Nắng nóng mùa hè: Chuyên gia cảnh báo da bị "cháy nắng" có thể gây ung thư da

Thực tế, ung thư tế bào đáy là loại u ác tính gồm các tế bào giống với tế bào của lớp đáy ở thượng bì và ung thư tế bào đáy là ung thư da phổ biến ở con người.

1. Ung thư tế bào đáy là gì?

Bản chất, ung thư tế bào đáy (BBC) còn được biết là ung thư da phổ biến nhất. Tình trạng ung thư tế bào đáy thường biểu hiện là một vùng da không đau hơi sáng màu, ở trên có giãn mạch hoặc có thể xuất hiện giống một vùng lồi lên và bị loét.

Tình trạng ung thư tế bào đáy phát triển từ từ và còn có thể gây phá hủy các mô xung quanh nó. Điều này gần như không làm di căn xa hoặc có thể dẫn đến tử vong ở người mắc ung thư tế bào đáy.

Ung thư tế bào đáy được biết là dạng khá phổ biến, mỗi năm có tới hàng trăm ca ung thư da và thường xuất hiện với kích thước từ 1 đến vài cm và tiến triển chậm, không gây tình trạng ngứa, đau nên người mắc ung thư tế bào đáy thường không để ý và phát hiện ra tình trạng bệnh sớm. Tuy nhiên, tình trạng bệnh diễn ra lâu, kéo dài có thể gây viêm nhiễm, loét, hoại tử, phá hủy tổ chức tại chỗ.

Thông thường, đối với tình trạng ung thư tế bào đáy này thường được điều trị bằng biện pháp phẫu thuật cắt bỏ. Tuy nhiên, thực hiện cắt bỏ chỉ đơn giản đối với ung thư nhỏ. Khi ung thư tế bào đáy lớn hơn, cần lựa chọn các biện pháp khác như phẫu thuật lạnh, hóa trị tại chỗ, laser hoặc sử dụng imiquimod. Thậm chí, đối với một số trường hợp hiếm u di căn có thể cần hóa trị hoặc điều trị đích.

2. Nguyên nhân gây ung thư tế bào đáy

Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải loại ung thư da này gồm:

- Tiếp xúc với tia tử ngoại.

- Da sáng màu.

- Người thực hiện xạ trị.

- Đối tượng tiếp xúc với asen kéo dài.

- Người suy giảm hệ miễn dịch.

- Khi tiếp xúc với tia cực tím ở trẻ em xảy ra đặc biệt độc hại.

Cụ thể như sau:

- Đối với ánh nắng mặt trời, tia cực tím có trong ánh nắng mặt trời còn được biết là yếu tố có nguy cơ chủ yếu gây ra ung thư tế bào đáy ở mọi người.

Do đó, những người làm việc ở ngoài môi trường ngoài trời thì tỉ lệ mắc ung thư biểu mô tế bào đáy cao hơn. Chưa kể, có tới khoảng 80% các tổn thương ung thư biểu mô tế bào đáy xuất hiện ở vùng da hở.

- Các biến đổi về gen, các nghiên cứu cho biết rằng, khả năng bị ung thư da cao hơn còn xảy ra do các biến đổi về gen.

3. Triệu chứng

Các triệu chứng khi bị ung thư tế bào đáy xuất hiện, bạn có thể kiểm tra cơ thể mình xem liệu có đang gặp phải các triệu chứng này:

- Tổn thương u: Tình trạng này thường bắt đầu với u kích thước từ 1 đến vài cm, có mật độ chắc, bóng và trên có giãn mạch. Tuy nhiên, thông thường các tổn thương này không gây ngứa, không khiến người bệnh đau, và tiến triển chậm có thể có loét trên da.

- Tổn thương xơ hóa: Đây là tình trạng thường gặp ở vùng mũi hoặc trán. Với biểu hiện cụ thể là thương tồn bằng phẳng với mặt da, tuy nhiên tổn thương này đôi khi thành sẹo lõm, thâm nhiễm, trên có các mạch máu giãn và có giới hạn không rõ ràng với da lành nên rất khó để phát hiện.

- Tổn thương nông dạng Paget: Tổn thương trên da này thường gặp ở thân mình. Tình trạng tổn thương trên da xuất hiện bằng phẳng với mặt da, giới hạn rõ, trên còn xuất hiện vảy và tiến triển chậm.

