Nghiên cứu mới: Bổ sung vitamin B, folate giúp hỗ trợ điều trị gan nhiễm mỡ không do rượu

Uống rượu có thể là nguyên nhân dẫn đến nhiều vấn đề khác nhau ở gan. Tuy nhiên, không phải mọi vấn đề khác nhau ở gan đều là do rượu gây nên, chẳng hạn như bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD).

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là tên gọi chung dùng để chỉ các tình trạng làm gia tăng tích tụ chất béo tại gan không liên quan đến việc sử dụng rượu.

Bệnh lý này có thể dẫn đến các tổn thương gan khác nhau hoặc gây viêm gan. Hiện nay, bệnh viêm gan nhiễm mỡ không do rượu vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.

Mặc dù vậy, một nghiên cứu mới đây được công bố trên Tạp chí Hepatology (1) cho thấy các phát hiện mới về cơ chế bệnh sinh của viêm gan nhiễm mỡ không do rượu. Theo đó, sự hoạt động của một loại protein có tên là syntaxin 17 đã bị ức chế. Điều này dẫn đến loại protein này không thể thực hiện được nhiệm vụ sửa chữa và loại bỏ các tế bào hư hại ở gan.

Đồng thời các nhà khoa học cũng nhận ra rằng, vitamin B12 và folate có tác dụng làm tăng hoạt hóa protein syntaxin 17. Từ đó giúp đảo ngược tình trạng viêm gan và quá trình xơ hóa tại gan.

1. Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu gây hậu quả như thế nào?

Theo Viện Quốc gia về Đái tháo đường và Bệnh thận tiêu hóa Hoa Kỳ (2), bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là tình trạng đặc trưng bởi sự lắng đọng chất béo trong cấu trúc của gan. Thường có nguy cơ xảy ra cao hơn ở những người bị thừa cân, béo phì, đái tháo đường tuýp 2, đề kháng insulin, mắc hội chứng chuyển hóa, tăng huyết áp và tăng cholesterol máu,...

Khi bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu xảy ra có thể thúc đẩy phản ứng viêm và các tổn thương tại gan. Lâu dần hình thành nên các sẹo và tổn thương vĩnh viễn tại gan, làm tăng nguy cơ ung thư gan so với người bình thường.

Theo Chuyên gia tiêu hóa - Tiến sĩ Jude Oben (3) cho biết, có khoảng 25% dân số thế giới bị ảnh hưởng bởi bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, phần lớn có liên quan đến tình trạng béo phì. Và 1/5 trong số này (tức khoảng 5% dân số thế giới) bị ảnh hưởng bởi bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu mức độ nặng - bệnh viêm gan không do rượu. Căn bệnh này có thể tiến triển thành xơ gan hoặc thậm chí là ung thư gan.

Đọc thêm: 

- Bổ sung vitamin D không làm xương chắc khỏe hơn

- Giảm lo âu, trầm cảm nhờ bổ sung vitamin B6

2. Tác dụng của vitamin nhóm B đối với bệnh viêm gan nhiễm mỡ không do rượu

Theo nghiên cứu đang được đề cập, các nhà khoa học kiểm tra sự biến đổi trong quá trình phát triển bệnh viêm gan nhiễm mỡ không do rượu ở người, linh trưởng và chuột. Kết quả cho thấy rằng, khi có tình trạng xơ hóa gan xảy ra thì đồng thời acid amin homocysteine trong cơ thể cũng sẽ tăng lên.

Sự gia tăng của acid amin homocysteine gây tác động xấu đến protein syntaxin 17 - loại protein có vai trò loại bỏ các tế bào tổn thương khỏi cơ thể thông qua quá trình tự thực bào. Từ đó càng khiến bệnh viêm gan không do rượu càng xảy ra một cách trầm trọng hơn.

Để làm rõ lợi ích của vitamin B12 và folate đối với bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, các nhà khoa học đã sử dụng phương pháp nuôi cấy tế bào và các thí nghiệm trên chuột. Theo kết quả thu được, vitamin B12 và folate giúp tái kích hoạt protein syntaxin 17 và quá trình tự thực bào. Từ đó làm giảm viêm và xơ hóa gan trong bệnh viêm gan nhiễm mỡ không do rượu.

Theo tác giả của nghiên cứu - Tiến sĩ Tiến sĩ Paul M. Yen (4), liệu pháp vitamin có thể giúp phòng tránh và đảo ngược sự lắng đọng chất béo, phản ứng viêm và xơ hóa gan trong bệnh viêm gan nhiễm mỡ không do rượu trên các mô hình thí nghiệm khác nhau ở loài chuột. Những phát hiện này cho thấy liệu pháp vitamin có thể trở thành lựa chọn điều trị đầu tay cho các bệnh nhân viêm gan nhiễm mỡ không do rượu có nồng độ vitamin B12 và folate huyết thanh thấp, hoặc có nồng độ homocysteine huyết thanh cao.

Còn Tiến sĩ Jude Oben thì cho rằng, báo cáo chi tiết của nghiên cứu này đã cho thấy một góc nhìn mới về bệnh lý gan nhiễm mỡ không do rượu. Thông qua các mô hình thí nghiệm, họ đã chứng minh rằng vitamin B12 và folate giúp giảm viêm và xơ hóa gan trong bệnh viêm gan nhiễm mỡ không do rượu thông qua sự ảnh hưởng lên homocysteine. Mặc dù chưa được nghiên cứu kỹ, nhưng vai trò của homocysteine dường như trở nên quan trọng hơn do hoạt động của nó bị suy giảm trong bệnh viêm gan nhiễm mỡ không do rượu.

3. Những mục tiêu trong tương lai

Tuy rằng qua nghiên cứu này các nhà khoa học đã chứng minh, vitamin B12 và folate có thể được dùng để dự phòng và trở thành phương pháp điều trị đầu tay ở bệnh nhân viêm gan nhiễm mỡ không do rượu. Nhưng do các thí nghiệm được tiến hành chủ yếu trên chuột, nên vẫn cần có thêm các nghiên cứu sâu hơn để kiểm chứng và tìm ra phương pháp điều trị tối ưu cho các bệnh nhân viêm gan nhiễm mỡ không do rượu.

Tiến sĩ Paul M. Yen cho biết, những bệnh nhân có tiền căn thiếu máu ác tính, viêm dạ dày, cắt dạ dày, đái tháo đường điều trị bằng metformin, hoặc áp dụng chế độ ăn chay nghèo vitamin B12 folate,... là những người thường bị viêm gan nhiễm mỡ nghiêm trọng hơn. Các đối tượng này có thể nhận được nhiều lợi ích từ liệu pháp vitamin B12 và folate, do đó họ nên được thực hiện kiểm tra nồng độ vitamin B12, folate và homocysteine trong huyết thanh. Tuy vậy, vẫn cần có những nghiên cứu lâm sàng khác để khẳng định liệu rằng vitamin B12 và folate có thực sự giúp cải thiện viêm gan nhiễm mỡ không do rượu hay không.

Nguồn tham khảo: Vitamin B12, folate could help treat severe nonalcoholic fatty liver disease