các muối mật ra ngoài.
Gạo lứt rất giàu chất xơ hòa tan có lợi cho sức khỏe (Ảnh: Internet)
Sữa đậu nành, đậu phụ, tào phớ, bột đậu tương, sữa chua đậu tương... là những thực phẩm làm từ đậu tương giàu estrogen thực vật và isoflavon có tác dụng làm giảm đáng kể nồng độ cholesterol toàn phần, LDL và triglycerid.
Người bị mỡ máu cao nên ăn những thực phẩm có nhiều tác dụng giảm mỡ trong máu như gừng, chế phẩm từ đậu, sữa, nấm hương, mộc nhĩ, hành tây, ba ba, trà, dầu ngô.
Bên cạnh đó, người bị bệnh cũng nên sử dụng dầu ô liu, dầu cải, dầu ngô, dầu hạt rum, dầu đậu nành và dầu hướng dương. Đây là những loại dầu có tác dụng làm hạ mức cholesterol. Lưu ý là tổng tất cả các loại chất béo nói trên đều không được vượt quá 30% lượng calo cho phép.
So với các loại thịt khác thì cá chứa rất ít cholesterol mà lại giàu chất dinh dưỡng như khoáng chất, vitamin, protein, DHA... có lợi cho sức khỏe. Ăn cá giúp giảm nồng độ cholesterol trong máu, do đó người bị mỡ máu cao nên ăn nhiều cá (mỗi tuần vài ba lần). Không chỉ có vậy, cá còn cung cấp một lượng axit béo hệ omega-3 có tác dụng bảo vệ tim mạch. Cá hồi, cá ngừ, cá mòi, cá trích và cá thu có chứa nhiều axit béo loại này.
Ăn cá giúp giảm nồng độ cholesterol trong máu (Ảnh: Internet)
Nếu hàm lượng axit folic trong máu quá thấp thì hàm lượng homocystein sẽ tăng, dẫn đến nguy cơ bị bệnh tim. Các nhà nghiên cứu khuyến cáo nên nạp đủ axit folic cho cơ thể, mỗi ngày 400 microgram qua các thực phẩm như rau chân vịt, nước ép trái cam, bánh mì, lạc, đậu trắng và mầm lúa mì.
Lưu ý:
- Người bị mỡ máu cao nên ăn nhạt vì đồ ăn nhạt có lợi cho sức khoẻ và tim mạch.
- Để giảm cholesterol trong máu, chế độ ăn chỉ được cung cấp dưới 30% calo từ chất béo.
- Nếu sử dụng các chế phẩm từ sữa thì nên chọn loại đã tách kem (còn gọi là sữa gầy). Ngay cả sữa chua hay pho mát bạn cũng nên chọn loại làm từ sữa gầy hoặc sữa có hàm lượng chất béo chỉ 1-2%.
2. Người bị mỡ máu cao không nên ăn gì?
Với người bị mỡ máu cao thì thực phẩm chứa nhiều chất béo là kẻ thù số 1. Người bệnh cần kiêng các loại thức ăn có nồng độ chất béo cao. Tránh ăn mỡ động vật (mỡ lợn, bơ, mỡ bò...) và kem sữa bò vì những thực phẩm này chứa nhiều chất béo no, những chất rất dễ làm tắc động mạch. Cách tốt nhất là chọn toàn thịt nạc, nếu ăn thịt gia cầm thì nên bỏ da.
Người bị mỡ máu cao cần kiêng ăn mỡ động vật (Ảnh: Internet)
Tránh các thức ăn như bơ thực vật dạng thỏi và bánh, bánh nướng lò, sản phẩm dạng rán như khoai tây rán, mì ăn liền và các loại đồ ăn nhanh, thức ăn công nghiệp chế biến sẵn khác. Trong những thức ăn này có axit béo transfat có thể làm tăng lượng cholesterol máu. Để tránh axit này, nếu muốn phết bơ lên bánh mì thì bạn hãy chọn loại bơ thực vật mềm.
Mì ăn liền không tốt cho người mỡ máu cao (Ảnh: Internet)
Tránh dùng dầu cọ hoặc dầu dừa. Không chỉ tồn tại riêng lẻ, các loại dầu này có mặt trong kem thực vật để uống với cà phê (coffee creamers, coffee mate), bánh kem, kẹo chocolate… Chính vì vậy bạn nên cẩn trọng khi lựa chọn thực phẩm tiêu thụ.
Lưu ý:
Không nên ăn tối quá muộn với thức ăn nhiều đạm vì rất khó tiêu hoá và sẽ làm tăng lượng cholesterol đọng trên thành động mạch dẫn đến xơ vữa động mạch. Ngoài ra, người bị mỡ máu cao nên hạn chế ăn các loại thịt đỏ.
Theo VOV