- Tổn thương loét: Thực tế, đối với tất cả các loại tổn thương trên đây có có thể loét lâu lành trên có vảy tiết đen hoặc tổ chức hoại tử nhận biết rõ.

- Tăng sắc tố: Hiện tượng tăng sắc tố này rất thường gặp trong các tổn thương ung thư tế bào đáy. Thông thường tình trạng tăng sắc tố có màu nâu đen rất dễ nhầm với hiện tượng tăng sắc tố trong ung thư tế bào hắc tố.

- Hạch vùng có thể to và xâm nhiễm ít hoặc không di động.

4. Nguyên tắc điều trị

Tình trạng ung thư da do ung thư biểu mô tế bào đáy gây ra cần được điều trị nhằm loại bỏ tổ chức ung thư một cách triệt để.

Tuy nhiên, đối với việc lựa chọn biện pháp điều trị còn phụ thuộc vào loại và vị trí cũng như kích thước của khối u ung thư. Vì vậy, đối với việc thực hiện điều trị ung thư da này cần sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Các biện pháp được lựa chọn là: phẫu thuật, đốt điện, xạ trị, nitơ lỏng hoặc laser,...

Sau khi thực hiện điều trị người bệnh cần được theo dõi và phát hiện kịp thời nếu bị tái phát hoặc các tổn thương ung thư mới gặp phải.

5. Phòng bệnh bằng cách nào?

Để phòng bệnh ung thư da do ung thư tế bào đáy gây ra, cần bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời như sau:

- Mọi người cần chú ý mặc quần áo dài tay, nên đội mũ rộng vành khi đi ra ngoài trời.

- Luôn luôn bôi kem chống nắng thường xuyên và biết cách bôi kem chống nắng đúng cách. Đặc biệt đối với vùng da mặt vì đây là khu vực tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời hơn cả các vùng da khác.

- Có thể cho trẻ nhỏ chơi ngoài trời, tuy nhiên cần hạn chế để trẻ tiếp xúc lâu với ánh nắng.

- Lập tức thăm khám bác sĩ nếu như xuất hiện các tổn thương trên da như có nổi u cục hình như "nốt ruồi". Hoặc ngay khi trên da xuất hiện các mảng màu bất thường, có dấu hiệu lan ra hoặc phát triển theo thời gian.

Vì khi phát hiện bệnh sớm sẽ kịp thời điều trị, cắt bỏ tổn thương thì ung thư tế bào đáy có tiên lượng tốt.

6. "Cháy nắng" từ ánh nắng mặt trời là nguyên nhân gây ung thư da

Các chuyên gia tại Bệnh viện Da liễu Trung ương đã chia sẻ rằng tình trạng bị "cháy nắng" do ánh nắng mặt trời gây ra không chỉ gây cảm giác đau rát, châm chích ở vùng da tổn thương mà còn gây ra nhiều sự bất tiện cũng như ảnh hưởng nghiêm trọng tới các vấn đề về sức khỏe, thẩm mỹ.

Điều đáng lo ngại hơn cả là đối với vùng da bị cháy nắng còn có thể để lại tình trạng tăng sắc tố sau viêm và gây ra hiện tượng bị sạm da, làm đẩy nhanh quá trình lão hóa da.

Đặc biệt, theo nhiều nghiên cứu cho biết khi tiếp xúc kéo dài với tia UV từ ánh nắng mặt trời còn được biết đây có thể là nguyên nhân dẫn tới căn bệnh ung thư da mà mọi người đang lo ngại.

Khi da bị cháy nắng, người bị cháy nắng do ánh nắng mặt trời cần làm mát cơ thể bằng cách tắm, sử dụng khăn chườm mát hoặc đắp nha đam lên vùng da bị tổn thương.

Ngoài ra, cần tránh chà mạnh vào vùng da bị nhạy cảm vì có thể gây kích ứng hoặc làm tổn thương và thêm trầm trọng sau khi làm mát và có thể bôi một lớp kem dưỡng ẩm lên da, đặc biệt là loại kem có chiết xuất nha đam.

Tuy nhiên, nếu tình trạng bị cháy nắng xảy ra nặng hơn, cảm giác đau đớn và khó chịu xuất hiện thì người bệnh cần nhanh chóng tới cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám, chỉ định các loại thuốc chống viêm và giảm đau khi cần thiết.